Qua năm tháng, các địa phương đã hình thành nhiều hơn sản phẩm làm nên thương hiệu, mang vai trò đại sứ để truyền tải những câu chuyện văn hóa đáng chú ý của vùng miền. Câu hỏi làm thế nào để khai thác lợi thế, tài nguyên văn hóa, nâng tầm giá trị đặc sản vùng miền là chủ đề của chương trình Góc nhìn văn hóa lên sóng ngày 6/5.
Những năm gần đây, chương trình mỗi xã một sản phẩm (thường được gọi là OCOP) đã tạo ra những sức bật mới cho nhiều địa phương. Trên thực tế, đặc trưng văn hóa vùng miền nếu biết khai thác hợp lý và tinh tế sẽ tạo nên sự riêng biệt cho các sản phẩm OCOP, tránh sự nhàm chán, trùng lặp, vừa tạo được sức cạnh tranh vừa góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa. Mới đây, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục bổ sung một số tiêu chí nhằm nâng cao chất lượng giá trị và khai thác các giá trị văn hóa của sản phẩm OCOP.
Nhiều đặc sản đã vươn lên thành tinh hoa, mang đặc trưng truyền thống văn hóa của một vùng đất, thể hiện hồn cốt của văn hóa Việt. Đặc biệt, có tới 20 sản phẩm được đánh giá 5 sao trình Chính phủ phê tặng làm quà tặng cấp quốc gia. Theo các chuyên gia, Việt Nam trải dài từ Bắc tới Nam, từ miền xuôi đến miền ngược, 54 dân tộc anh em với bản sắc văn hóa phong phú thực sự là kho báu để nâng tầm các sản phẩm nông nghiệp, quà tặng hay sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Trong bộ tiêu chí quốc gia về đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, câu chuyện sản phẩm là tiêu chí quan trọng, chiếm 10/100 điểm trong tham điểm đánh giá. Thời gian qua, nhiều đặc sản đã khai thác hiệu quả yếu tố văn hóa để xây dựng câu chuyện sản phẩm.
Có thể thấy, việc phát huy được những giá trị nhân văn, giá trị truyền thống vào các sản phẩm địa phương là một hướng tiếp cận mới vừa góp phần bảo tồn văn hóa vùng miền vừa nâng cao giá trị sản phẩm, đồng thời mang lại lợi ích kinh tế cho chính người dân. Người dân khi được hưởng lợi từ chính di sản sẽ có thêm niềm tự hào, ý thức gìn giữ và lan tỏa văn hóa vào từng sản phẩm. Vì thế, cần những mô hình chủ động từ chính quyền phối hợp với doanh nghiệp và người dân để các sản phẩm địa phương thực sự là sứ giả của quê hương, mang tầm xa hơn đến với bạn bè thế giới.
Gia tăng sản phẩm OCOP để mở rộng thị trường VTV.vn - Đến nay, cả nước đã có gần 9.570 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, trong đó có 20 sản phẩm 5 sao. Số lượng sản phẩm tăng nhanh đã hỗ trợ tích cực cho tiêu thụ nông sản.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!