Túi bơm hơi Capture Bag có thể thu giữ tiểu hành tinh và rác vũ trụ

Mô phỏng túi bơm hơi Capture Bag của TransAstra với nhiều kích cỡ dùng để thu giữ tiểu hành tinh (Ảnh: TransAstra)

Các tiểu hành tinh chứa lượng lớn kim loại quý và phổ biến. Dù việc tiếp cận chúng rất khó khăn, một số startup cho rằng các thiên thể này có thể trở thành nguồn khai thác bền vững thay thế cho hoạt động khai khoáng trên Trái Đất đang đối mặt với cạn kiệt tài nguyên và tác động môi trường. Trong số các doanh nghiệp theo đuổi hướng đi này có TransAstra, công ty tại California đã phát triển Capture Bag - túi bơm hơi chuyên dụng với nhiều kích cỡ, được thiết kế để thu giữ các tiểu hành tinh nhỏ hoặc rác vũ trụ.

Ông Joel Sercel, kỹ sư hàng không vũ trụ từng giảng dạy tại Viện Công nghệ California và là nhà sáng lập TransAstra, cho biết khai thác tiểu hành tinh là nhiệm vụ rủi ro và phức tạp. Theo ông, để thực hiện được cần giải quyết 4 vấn đề gồm phát hiện, bắt giữ, di chuyển và xử lý vật thể không gian. Ông nói công ty đang sở hữu công nghệ ở cả bốn lĩnh vực, với khoảng 21 bằng sáng chế.

Đầu tháng 10, TransAstra tiến hành thử nghiệm ban đầu của Capture Bag trên trạm vũ trụ quốc tế. Nhờ nguồn vốn tư nhân và NASA, công ty đang chuẩn bị phát triển phiên bản lớn hơn. Ông Sercel cho biết mục tiêu là tìm các tiểu hành tinh có quỹ đạo gần giống Trái Đất, trôi chậm qua hành tinh ở khoảng cách vài tỷ km. Hiện công ty đã xác định hàng trăm đối tượng như vậy và lên kế hoạch tiếp cận một tiểu hành tinh vào năm 2028.

Đến nay, TransAstra đã huy động khoảng 12 triệu USD vốn tư nhân và 15 triệu USD từ các hợp đồng và khoản tài trợ, bao gồm NASA và Lực lượng Không gian Mỹ. Việc thu mẫu từ tiểu hành tinh được đánh giá rất khó khăn. Hai startup Planetary Resources và Deep Space Industries đã phải đóng cửa trước khi đạt kết quả đáng kể, trong khi chỉ có 3 nhiệm vụ của Mỹ và Nhật Bản đưa được mẫu vật về Trái Đất.

TransAstra đã triển khai khoảng 12 kính thiên văn tại Arizona, California và Australia để tìm tiểu hành tinh phù hợp, và dự kiến mở thêm một trạm tại Tây Ban Nha. Khi xác định được đối tượng phù hợp, công ty sẽ dùng Capture Bag để thu giữ. Túi được làm bằng vật liệu hàng không vũ trụ như kevlar và nhôm, có khả năng chống rò rỉ và được gắn lên phương tiện mang để thả gần mục tiêu trước khi bung rộng.

Hiện công ty đang phát triển túi dài 10 m với nguồn vốn 5 triệu USD, một nửa từ NASA, nhằm hướng tới thu gom rác vũ trụ và tiểu hành tinh nặng khoảng 100 tấn. Các chuyên gia cho rằng giải pháp túi bơm hơi có ưu điểm về chi phí và khả năng thu giữ vật thể đa dạng. Tuy nhiên, thách thức kỹ thuật lớn nhất sẽ nằm ở việc triển khai các cấu trúc linh hoạt trong môi trường vi trọng lực và chân không khi mở rộng quy mô từ thử nghiệm trên ISS.