Mới đây, một đường dây mua bán trẻ sơ sinh xuyên quốc gia vừa bị công an quận Đống Đa, thành phố Hà Nội triệt phá. Các đối tượng đã kết nối nhiều tỉnh thành trên cả nước, lợi dụng hình thức cho - nhận con nuôi từ mạng xã hội đến các bệnh viện phụ sản. Hiện cơ quan công an vẫn đang tiếp tục mở rộng điều tra.
Để làm rõ tình hình tội phạm mua bán trẻ sơ sinh và việc kiểm soát loại tội phạm này đang diễn ra như thế nào, phóng viên Đài THVN đã có cuộc trao đổi với Thượng tá Đinh Văn Trình, Phó Trưởng phòng Phòng chống tội phạm mua bán người, Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an.
Thưa Thượng tá Đinh Văn Trình, ông có thể cho biết cách thức hoạt động của đường dây mua bán trẻ sơ sinh vừa bị triệt phá so với những đường dây tội phạm trước đây bị phát hiện có điểm gì mới?
- Vụ án Công an quận Đống Đa vừa triệt phá có phương thức thủ đoạn mới đó là trong thời gian thực hiện hành vi phạm tội, các đối tượng thường xuyên sử dụng mạng xã hội Facebook, Zalo với tên ảo, nick ảo giấu danh tính của mình để thực hiện hành vi phạm tội. Các đối tượng tạo ra hàng chục tài khoản Facebook khác nhau để tìm kiếm người có nhu cầu cho - nhận con nuôi để thực hiện hành vi phạm tội.
Qua thực tế điều tra những vụ án gần đây, theo ông, đâu là nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng loại hình tội phạm này?
Chúng ta phải xác định đây là vấn đề về thị trường cho - nhận con nuôi rất lớn, đặc biệt với những nước như Trung Quốc nên các đối tượng lợi dụng đó để thực hiện hành vi phạm tội. Công tác tuyên truyền và nhận thức của người dân còn hạn chế, đặc biệt với những người có vấn đề về sinh con hoặc mang thai ngoài ý muốn không có ý định nuôi con. Luật pháp cần có những điều chỉnh cho thống nhất, phù hợp. Công tác đấu tranh phòng, chống buôn bán người cần phải có một bước cao hơn nữa.
Khó khăn nhất khi đấu tranh với các đối tượng tội phạm mua bán trẻ sơ sinh này là gì, và ông có đề xuất giải pháp nào để có thể ngăn ngừa hoạt động trắng trợn của loại tội phạm này?
Khó khăn nhất là việc các đối tượng và người mang thai ngoài ý muốn, người thân của họ tiếp xúc với nhau bí mật, chủ động cam kết nhau nhưng hồ sơ, giấy tờ giao nhận không thể hiện việc mua bán. Các đối tượng sử dụng trang mạng xã hội, giấu tên thật, nick ảo để thực hiện tiếp xúc giao nhận gây khó khăn trong công tác điều tra. Đối tượng bị xâm hại trực tiếp là trẻ sơ sinh lại chưa có nhận thức, bố mẹ chưa có sự hợp tác thì cơ quan điều tra rất khó phát hiện, thu thập thông tin đặc biệt là lời khai từ phía nạn nhân.
Vì vậy, để nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm mua bán trẻ em cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cơ quan công an và các đơn vị liên quan như Bộ Y tế cần kịp thời trao đổi cung cấp thông tin, những tài liệu, vụ việc có dấu hiệu để cơ quan điều tra xác minh. Lực lượng công an nên xây dựng, đề cao hiệu quả chuyên đề đấu tranh, phòng chống tội phạm trên môi trường mạng, đặc biệt xâm hại trẻ em trên môi trường mạng. Đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế vì phần lớn đối tượng trẻ em bị mua bán ra nước ngoài.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!