Với một bộ phận người Việt Nam, việc dùng phần mềm lậu, nghe nhạc, xem phim lậu đã trở thành thói quen, dù điều này là tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật. Nhưng càng nghiêm trọng hơn khi có những cá nhân, tổ chức lại tùy tiện khai thác, sử dụng các sáng tác âm nhạc để biểu diễn hoặc kinh doanh trên nền nảng số. Vấn nạn này ngày càng diễn ra nhiều hơn cùng sự phát triển của công nghệ thông tin, khiến nhiều nghệ sĩ không khỏi bức xúc.
Là tác giả sáng ca khúc Việt Nam trong tôi là từ năm 2015 khi tham gia cuộc thi Giọng hát Việt, đến giờ nữ ca sĩ Yến Lê vẫn đang liên tục phải xử lý tình trạng vi phạm bản quyền ca khúc này. Đặc biệt khi các nền tảng số ngày càng trở thành môi trường béo bở để kiếm tiền.
Yến Lê chia sẻ: "Một vài anh chị em nghệ sĩ có tên tuổi và gạo cội tại Việt Nam đã sử dụng ca khúc Việt Nam trong tôi là như một sản phẩm âm nhạc chính thức, phát hành trên YouTube và một số nền tảng khác. Khi phía Yến Lê liên hệ, anh chị bảo không biết hoặc do nghĩ là đã xin phép. Nhưng khi team rà soát lại thì hầu như không có sự xin phép".
Dù đã bị chỉ điểm và yêu cầu xử lý, nhưng không phải mọi cá nhân, tổ chức đều thừa nhận và gỡ các sản phẩm vi phạm.
Luật sư Hà Thị Kim Liên - Văn phòng Luật sư Phan Law Việt Nam cho biết: "Những tác giả bị xâm phạm quyền hoàn toàn có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án xử lý những hành vi xâm phạm của bất cứ đơn vị nào thực hiện hành vi vi phạm đó.
Và thực tế, một vài tác giả đã khởi kiện ra tòa án tuy nhiên quy trình tố tụng tương đối kéo dài. Nó phụ vào việc thu thập chứng cứ chứng minh quyền của các bên trong quá trình tố tụng".
Anh Trần Ngọc Tuấn Anh - Chuyên gia về YouTube chia sẻ thêm: "Đôi khi nó lại chồng chéo giữa luật bản quyền của Việt Nam và luật bản quyền của nước ngoài. Họ đánh tráo các khái niệm, quyền sở hữu, họ kháng cáo lại việc report của các nghệ sĩ nên khi xử lý trên nền tảng số chưa được dứt điểm".
Từ lâu tại Việt Nam, việc cover ca khúc của người khác mà không xin phép, hay vô tư mang đi biểu diễn với mục đích thương mại đã diễn ra tràn lan. Nhưng khi nhận thức về bản quyền càng được nâng cao thì các nghệ sĩ càng chủ động bảo vệ những đứa con của mình.
Tôn trọng bản quyền không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn góp phần thúc đẩy cảm hứng sáng tạo của các nghệ sĩ. Nếu các cá nhân, tổ chức cứ vô tư tùy tiện sử dụng và khai thác các tác phẩm của người khác thì sẽ làm mất đi uy tín của chính mình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!