Ngày 31/5/2023, báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) tổ chức Lễ trao Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 - 2023.
Điểm nổi bật của giải thưởng năm nay là sau giải Hiệp sĩ Dế Mèn đầu tiên (lần 1 - 2020) được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, và sau 2 năm liên tiếp (2021 - 2022) không tìm được "Hiệp sĩ", thì năm nay đã có giải Hiệp sĩ Dế Mèn thứ 2 được trao nhà văn Trần Đức Tiến.
Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang trao giải Hiệp sĩ Dế Mèn cho Nhà văn Trần Đức Tiến
Trần Đức Tiến sinh năm 1953 tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, hiện đang sống ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Ông viết cho cả thiếu nhi và người lớn. Khá nhiều tác phẩm của ông đã được đưa vào sách giáo khoa như Giọt sương đêm (Ngữ Văn 6, tập 1, bộ Chân trời sáng tạo), Cá chuồn tập bay (Tiếng Việt 2, tập 2, bộ Chân trời sáng tạo), Bạn nhỏ trong nhà (Tiếng Việt 3, tập 1, bộ Kết nối tri thức), Hoa cúc áo (Tiếng Việt 4, tập 2, bộ Chân trời sáng tạo), Chân trời cuối phố (Tiếng Việt 4, tập 1, bộ Kết nối tri thức)…
A lô!... Cậu đấy à? - tác phẩm mới nhất của ông được đưa vào xét giải Dế Mèn năm nay (lọt vào Top 10 chung khảo) - là sáng tác tiếp theo của cuốn đồng thoại Xóm Bờ Giậu (2019).
Theo tiêu chí của giải Dế Mèn được công bố trong Báo cáo Tổng kết của Hội đồng Giám khảo mùa giải thứ nhất năm 2020 thì hạng mục Giải thưởng Lớn - Hiệp sĩ Dế Mèn vẫn giữ tiêu chí quan trọng nhất là trao cho tác giả có "sáng tác, trình diễn nghệ thuật - giải trí xuất sắc trong năm", đồng thời có bề dày sáng tác, cống hiến cho thiếu nhi trong cả sự nghiệp của mình.
Sự nghiệp sáng tác văn học thiếu nhi của nhà văn Trần Đức Tiến đã được ghi nhận bằng các giải thưởng như: Giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1992); Giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1997); Giải Nhất cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Bộ Giáo dục & Đào tạo & Hội Nhà văn Việt Nam (2005); Giải Nhất cuộc vận động sáng tác "Bước qua hai thế giới" do Dự án hỗ trợ văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch tổ chức; Giải B, Giải thưởng Sách quốc gia cho tác phẩm Xóm Bờ Giậu (2019).
Khi được hỏi “Ông vẫn tiếp tục sáng tác cho thiếu nhi chứ?”, “Hiệp sĩ Dế Mèn” Trần Đức Tiến khảng khái: “Chắc chắn rồi! Chừng nào còn gõ ra chữ thì còn viết cho thiếu nhi”.Đánh giá chung về giải thưởng năm nay, nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo, khẳng định: Việc giải năm nay tìm được 1 Hiệp sĩ Dế Mèn, 4 Khát vọng Dế Mèn và 2 Tặng thưởng của Hội đồng Giám khảo là một kết quả khá toàn diện.
Mùa giải phong phú với 7 giải thưởng được trao
Theo đánh giá của Ban tổ chức, Giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn 2023 là mùa giải phong phú, vượt dự đoán, khi có 7 giải thưởng và tặng thưởng được trao, trong đó có 2 tác giả là thiếu nhi; và lần đầu tiên sau 2 năm vắng bóng, đã tìm được “Hiệp sĩ Dế Mèn”.
Mùa giải lần thứ 4 năm nay đã thu hút 121 tác phẩm/chùm tác phẩm được sáng tác, hoàn thiện hoặc công bố trong khoảng thời gian từ 1/1/2022 - 20/4/2023. Qua 2 vòng chấm từ 25/4 - 11/5, Ban sơ khảo gồm 8 thành viên đã thảo luận và cho điểm để công bố Top 10 tác phẩm xuất sắc nhất vào Vòng Chung khảo.
Em Hoàng Nhật Quang (11 tuổi) nhận giải Khát vọng Dế mèn
Kết quả Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 - 2023
* GIẢI THƯỞNG LỚN mang tên Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho nhà văn Trần Đức Tiến vì những cống hiến xuất sắc cho thiếu nhi trong toàn bộ sự nghiệp của ông, trong đó có A lô!... Cậu đấy à? (2022) được đưa vào xét giải năm nay.
* Bốn GIẢI ĐỒNG HẠNG MANG tên Khát vọng Dế Mèn được trao cho:
- Chùm tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi, Lạng Sơn)
- "Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ" (truyện dài của Lạc An, NXB Kim Đồng)
- "Ở một nơi có rất nhiều rồng" (bản thảo truyện dài của Mộc An)
- "Vua ngan xóm hồ" (bản thảo truyện dài của nhà văn Uông Triều)
* Ngoài ra là 2 TẶNG THƯỞNG CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM KHẢO được trao cho:
- Nghé ọ Hai Xoáy" (truyện dài của Phạm Anh Xuân, NXB Văn học - Tân Việt Books)
- "Tôi, bố tôi, và…" và "Từ những bức thư" (chùm bản thảo của Đoàn Lữ Thụy Phương, 10 tuổi)
Trong danh sách các tác giả được giải năm nay có 2 tác giả nhí với những tác phẩm "được đánh giá cao, thể hiện chất sáng tạo chuyên nghiệp sớm được bộc lộ".
Về bộ tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi), họa sĩ Thành Chương, thành viên Hội đồng Giám khảo, nhận xét: “Tôi xem bộ tranh này hơi bất ngờ. Bởi tạo hình cũng như các ý tưởng của tác giả nhí này rất phong phú. Không nghĩ cháu còn ít tuổi như thế. Việc đánh giá cháu ở hiện tại chỉ là một phần nhỏ, cái chính là thấy được tương lai cháu sẽ phát triển. Với họa sĩ nhí này, năng lực (năng khiếu) về tạo hình, trí tưởng tượng cũng như sự làm việc với những bức tranh lớn, tôi nghĩ cháu sẽ còn đi rất xa. Đây là trường hợp tôi đánh giá rất cao và tôi rất thích loạt tranh của cháu”.
Với các tác phẩm của Thụy Phương (10 tuổi), nhà phê bình, PGS-TS Văn Giá, thành viên Hội đồng Giám khảo, nhận xét: "Thụy Phương có sức viết đáng nể so với độ tuổi, văn phong chỉn chu, kỹ lưỡng, với những câu văn chững chạc, chuyên nghiệp. Đây cũng là tín hiệu đáng quý cho tương lai của tác giả nhí này".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!