Một điểm đặc biệt là các nhà làm phim đạt giải quốc tế trong năm qua đều ghi dấu ấn bằng các tác phẩm mang đậm bản sắc Việt Nam, phản ánh tâm tưởng của người Việt. Các đạo diễn đã tái hiện những câu chuyện, con người mang đậm hồn cốt người Việt, bằng ngôn ngữ điện ảnh đương đại, với kỹ thuật làm phim tiệm cận với quốc tế.
Sau khi giành các giải thưởng quốc tế, một số bộ phim nghệ thuật đã có cơ hội đến với khán giả đại chúng. Vì mang tính nghệ thuật cao nên việc tiếp cận khán giả khó khăn hơn rất nhiều so với dòng phim thị trường. Dòng phim nghệ thuật khi ra rạp vẫn bị lép vế về doanh thu so với dòng phim giải trí thương mại, như Tro tàn rực rỡ khi ra rạp chỉ thu về hơn 4 tỷ đồng, còn Bên trong vỏ kén vàng chỉ khiêm tốn thu về 1,4 tỷ đồng.
Hiện tại, các dòng phim thương mại, hướng đến thị hiếu của đại đa số công chúng thường chiếm 90% số phim sản xuất mỗi năm. Còn phim nghệ thuật chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ 10%. Tuy nhiên, theo một số nhà nghiên cứu lý luận phê bình điện ảnh, đã đến lúc không nên phân biệt quá rạch ròi phim thương mại và phim nghệ thuật. Bởi nhiều bộ phim thương mại được đầu tư kỹ lưỡng đã chạm đến tiêu chuẩn của phim nghệ thuật, có những bộ phim nghệ thuật được đại đa số công chúng đón chào như trường hợp Ký sinh trùng của điện ảnh Hàn Quốc. Do đó, điều quan trọng vẫn là tìm ra thông điệp mang tính thời đại, phổ quát với người xem, có cách kể chuyện thực sự thu hút. Để làm được điều này, cần có một lớp đạo diễn biên kịch trẻ có năng lực chuyên môn giỏi, tiếp cận với quốc tế và được hỗ trợ về cơ chế một cách hiệu quả, từ quá trình làm phim đến khâu phát hành.
Dù có nhiều khó khăn và vướng mắc nhưng xu hướng làm phim nghệ thuật được các chuyên gia trong giới nhận định sẽ tiếp tục thu hút các nhà làm phim độc lập, đặc biệt là người trẻ. Ngày nay, lớp các nhà làm phim trẻ người Việt đang ấp ủ những hướng đi mới, tìm kiếm lối làm phim hiện đại, với góc nhìn mới mẻ cho các tác phẩm của mình.
Những bộ phim kinh điển như Chung một dòng sông, Cánh đồng hoang… đã trở thành mẫu mực cho nền điện ảnh nước nhà. Có thể thấy, việc hài hòa giữa yếu tố nghệ thuật và yếu tố thành công về thương mại là bài toán khó với các nhà làm phim sản xuất. Nhưng nếu giải quyết tốt bài toán này, các nhà làm phim sẽ thực sự tạo nên tác phẩm có giá trị, qua đó thúc đẩy nền điện ảnh Việt Nam phát triển, đồng thời góp phần định hướng thị yếu của khán giả nước nhà.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!