Tuần lễ quốc gia về phòng, chống thiên tai đang được diễn ra từ ngày 15/5-22/5 với mục tiêu nâng cao nhận thức, xây dựng một xã hội an toàn trước thiên tai vì sự phát triển bền vững của đất nước. Chủ đề của tuần lễ phòng chống thiên tai năm nay là phòng chống thiên tai chủ động hiệu quả từ lực lượng xung kích cơ sở.
Thực tế cho thấy, trong việc phòng chống thiên tai, lực lượng tại chỗ đóng vai trò hết sức quan trọng, đặc biệt là lúc thiên tai mới xảy ra. Một số địa phương hiện đã có đội xung kích cấp thôn, giúp cho dân kịp thời trước, trong và sau bão lũ.
Trao đổi trong chương trình Vấn đề hôm nay, ông Trần Quang Hoài, Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng chống Thiên tai nhận định, lực lượng xung kích cơ sở thể hiện phương châm "4 tại chỗ" (gồm gồm chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện, vật tư tại chỗ và hậu cầu tại chỗ - PV) đã được quy định trong luật phòng chống thiên tai. Đây là năm thứ 2 chúng ta đi sâu vào chủ đề này và chúng ta cũng phải thừa nhận rằng chỉ có chính quyền cơ sở, người dân cơ sở mới nắm bắt rõ được tình hình thiên tai diễn ra ở địa phương mình thế nào, giải pháp thế nào, để ứng phó kịp thời, chính xác nhất trước khi lực lượng cấp trung ương về hỗ trợ. Không chỉ riêng Việt Nam, ngay cả nước Nhật Bản cũng có quy định rằng người dân và chính quyền cơ sở phải đảm bảo an toàn trong 72h khi thiên tai xảy ra, sau đó mới tới trách nhiệm của chính quyền cấp tỉnh, cấp trung ương.
Ông Trần Quang Hoài cho biết: "Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo hết sức quyết liệt về nội dung này. Tới giữa năm 2020, Việt Nam có khoảng 8300 số xã có lực lượng xung kích cơ sở, đạt 75% và hiện các lực lượng xung kích cơ sở đang phát huy hiệu quả rất tốt".
Chia sẻ về vấn đề làm thế nào để thu hút được người dân tình nguyện tham gia vào lực lượng xung kích cơ sở, ông Trần Quang Hoài, Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng chống Thiên tai cho hay, Việt Nam có thuận lợi là người Việt có tinh thần "lá lành đùm lá rách", cùng nhau, cả cộng đồng đều lo toan cho công cuộc phòng chống thiên tai. Điều này đã thể hiện qua nhiều năm nhưng để xây dựng một lực lượng bài bản, phản ứng nhanh để đối phó với tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, trong 2 năm vừa qua, chúng ta đã cho xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn, quy định về tổ chức bộ máy, lực lượng cụ thể, vai trò của từng cá nhân trong đó, chế độ chính sách ra sao…
Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, năm ngoái, thiên tai không diễn ra dồn dập khốc liệt và cũng được giảm thiểu tối đa thiệt hại so với năm trước đó. Tuy nhiên nó lại mang yếu tố cực đoan, dị thường, với đầy đủ gần 20 loại hình thiên tai, 8 cơn bão, 10 trận lũ quét, sạt lở đất và hơn 200 trận dông lốc, khiến 133 người thiệt mạng và mất tích, thiệt hại về kinh tế là trên 7.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, từ đầu năm đến nay, thiên tai tiếp tục diễn biến cực đoan, bất thường, tình trạng sạt lở, hạn hán, xâm nhập mặn cũng diễn ra nghiêm trọng tại Đồng bằng sông Cửu Long.
Qua hàng chục năm phòng chống thiên tai, bài học kinh nghiệm được Việt Nam rút ra là gì? Ứng phó ra sao với nguy cơ kép, khi thiên tai xảy ra song song với dịch bệnh và biến đối khí hậu? – Đó là câu hỏi được đưa ra bàn luận trong chương trình Vấn đề hôm nay phát sóng ngày 18/5/2020, mời độc giả quan tâm theo dõi qua VIDEO:
Vấn đề hôm nay - 18/5/2020
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!