Tính đến 2022, quay phim Lê Trọng Đức - Ban Thời sự đã có tròn 10 năm gắn bó với nghiệp cầm camera ở Đài Truyền hình Việt Nam. Công việc đưa anh đến với mọi miền của đất nước, thu vào ống kính bức tranh chân thực của đời sống xã hội, chuyển tải tới khán giả những thông tin nóng hổi. Và, mỗi chuyến đi với anh đều là một trải nghiệm quý.
Giống như các đồng nghiệp quay phim ở Ban Thời sự, Trọng Đức luôn sẵn sàng trong tâm thế lên đường, bởi ngoài lịch công tác cứng thì luôn phát sinh những sự kiện ở khắp mọi miền đất nước cần được phản ánh nhanh, đưa thông tin nóng tới khán giả.
Quay phim là những người đứng sau ống kính, đem đến cho khán giả bức tranh chân thực của đời sống xã hội. Nghề của họ là kể chuyện bằng hình ảnh do đó họ thường rất kiệm lời, nhất lại là nói về mình. Trọng Đức không phải là ngoại lệ.
Những thông tin tôi biết được về anh không phải do anh kể ví như sự kiện phóng sự Vượt khó để dạy học trong dịch bệnh của Trọng Đức và phóng viên Thanh Thảo được trao giải thưởng Hình ảnh thời sự xuất sắc nhất của Hiệp hội Phát thanh - Truyền hình châu Á - Thái Bình Dương trong lễ trao giải diễn ra tối 4/10/ 2022 tại New Delhi, Ấn Độ. Ban Giám khảo ABU đánh giá cao những hình ảnh lay động lòng người về các giáo viên bất chấp khó khăn để duy trì việc học trực tiếp ở các trường vùng sâu, vùng xa. Ekip đã thực hiện vào thời điểm đầu năm 2022, khi dịch COVID-19 vẫn đang căng thẳng, các trường phải học trực tuyến, khiến việc duy trì học ở vùng sâu vùng xa càng khó khăn hơn. Nhưng từ những góc máy chân thực do Trọng Đức thực hiện tại điểm trường Nậm Cứm, trường tiểu học Ngối Cáy, Mường Ảng, Điện Biên, người xem đều cảm nhận được rõ hơn nỗ lực của các thầy cô đang bám bản, đem cái chữ đến với học trò.
Với các em nhỏ ở Sìn Hồ, Lai Châu.
Khi thực hiện phóng sự này, ekip của Trọng Đức đã khá vất vả vì điểm trường ở vùng sâu, lại đúng thời điểm giãn cách xã hội do dịch Covid-19, trời thì giá lạnh. Để đến được điểm trường ngoài ô tô, phải tăng bo xe máy rồi đi bộ. Ghi hình xong không có chỗ ngủ lại quay trở lại trường chính ngủ tạm ở phòng y tế, sáng hôm sau lại tiếp tục hành trình trở lại điểm trường... Kỳ công thực hiện nhiều ngày mới hoàn thành phóng sự.
Khó khăn nữa là tới nhà các em học sinh người dân tộc Mông ghi hình, bà con sợ người lạ đến mang theo dịch Covid-19 nên cũng không thể có những góc quay tốt nhất, học sinh vùng cao cũng rụt rè, không nhanh chóng chớp máy là các em chạy mất không kịp trở tay... Nhưng tất cả những trở ngại đó đều không thể làm khó một quay phim đã dày dạn kinh nghiệm như Trọng Đức.
Ai cũng hiểu giải thưởng Hình ảnh thời sự xuất sắc nhất của Hiệp hội Phát thanh - Truyền hình châu Á - Thái Bình Dương là dành cho quay phim, nhưng Trọng Đức dứt khoát bảo đây là giải thưởng của cả ekip, từ phóng viên cho đến kĩ thuật dựng hình. Bởi theo anh sản phẩm truyền hình là công sức của tập thể, một mình anh không thể làm nên tác phẩm. Chia sẻ với tôi, anh nói nhiều về những đồng nghiệp của mình, còn thông tin về anh quá ít ỏi.
Cũng ở mảng đề tài miền núi, khi còn công tác tại Ban Truyền hình Đối ngoại, Lê Trọng Đức cùng hai nữ phóng viên trẻ đã lăn lộn ở điểm nóng vùng biên ghi lại được những câu chuyện đau đớn, li kì "tưởng như chỉ có trong phim" mang thông điệp cảnh tỉnh sâu sắc về nạn buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới.
Trong chuyến công tác dài ngày và vô cùng vất vả ấy, anh bị ám ảnh khi tiếp xúc ghi hình các em gái người dân tộc bị lừa bán sang biên giới bởi chính những người thân quen, ruột thịt - những người mà các nạn nhân không thể ngờ tới.
Việc ghi hình không đơn giản vì phải giấu toàn bộ mặt của nạn nhân. Quay phim phải tìm kiếm những góc quay không làm lộ danh tính của nạn nhân, nhưng vẫn thể hiện được cảm xúc của họ. Đặc biệt phải tìm kiếm ghi lại được và sử dụng nhiều những hình ảnh mang tính biểu tượng để thể hiện nội dung câu chuyện. Đó thực sự là một khó khăn cho quay phim. Nhưng với tất cả những tâm huyết nghề nghiệp, sự sáng tạo, Lê Trọng Đức đã hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc khi đề tài này đã mang lại cho anh và các đồng nghiệp hai giải thưởng lớn. Tác phẩm Đường về nhà đoạt giải Vàng thể loại Chuyên đề khoa giáo và giải Bạc cho phóng sự ngắn Đường về trong Liên hoan truyền hình toàn quốc 2015.
Quay phim Trọng Đức (bìa trái) ghi hình phóng sự Sao ở Nha Trang
Một trong những chuyến đi mà Trọng Đức cho rằng trong đời làm nghề khó có lần thứ hai đó là chuyến lần đầu tiên ra Trường Sa tháng 5/2021. Anh được góp phần trong nhiệm vụ quan trọng của VTV, thực hiện cầu truyền hình đặc biệt trực tiếp trên kênh VTV1 - Ngày hội toàn dân bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và Đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026. Đây cũng là lần đầu tiên sau năm 1976, đảo Trường Sa lớn bầu cử cùng ngày với người dân cả nước.
Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, việc tác nghiệp vô cùng khó khăn, quay phim Trọng Đức cùng đoàn đi Trường Sa đã phải cách ly ở Cam Ranh 14 ngày trước khi ra đảo. Lần đầu đi Trường Sa lại làm một chương trình có ý nghĩa to lớn như thế đã khiến Trọng Đức không khỏi hồi hộp, lo lắng. Để thực hiện được điểm cầu này một cách trọn vẹn như trên sóng, ekip đã phải căng mình từ những giờ đầu tiên bước chân lên đảo Trường Sa lớn. Do phải đủ thời gian cách li nên thời gian để chuẩn bị rất gấp, vừa sản xuất phóng sự vừa dựng bối cảnh...
Quay phim Trọng Đức trong chuyến thực hiện cầu truyền hình ở Trường Sa.
Trọng Đức cho rằng anh đã may mắn được làm công việc mình yêu thích và ở những môi trường đầy áp lực, thử thách như Ban Truyền hình Đối ngoại, Cơ quan thường trú VTV tại California, Mỹ và Ban Thời sự càng giúp anh rèn rũa, trưởng thành trong nghề nghiệp. Vào nghề từ năm 2012 đến hiện tại là tròn 10 năm quay phim Trọng Đức mang trên vai chiếc camera đi khắp mọi ngả đường trong đó có 4 năm làm nhiệm vụ thường trú tại Mỹ.
Quay phim Trọng Đức trong chuyến tác nghiệp khi thường trú tại Mỹ.
Quay phim Trọng Đức trong chuyến tác nghiệp tại Hà Lan.
Những nỗ lực hết mình, trách nhiệm với từng khuôn hình, không ngại khó, ngại khổ để hoàn thành nhiệm vụ đã mang tới cho anh những mùa quả ngọt. Đó là những ghi nhận, vinh danh dành cho các tác phẩm của anh và đồng nghiệp ở các giải thưởng nghề nghiệp. Có thể kể đến như: giải B giải Báo chí Quốc gia, giải C Nghệ thuật quân sự cho tác phẩm VTV đặc biệt Hành trình trở về; Gala Ngày trở về - Tiếng gọi quê hương - Giải Đặc biệt của Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 35; giải B giải Báo chí Quốc gia 2020 cho tác phẩm Hai nửa thế giới...
Những phần thưởng quý giá này đã tiếp thêm động lực để quay phim Trọng Đức tiếp tục vác camera lên đường. Và, anh luôn tâm niệm mỗi chuyến đi đều là một cuộc trải nghiệm quý, cứ làm tốt công việc được phân công thì hạnh phúc sẽ tới với mình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!