Ký ức ùa về với những chương trình Khoa Giáo huyền thoại một thời trên VTV

Chương trình kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Ban Khoa giáo với tên gọi "Khát vọng vươn tới chân trời" đã lên sóng VTV2 vào tối 14/9. Trong hơn 1 tiếng đồng hồ, chương trình đưa khán giả đi qua rất nhiều cung bậc cảm xúc với bầu trời ký ức về những chương trình Khoa giáo nổi tiếng một thời như Những bông hoa nhỏ, Khoa học vui, Theo dòng lịch sử, Du lịch qua màn ảnh nhỏ, KCT, Bạn của nhà nông... Bên cạnh đó, rất nhiều gương mặt quen thuộc với thế hệ khán giả yêu thích các chương trình Khoa giáo nhiều năm trước đã cùng nhau ôn lại những kỷ niệm, chia sẻ những câu chuyện thú vị mà đôi khi đến tận bây giờ, khi Ban Khoa giáo tròn 35 năm, họ mới kể.

Rapper Đen Vâu được chọn để mở đầu chương trình với bài rap Đi theo bóng mặt trời. Đúng như tiêu đề của bài rap, suốt 35 năm qua, nơi nào có ánh sáng của tri thức, Ban Khoa giáo luôn tìm tới, nghiên cứu, lý giải, kết nối thông tin. Để rồi hôm nay, ở cột mốc 35, khán giả có dịp nghe câu chuyện về hành trình bền bỉ, tâm huyết. Bên cạnh đó, Đen Vâu cũng là nghệ sĩ khách mời số đầu tiên của chương trình Bây giờ và Ở đây từ 3 năm trước, chương trình trực tiếp thứ 7 hàng tuần trên VTV2.

Đen Vâu bật chiếc tivi cũ để bắt đầu chương trình, đưa khán giả gặp gỡ, lắng nghe những câu chuyện thân quen mà cũng đầy mới lạ dưới góc nhìn của những người làm Khoa Giáo trên hành trình Khát vọng vươn tới chân trời suốt 35 năm qua.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đã có 10 năm gắn bó với khán giả truyền hình với vai trò người trả lời các câu hỏi khán giả gửi về trong chuyên mục Hỏi đáp truyền hình của chương trình Khoa học - công nghệ - truyền hình KCT.

Trên sân khấu chương trình Khát vọng vươn tới chân trời, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đã tái hiện chuyên mục Hỏi đáp truyền hình của chương trình KCT - chương trình từng được khán giả khắp cả nước rất yêu thích, háo hức gửi thư về để mong được Giáo sư Nguyễn Lân Dũng giải đáp. Sự xuất hiện của Giáo sư cùng chương trình KCT khiến khán giả bồi hồi sống lại ký ức một thời.

Trở lại trường quay của Đài THVN, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng chia sẻ sự bất ngờ: "Trường quay bây giờ đẹp, hiện đại, bước tiến xa so với trước đây. Tuy nhiên, tinh thần vẫn như vậy - vẫn gắn bó với nhân dân và được nhân dân ủng hộ". Ở tuổi 84, Giáo sư vẫn mong muốn chương trình KCT sẽ quay trở lại, làm cầu nối tiếp cận với nông dân - đối tượng ít thông tin, nhất là khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra.

Nhân kỷ niệm 35 năm Ban Khoa giáo, khán giả còn có cơ hội gặp gỡ hai người bạn rất được yêu thích của chương trình Khoa học vui - Nhà báo Phạm Việt Tiến, Nguyên Phó Tổng Giám đốc Đài THVN, Nguyên Trưởng Ban Khoa giáo và Kỹ sư Nguyễn Quang.

Chia sẻ tại chương trình, nhà báo Phạm Việt Tiến bày tỏ: "Khi bước chân tới đây, tất cả cảm xúc từ ngày trước đã ùa về. Tôi cảm thấy mình như trẻ lại".

Hai gương mặt được yêu thích của chương trình Khoa học vui

"Chưa bao giờ chúng tôi nhận được nhiều thư của khán giả như thế. Một ngày chúng tôi bóc thư từ khoảng 3 bao tải được nhét chặt đầy thư, từ bưu điện chuyển đến. Nhưng chúng tôi đều đọc hết" - nhà báo Phạm Việt Tiến chia sẻ.

"Khi nhận được những bức thư chúng tôi rất hạnh phúc, nhưng hạnh phúc lớn hơn là các khán giả hồi đó đã thành công trong cuộc đời" - kỹ sư Nguyễn Quang.

Nhà báo Phạm Việt Tiến và Kỹ sư Nguyễn Quang gặp một khán giả "ruột" của các chương trình khoa học - giáo dục.

Cùng với đó là sự xuất hiện của hai gương mặt quen thuộc của chương trình Theo dòng lịch sử - MC Nguyên Sơn và cố vấn của chương trình GS. TS. Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam. Giáo sư Nguyễn Quang Ngọc tin rằng có cả một thế hệ lớn lên từ Những bông hoa nhỏ, Khoa học vui... cũng như những chương trình khác đã cung cấp khối lượng tri thức rất lớn.

Xem giữa chương trình, trên nền nhạc Vươn tới chân trời mới do dàn nhạc Maius Philhamonic biểu diễn, những trích đoạn chia sẻ của các nhà khoa học, bài giảng của các thầy cô giáo tiếp tục đưa khán giả trở về với miền ký ức. Nhiều gương mặt thân quen như chuyên gia nông nghiệp Nguyễn Lân Hùng; TS Chu Văn Sơn giảng dạy môn văn; thầy giáo, tiến sĩ Nguyễn Quốc Hùng dạy tiếng Anh trên truyền hình... đều gắn bó với các chương trình khoa học - giáo dục "huyền thoại một thời".

Ca sĩ Hoàng Quyên đã có buổi trải nghiệm tại hợp tác xã nấm Tam Đảo và gặp gỡ anh Nguyễn Quốc Huy - Giám đốc hợp tác xã. Cách đây 10 năm, anh Huy là nhân vật của chương trình Bạn nhà nông. Chia sẻ với Hoàng Quyên, anh Huy cho biết, nhờ Bạn của nhà nông, anh đã được tiếp cận với các kiến thức khoa học và xây dựng quy trình sản xuất cho nấm. Anh Huy đại diện cho thế hệ nông dân thời đại mới, chăm chỉ, không ngại khó, ham học hỏi. Với sự giúp đỡ của tri thức, chắc chắn anh sẽ tiếp tục gặt hái thành công hơn nữa.

Sau chuyến trải nghiệm, ca sĩ Hoàng Quyên đã trình diễn ca khúc Bây giờ và Ở đây kết hợp với âm nhạc do CLB văn nghệ Làng then - Bắc Giang thể hiện.

Nhân dịp sinh nhật 35 năm, khán giả có dịp gặp gỡ hai trong số những gương mặt đứng sau các bộ phim tài liệu khoa học của VTV2 - BTV Đại Nghĩa và Phương Thảo. Rất nhiều khán giả đã bình luận trên fanpage VTV2 Chất lượng cuộc sống bày tỏ tình cảm về những giọng đọc đi cùng năm tháng của chương trình Thế giới động vật cũng như những chương trình khám phá khác.

BTV Phương Thảo chia sẻ: "Khi khám phá thế giới qua phim, cảm xúc của mình dâng trào nên khi đọc, cảm xúc đó rất tự nhiên. Mình được khám phá lâu đài cổ, khu rừng, đồng cỏ..., mình có cảm giác như trong chuyến đi thú vị".

Hai giọng đọc được yêu thích - BTV Đại Nghĩa và Phương Thảo tại chương trình.

Xem phim thế giới động vật hoang dã là niềm yêu thích của nhiều khán giả truyền hình, còn thực hiện những bộ phim về thế giới động thực vật tự nhiên tại Việt Nam do chính VTV2 sản xuất, đã từng là một mong ước lớn của những người làm truyền hình Khoa giáo.

Mơ ước ấy đã thành sự thật vào năm 2002 với bộ phim tài liệu Rùa xanh ở Côn Đảo do Ban Khoa giáo sản xuất. Dù phải mất hàng tháng trời nằm rừng, ngủ lán, nhưng sự đón nhận của khán giả đã thôi thúc liên tiếp những bộ phim tài liệu khoa học ra đời, phản ánh khách quan, đa dạng về thế giới tự nhiên và mang cả những hơi thở thời cuộc.

Phim tài liệu Khoa giáo bắt nhịp cùng thời cuộc

Trong chương trình, khán giả còn gặp gỡ những người đương thời - những khán giả đặc biệt và cũng kiêm luôn nhiệm vụ làm chương trình ở thời điểm hiện tại. Họ cũng là những gương mặt rất quen thuộc với khán giả qua chương trình Nhà sáng chế, Robocon...: Đạo diễn, nhà biên kịch Đinh Tiến Dũng; PGS. TS Nguyễn Vũ Quỳnh - Phó hiệu trưởng trường Đại học Lạc Hồng; chị Trương Lý Hoàng Phi  -Giám đốc BSSC – Trung tâm hỗ trợ Thanh niên khởi nghiệp, Tổng thư ký hội DN trẻ TP Hồ Chí Minh.

Chia sẻ tại chương trình, Đinh Tiến Dũng chia sẻ, anh và Xuân Bắc trong chương trình Hỏi xoáy đáp xoay có nhiều nét tương đồng, ảnh hưởng từ nhà báo Phạm Việt Tiến - kỹ sư Nguyễn Quang của Khoa học vui thời trước đó. Đặc biệt, anh tiết lộ, nhờ cộng tác với chương trình của VTV2, anh đã quen bà xã bây giờ.

Gen Z - thế hệ sinh ra trong thời đại internet đã phổ cập và các thiết bị điện tử không còn xa lạ. Trong khi những chương trình truyền hình vẫn là một phần không thể thiếu của gen Y - thế hệ sinh năm 1981 tới 1994 thì gen Z có một môi trường học tập cởi mở, đa phương tiện, đa nền tảng. Vì vậy, những thông tin khoa học, giáo dục được truyền tải truyền thống thì khó thu hút họ.

Để thu hút khán giả trẻ, những người làm chương trình Khoa giáo đã thay đổi. Hệ thống các fanpage của Ban Khoa giáo là môi trường tạo sự tương tác giữa chương trình và khán giả chưa bao giờ có. VTV2 Chất lượng cuộc sống dành cho mọi nhu cầu tìm hiểu tri thức. VTV7 dành cho phụ huynh và học sinh, sinh viên. VTV7 Kids dành cho thiếu nhi.

Các format chương trình luôn đảm bảo yếu tố có thể đáp ứng yêu cầu nhanh chóng trên nền tảng mạng xã hội của khán giả. Nhu cầu học ngoại ngữ và nhiều môn học khác, nâng cao kỹ năng học tập, ví dụ như tranh điện và lập sơ đồ tư duy, tạo ra sự kết nối, đem đến những thay đổi.

35 năm - một chặng đường không hề dễ dàng để xây dựng, phát triển và định hình một kênh truyền hình Khoa giáo. Có những người đến, có những người đi và có những người ở lại. Thế nhưng, dù là bao nhiêu thời gian đi chăng nữa, tất cả những người làm chương trình cũng đều mong muốn được đóng góp, được cống hiến, mang những âm thanh, hình ảnh chân thực nhất của cuộc sống tới với tất cả mọi người.

Những người làm chương trình Khoa giáo đã ghi lại những nụ cười, những giọt nước mắt, những hạnh phúc, những lo toan, nhưng nỗi niềm để chúng ta cùng thấu cảm, chia sẻ và làm chất lượng cuộc sống trở nên tốt đẹp.

35 năm qua, điều gì là động lực, là niềm hạnh phúc lớn nhất của những người làm truyền hình? Chính là những nụ cười của những nhân vật, khán giả ở khắp mọi nơi. Bây giờ và ở đây,  những người làm truyền hình Khoa giáo đã sống trọn với khoảnh khắc của nghề như thế. Thế nhưng, họ luôn luôn có một câu hỏi lớn được đặt ra, đó là làm thế nào để có thể khiến cho mọi người bật kênh VTV2 nhiều hơn, đưa những chương trình Khoa giáo đến gần hơn với tất cả. Bởi bây giờ mọi người có quá nhiều thứ để xem, để nhìn, để cập nhật trên các phương tiện truyền thông khác nhau.

Thế giới phẳng đang mở ra vô vàn những con đường tri thức, một kênh truyền hình Khoa giáo phải song hành như thế nào với những đòi hỏi của thời cuộc? Đó là trăn trở của mỗi người làm truyền hình, bởi công việc này giống như chèo thuyền trên dòng nước lớn, nếu không vững tay, chèo sẽ tụt lại ở phía sau.

Chỉ có tình yêu chân thành và khát vọng là sức mạnh vượt qua mọi lực cản trên hành trình tìm kiếm, lan tỏa cảm xúc về tri thức - hành trình của những khát vọng vươn tới chân trời.

Khép lại chương trình, Đen Vâu trình bày bài rap Cảm ơn. "Cảm ơn" cũng là lời mà những người thực hiện chương trình Khoa giáo suốt 35 năm qua muốn gửi tới khán giả thân yêu của mình. Trên con đường chinh phục khán giả, họ sẽ luôn tiếp tục sáng tạo đổi mới, mang tới những kiến thức khoa học, giáo dục, sức khoẻ tới khán giả.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!