Trong lễ trao giải của giải thưởng Ấn tượng VTV – VTV Awards 2022, đạo diễn Nguyễn Đức Đệ là người duy nhất 2 lần bước lên sân khấu nhận giải thưởng. Anh chiến thắng ở 2 hạng mục dành cho "Hình ảnh lan toả" (cho hình ảnh trong "Bình yên con nhé") và "Phim Tài liệu ấn tượng" (cho phim "Bốn mùa trong rừng thẳm").
Trên thực tế, đạo diễn Nguyễn Đức Đệ không chỉ có tác phẩm đề cử ở 2 hạng mục này. Tại giải thưởng Ấn tượng VTV – VTV Awards năm nay anh còn có một đề cử ở hạng mục Phóng sự Thời sự ấn tượng – phóng sự "Bắt tay phá rừng". Cả 3 tác phẩm được đề cử của Nguyễn Đức Đệ đều lọt vào đến Top 3 của năm nay và anh chiến thắng 2/3 đề cử.
Tại lễ trao giải, đạo diễn Nguyễn Đức Đệ nói trái tim anh "nghẹn lại" khi nhận được giải thưởng và "truyền hình là công việc của một tập thể và xin tặng phần thưởng này cho những con người đã làm nên sản phẩm ấy".
Trò chuyện với VTV News sau một ngày nhận giải thưởng tại Ấn tượng VTV – VTV Awards 2022, nhà báo - đạo diễn Nguyễn Đức Đệ của Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh nói anh vẫn còn rất xúc động trước những gì đến với mình.
"Tới giờ mình vẫn nhận được những cuộc gọi, tin nhắn chúc mừng của các anh chị, đồng nghiệp, bạn bè" – đạo diễn Nguyễn Đức Đẹ nói – "Cảm giác rất vui vì mình nhận được một phần thưởng quý giá trong quá trình làm nghề".
Giải thưởng này đối với anh có ý nghĩa như thế nào?
- Có thể nói đây là giải thưởng mà mình mơ ước. Bởi đây là sự bầu chọn của khán giả, của Hội đồng chuyên môn với hơn 40 chuyên gia trong và ngoài VTV. Giải thưởng cho thấy sự đánh giá khách quan, công tâm cho một sản phẩm truyền hình đã phát trên sóng quốc gia trong năm qua.
Đây là động lực để những người làm truyền hình như mình có thêm động lực để tiếp tục công việc, tiếp tục kể những câu chuyện mang nhiều thông điệp ý nghĩa, lan toả đến khán giả".
Nhà báo - Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ.
Giải thưởng Ấn tượng VTV - VTV Award có hình thức bầu chọn khác với nhiều giải thưởng khăc trong nước - vừa lấy ý kiến bầu chọn của khán giả và đánh giá cỉa đông đảo chuyên gia, khiến cho giải này có giá trị đặc biệt. Tác phẩm của mình và nhiều đề cử khác không hề biết kết quả cho đến khi được xướng tên nhận giải, khiến bản thân có cảm xúc rất đặc biệt, rất hồi hộp và rất hạnh phúc!
Hỏi thật là lúc nhìn vào các đề cử đứng chung với mình anh có nghĩ các tác phẩm của mình có nhiều hy vọng giành giải không?
- Giải thưởng năm có nhiều đề cử rất xuất sắc. Đó đều là những tác phẩm được đầu tư công phu, chân thật và có ý nghĩa tác động mạnh mẽ đến dư luận xã hội. Mình nghĩ các tác phẩm của mình và ê-kíp được bầu chọn vào Top 3 đã là vinh hạnh rồi. Vì thế, mình rất bất ngờ khi 3 tác phẩm của mình lọt vào Top 3 và 2 trong số đó được xướng tên ấn tượng nhất.
Đối với người làm truyền hình, đó là niềm hạnh phúc khó có thể diễn tả hết. Mình nghĩ chúng mình đã thật sự rất may mắn.
Bây giờ mình nói một chút về giải thưởng Hình ảnh lan toả. Đây là giải thưởng mới của Ấn tượng VTV - VTV Awards sau 8 năm. Đối với anh, giải thưởng này có ý nghĩa như thế nào?
- Truyền hình là câu chuyện của hình ảnh. Thứ mà một tác phẩm báo hình gây ấn tượng và thu hút khán giả chính hình ảnh và âm thanh sống động, trực quan. Việc Ban tổ chức năm nay đưa hạng mục này vào bầu chọn là rất thiết thực và được đông đảo khán giả ủng hộ. Mình nghĩ đây cũng là giải thưởng tạo nên cảm hứng để những người làm báo hình có thêm sự sáng tạo trong cách tiếp cận câu chuyện, cách kể.
Tác phẩm "Bình yên con nhé" của đạo diễn Nguyễn Đức Đệ đã giành giải "Hình ảnh lan toả" của giải thưởng Ấn tượng - VTV Awards 2022.
"Bình yên con nhé" của anh đã được trao giải Hình ảnh lan toả. Anh có thể nói một chút về quá trình thực hiện tác phẩm này không?
- Dịch COVID -19 lần thứ 4 bùng phát tại thành phố Hồ Chí Minh cũng là lúc mình tham gia tổ tác nghiệp đặc biệt, có quá nhiều đau thương mất mát mà mình và ê-kíp đã chứng kiến. Lúc đó, mình và ê-kíp vừa sản xuất tin, phóng sự thời sự vừa đi theo câu chuyện của phim tài liệu. "Bình yên con nhé" là tác phẩm được ghi lại trong lúc ê-kíp theo dõi hành trình sống sót kỳ diệu của những em bé sơ sinh có mẹ nhiễm COVID. Các em đã thật sự được chở che, được yêu thương như sự bù đắp của tạo hoá cho những số phận kém may mắn.
Đây là một trong rất nhiều câu chuyện cho thấy, bất cứ trong hoàn cảnh nào, cái đẹp vẵn luôn tồn tại. Trong đại dịch, tình người đã thạt sự lan toả.
"Bình yên con nhé" có phải 1 tác phẩm đặc biệt đối với anh - trong cả quá trình làm nghề?
- Có lẽ những trải nghiệm tác nghiệp trong thời gian dịch bệnh bùng phát, cùng với những câu chuyện về đau thương, mất mát sau khi dịch COVID -19 lắng xuống.. .là ký ức không bao giờ mình quên được. Mình đã sụt gần 10 kg, bị nhiều triệu chứng ảnh hưởng đến sức khoẻ sau hơn 3 tháng bám trụ ở tâm dịch. Nhưng mình nghĩ, người làm báo không xông pha trong những thời điểm như thế này, đó mới là thiệt thòi.
Những tác phẩm thực hiện trong tâm dịch đối với mình đều là những tác phẩm đặc biệt.
Khoảng thời gian ấy có khiến mình có cách nhìn về cuộc sống cũng như làm nghề khác đi?
- Theo nghề báo, mình luôn chọn cho mình một tâm thế: là người kể chuyện tận tụy, góp phần làm toả những câu tử tế để cuộc sống, xã hội tốt đẹp hơn. Thời gian tác nghiệp trong tâm dịch, chứng kiến nhiều câu chuyện đặc biệt càng khiến cho mình quyết tâm làm tốt nhiệm.vụ" kể chuyện" hơn nữa.
Có lúc nào trong thời điểm ấy anh cảm thấy sợ không?
- Có. Ban đầu khi dịch mới bùng phát, nhóm mình có bạn phóng viên trở thành F0. Lúc đó ai cũng hoang mang cả. Vì không biết bệnh có trở nặng không? Có nguy hiểm gì không?
Nhưng rổi, vì suy nghĩ là mình đang làm nhiệm vụ hết sức đặc biệt trong khoảng thời gian với những biến cố đặc biệt, nên mình đã sẵn sàng đón nhận mọi thứ. Mình từng tính đến việc làm một bộ phim khi mình không may trở thành F0, để không lãng phí thời gian mắc bệnh và có thêm một câu chuyện mới trong quá trình tác nghiệp.
"Sống và cố gắng làm tốt công việc mình yêu thích mỗi ngày, bởi thời gian của một đời người là rất ngắn ngủi".
Nhà báo - Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ.
Nhà báo - đạo diễn Nguyễn Đức Đệ cùng ê-kíp và nhân vật của phim "Bốn mùa trong rừng thẳm". (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Vậy với Bốn mùa trong rừng thẳm trong rừng thẳm thì như thế nào?
- Mình và ê-kíp đã có 2 năm theo nhân vật là ông lão 80 tuổi trong khu rừng mà ông được giao khoán bảo vệ trong những năm 90 của thế kỷ trước. Khu rừng có thể nói là đẹp, hiếm hoi trong thời điểm hiện nay.
Ông lão hài hước nhưng luôn kiên định với câu chuyện bảo vệ rừng, giữ màu xanh cho cánh rừng của mình. Và đó là lý do mình nghĩ đến cái tứ Bốn mùa - Xuân, Hạ, Thu, Đông. Bốn mùa trong năm cũng như bốn khoảng thời gian quan trọng của một đời người.
Ông lão 80 tuổi vẫn cần mẫn với công việc của mình từ xuân, hạ, thu, đông. Ông mải miết truyền lửa để những người trẻ hiểu và yêu quý khu rừng, để mùa xuân tiếp nối.
Nhà báo - Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ cùng nhân vật và e-kíp trong thời gian ghi hình phim "Bốn mùa trong rừng thẳm".
Vậy bộ phim này đến với anh như thế nào?
- Thành phố Đà Lạt được ví là thành phố ngàn thông - nơi mà những mảng xanh và những cánh rừng tự nhiên được xem là là phổi, là sự sống của thành phố này. Nhưng xã hội hiện đại, rừng bị tàn phá, lấn chiếm nhiểu quá. Phong trào trồng rừng thì được hô hào ở khắp nơi nhưng hiệu quả thì rất ít. Thời điểm đó mình có làm một phóng sự điều tra về những câu chuyện "bắt tay phá rừng" (phóng sự này cũng được bầu chọn vào Top 3 Phóng sự Thời sự ấn tượng năm nay của VTV Awards 2022).
Ông lão, nhân vật chính của phim mình có làm 2 câu thơ rằng: "Rừng có cửa nhưng không có khoá, khoá cửa rừng bằng trái tim ta". Nghĩa là nói gì thì nói, chỉ có yêu rừng bằng cái tâm thì mới giữ được rừng. Đó là lý do để mình quyết định làm phim tài liệu này với thông điệp hãy yêu quý đời cây như đời người.
Phim tài liệu: Bốn mùa trong rừng thẳm
Tò mò một chút là điều gì đã dẫn anh đến với công việc của người làm báo?
- Từ nhỏ mình đã thích làm báo. Mình nghĩ đó là công việc phù hợp với mình nhất. Mình thích mình là người ghi chép và kể lại những câu chuyện cho nhiều người biết. Mình thích lan toả những thông điệp mà mình cho là tốt đẹp và cần thiết đến nhiều người.
Đến bây giờ tình yêu với nghề ấy vẫn nguyên vẹn hay lớn hơn?
- Mình luôn nói với bạn bè, người thân của mình là khi nào không còn hứng thú để đóng vai người kể chuyện nữa thì sẽ nghỉ, kiếm việc khác để làm. Nhưng bao nhiêu năm nay, không khi nào là mình thôi hứng thú với nghề này.
Những nơi mình mới đến, những người mới mình gặp, những câu chuyện mình mới biết đều cho mình những cảm giác mới mẻ. Mình nghĩ mình rất khó tách khỏi nghề này - cái nghề mà mình đang cảm thấy như hơi thở của mình.
Có bao giờ anh nghĩ về điều đã duy trì cho mình tình yêu ấy thực sự đến từ đâu không?
- Mình nghĩ là mình có duyên với nghề này. Quá trình làm nghề mình đã thực hiện nhiều tác phẩm điều tra và cả những cău chuyện mang thông điệp nhân văn. Nhiều tác phẩm sau khi phát sóng đã được dư luận quan tâm và phản hồi tích cực. Mình nghĩ, những kết quả ấy đã cho mình thêm động lực để yêu quý nghề này.
Đóng góp một phần công sức nhỏ bé để cuộc sống tốt đẹp hơn, đó là nhiệm vụ cao quý của một người làm báo. Suy nghĩ đó khiến mình đeo đuổi nghề báo đến bây giờ.
Vậy tại sao lại là phim Tài liệu? Sao anh lựa chọn thể loại này?
- Mình nghĩ, mỗi thể loại của báo hình đều có một thế mạnh riêng và mình muốn sử dụng thế mạnh đó để kể nhưng.câu chuyện cụ thể, trong những trường hợp cụ thể.
"Phim tài liệu là cách kể chuyện gần với nhân vật của mình nhất".
Nhà báo - Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ.
Mình muốn kể câu chuyện, quan sát câu chuyện như bằng chính con mắt quan sát của nhân vật. Sự khách quan tương đối và có chiều sâu này sẽ giúp câu chuyện đi xa hơn.
Và anh sẽ vẫn tiếp tục với thể loại này sau này chứ?
- Mình đang ấp ủ nhiều dự tính lắm ạ. Có lẽ mình sẽ tiếp tục theo đuổi thể loại này trong nhiều năm nữa. Mình thấy nhiều người thầy, người anh, người chị, đồng nghiệp rất giỏi ở lĩnh vực phim tài liệu. Họ là tấm gương để mình học hỏi và cố gắng mỗi ngày.
Cho đến lúc này, phần thưởng lớn nhất đối với cá nhân anh là gì - sau nhiều năm mình làm nghề?
- Phần thưởng lớn nhất lớn nhất với mình sau nhiều năm làm nghề là có được nhiều người thầy, người anh, người chị, người bạn. Nhiều nhân vật trong tác phẩm trở thành bạn thân của mình và gắn kết cho đến bây giờ. Nghề này mang đến cho mình sự thấu hiểu và chia sẻ
Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!