Thời gian qua, nhiều bậc phụ huynh tỏ ra thắc mắc về các khoản thu đóng góp đầu năm tại các trường học. Nhiều trường hợp phụ huynh phản ánh rằng nhà trường có tình trạng thu những loại phí vô lý và không liên quan đến việc học tập của con em dẫn đến đề tài "lạm thu" đầu năm trở nên nóng hơn vào những ngày này.
Theo quy định của Bộ Giáo dục - đào tạo, nhà trường được phép thu học phí, tiền dạy học thêm trong quy định, được thu hộ Bảo hiểm y tế theo Luật bảo hiểm y tế. Ngoài ra, nhà trường được thu những khoản khác như tiền ăn bán trú được thu theo hàng tháng, chăm sóc bán trú, trang thiết bị phục vụ bán trú, tiền mua học phẩm với trẻ mầm non, tiền vệ sinh, tiền nước uống, tiền đồng phục học sinh, quần áo thể thao, phù hiệu trường, thẻ học sinh... Nhưng những khoản thu này cần có sự thỏa thuận, thống nhất với cha mẹ học sinh, đảm bảo minh bạch, thu đủ chi, công khai.
Vào năm 2011, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã có quy định cấm thu tiền "xây dựng trường" và cấm các khoản thu trái tuyến. Bộ cũng đã ban hành quy định ban đại diện cha mẹ học sinh không được thu các khoản ủng hộ không theo nguyên tắc tự nguyện và các khoản ủng hộ không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh. Ví dụ như các khoản bảo vệ cơ sở vật chất của trường; đảm bảo an ninh trường học; trông giữ phương tiện giao thông của học sinh; vệ sinh lớp trường; khen thưởng thầy cô, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học...
Nhiều tỉnh thành trong những năm qua cũng đã có quy định riêng về các khoản được thu và các khoản cấm thu, nhưng nhiều trường học thu thêm hàng chục khoản thu dưới danh nghĩa "thỏa thuận và tự nguyện" với phụ huynh học sinh.
Cụ thể, rất nhiều trường học vẫn còn những khoản thu núp bóng danh nghĩa hội phụ huynh hay các loại quỹ như quỹ khuyến học, quỹ phụ huynh học sinh... Có những trường học vẫn đang dựa vào việc "thu tiền tự nguyện" để đề ra nhiều khoản thu khác như tiền photocopy, tiền chăm sóc cây, tiền mua sách tham khảo, tiền hỗ trợ tu bổ vật chất, tiền hỗ trợ thi đua khen thưởng, tiền lắp đặt cửa kính, thậm chí là tiền hỗ trợ kỷ niệm thành lập trường... Nhiều bậc phụ huynh phản ánh, mặc dù những khoản thu này được thông báo là thỏa thuận và tự nguyện, nhưng thực tế các bậc cha mẹ không hề được đóng góp ý kiến, khi đi họp đầu năm thì được thông báo phải nộp những khoản trên.
Mới đây, Bộ Giáo dục cũng đã có công văn gửi về các tỉnh thành đề nghị căn cứ nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh về mức thu học phí. Về thời điểm thu học phí, Bộ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố thực hiện giãn thời gian thu, thời điểm thu, tránh thu cùng một thời điểm trên cùng một địa bàn để hạn chế tối đa tác động của học phí đến chỉ số giá tiêu dùng của địa phương. Ngoài ra, Bộ yêu cầu chỉ đạo các sở giáo dục cam kết nghiêm túc không thu các khoản thu ngoài học phí trái quy định trong trường học.
Hiện các Sở Giáo dục cũng đang rất nỗ lực trong việc phòng chống tình trạng "lạm thu" khi đồng loạt công bố số điện thoại đường dây nóng để phụ huynh kịp thời phản ánh trong đầu năm học mới.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!