Theo báo cáo, "Black Widow" đã kiếm được 60 triệu USD trên Disney Plus trên toàn thế giới, bên cạnh 158 triệu USD mà nó kiếm được tại các phòng vé toàn cầu. Việc tiết lộ này là một biểu hiện đáng ngạc nhiên và mới mẻ về tính minh bạch trong một lĩnh vực mà các dữ liệu luôn được bảo vệ nghiêm ngặt. Nhưng việc công bố con số cụ thể như thế này cũng khiến ngành công nghiệp phải cân nhắc và tự hỏi tại sao Disney lại đột ngột đảo ngược hướng đi? Và điều gì xảy ra, nếu có, sẽ xảy ra trong tương lai?
Vậy tại sao Disney quyết định phát hành số VOD của mình?
Mark Twain từng nói rằng điều chắc chắn duy nhất trong cuộc sống là cái chết và thuế, nhưng nếu còn sống vào năm 2021, anh ấy có thể có thêm một điều thứ ba: số liệu dịch vụ phát trực tuyến không rõ ràng. Các hãng phim Hollywood, cụ thể là Universal, Warner Bros. và Disney, đã phát hành phim ngày này qua ngày khác trên các nền tảng phát trực tuyến và ra rạp trong khoảng một năm nay. Mặc dù họ đã báo cáo doanh thu phòng vé mỗi tuần một cách nghiêm túc, nhưng họ chưa bao giờ tiết lộ số VOD thực tế. Cách mà họ vẫn làm, ví dụ, Warner Bros. đã báo cáo vào tháng 1 rằng khi phát hành "The Little Things", bộ phim kinh dị hồi hộp với sự tham gia của Denzel Washington và Rami Malek, "ngay lập tức vươn lên vị trí số 1" trên HBO Max mà không cần biết có bao nhiêu người thực sự đã đưa nó đến vị trí đó. Và cách thông báo kiểu mập mờ không rõ ràng ấy đã được các hãng làm trong thời gian qua. Điều đó càng khiến mọi chuyện trở nên sốc hơn khi Disney đã phá vỡ ngành công nghiệp phim khi công khai về dữ liệu phát trực tuyến bằng cách thông báo rằng "Black Widow" đã kiếm được 60 triệu USD từ việc phát trực tuyến VOD.
Vậy tại sao Disney lại làm điều đó vào lúc này? Tại sao lại là với bộ phim này?
Disney đã từ chối bình luận. Tuy nhiên, từ các giám đốc điều hành hãng phim đối thủ, có ý kiến rằng Disney ban đầu không có kế hoạch tiết lộ doanh thu phát trực tuyến. Nhưng "Black Widow" đã có khởi đầu khá ấn tượng nhưng khi doanh thu bán vé của phim giảm 41% vào thứ Bảy xuống 22 triệu USD trong ngày, tương lai không tốt mấy bắt đầu hiện ra với "Black Widow" - phim rõ ràng không còn có thể đạt được cột mốc 100 triệu USD chỉ trong cuối tuần. Chưa hết, vào Chủ nhật, hãng phim còn mạnh mẽ tuyên bố rằng "Black Widow" đã kiếm được "doanh thu mở màn nội địa cao nhất cho câu chuyện gốc của Vũ trụ Điện ảnh Marvel sau "Black Panther" và "Captain Marvel". Và "Black Widow" cần doanh thu của Disney Plus để vượt qua tất cả những tựa phim đó.
60 triệu USD có phải là một kết quả tốt trên Disney Plus?
Trong nháy mắt, câu trả lời sẽ là có. Không giống như doanh thu phòng vé, trong đó các hãng phim thường đồng ý chia lợi nhuận 50-50 với các chủ rạp chiếu phim, Disney không phải chia sẻ phần lớn doanh thu cho các dịch vụ phát trực tuyến của mình. Do sự thống trị về doanh thu phòng vé của Disney, hãng phim này thường nhận được sự phân chia thuận lợi hơn so với các đối thủ của mình.
Và người ta đã chia nhỏ con số Disney thông báo để tính toán Với 29,95 USD cho mỗi lần thuê phát trực tuyến, điều đó có nghĩa là khoảng 2 triệu người đăng ký đã chọn xem "Black Widow" tại nhà vào cuối tuần này. Với giá vé trung bình tại Mỹ là 9,50 USD cho một suất chiếu, "Black Widow" ra mắt tại thị trường Mỹ thu 80 triệu USD. Điều đó có nghĩa là khoảng 8,42 triệu vé đã được bán ra. Không thể biết liệu 60 triệu USD được Disney tiết lộ có phải là một kết quả tốt, tuy nhiên, người ta biết rằng Disney Plus có 103 triệu người đăng ký trả phí, có nghĩa là chỉ một phần nhỏ khách hàng đã chọn trả thêm tiền để xem "Black Widow" ở nhà.
David A. Gross, người điều hành công ty tư vấn phim Franchise Entertainment Research, khẳng định rằng dù hiệu suất kỹ thuật số của nó có ấn tượng đến đâu, thì doanh thu cuối cùng cũng cắt vào doanh thu nguồn của "Black Widow".
Khi một bộ phim tạo ra 1 tỷ đô la tại phòng vé toàn cầu, như các bộ phim MCU gần đây nhất, Gross cho biết họ có xu hướng thu về nhiều tiền hơn trên các nền tảng cho thuê video theo yêu cầu cao cấp hơn so với một bộ phim không có phòng vé mạnh mẽ. Với việc các rạp chiếu vẫn đang phục hồi sau những hạn chế của đại dịch (19% rạp chiếu ở Mỹ và Canada vẫn đóng cửa, theo Comscore, và không có ngày phát hành hiện tại ở Trung Quốc, "Black Widow" không được kỳ vọng sẽ cán mốc 1 tỷ USD trên toàn thế giới). Nhưng bản phát hành kết hợp của nó có thể đã làm giảm tiềm năng kiếm tiền kỹ thuật số.
Gross nói: "Tôi vẫn chắc chắn rằng số tiền từ rạp sẽ lớn hơn nếu không phát trực tuyến đồng thời".
Tuy nhiên, có một cách khác để nhìn vào số tiền 60 triệu USD mà "Góa phụ đen" kiếm được trên VOD. Kiếm được nhiều tiền như vậy từ khoảng 2 triệu người đăng ký chỉ đơn giản là hiệu quả hơn về mặt tài chính, ít nhất là trong ngắn hạn, so với thu về 80 triệu USD từ 8,4 triệu người mua vé. Nói cách khác, nếu có thêm 2 triệu người mua vé xem "Góa phụ đen" tại một rạp chiếu ở Mỹ và Canada vào cuối tuần trước, nó sẽ chỉ mang về thêm 19 triệu USD. Đó là một phép toán tàn bạo, nhưng thật khó để phủ nhận.
Liệu các hãng phim khác có làm theo và phát hành doanh thu kỹ thuật số không?
Trong 18 tháng qua, các hãng phim đã vô cùng mơ hồ về số lượng người đã xem phim trên các dịch vụ phát trực tuyến dựa trên đăng ký của công ty họ. Đó chính xác là lý do tại sao các giám đốc điều hành hãng phim đối thủ đã bị sốc khi biết Disney tiết lộ các chỉ số phát trực tuyến cho "Black Widow".
Robbins của Box Office Pro nói: "Disney đã thực hiện động thái đầu tiên, chắc chắn là đáng chú ý".
Công bằng mà nói, doanh thu kỹ thuật số không cắt giảm và khô khan như dữ liệu phòng vé. Việc chuẩn hóa số liệu thống kê phát trực tuyến sẽ phức tạp hơn vì mọi hãng phim đều có lộ trình riêng để tung ra các bộ phim mới kể từ khi có COVID-19 và mỗi công ty có một số liệu khác nhau về yếu tố tạo nên thành công. Đối với một số người, đó là tiền thuần túy đến từ tiền cho thuê bao. Đối với những người khác, chẳng hạn như quyết định của Warner Bros. đưa các tính năng của mình lên HBO Max mà không mất thêm phí, đó là lượng khách đăng ký mới tiềm năng.
Universal đã đưa các bộ phim của mình lên video cao cấp theo yêu cầu sớm hơn bình thường và yêu cầu giao dịch riêng lẻ trên mỗi phim. Những người trong cuộc tại Universal nói rằng gần như mọi bộ phim mà hãng đã phát hành trong 18 tháng qua, từ bộ phim gia đình "The Croods: A New Age" đến bộ phim hài về kẻ giết người "Freaky", đều có lãi - nhưng hãng phim vẫn chưa đưa ra con số cụ thể như cách mà Disney đã làm.
Một ngoại lệ là "Trolls World Tour", đã bỏ qua các rạp chiếu để ra mắt theo yêu cầu vào tháng 4 năm ngoái - khi các rạp hoàn toàn đóng cửa. Sau khi ra mắt, Giám đốc điều hành Jeff Shell của NBCUniversal nói với Wall Street Journal rằng bộ phim đã thu về gần 100 triệu USD cho thuê trong 3 tuần. Tuyên bố đó đã làm dấy lên tranh cãi, gần như đe dọa một cuộc chiến tranh thế giới trong ngành phim và Universal đã không chia sẻ lại con số thêm lần nào nữa.
Robbins của Box Office Pro không tin rằng Disney đã thay đổi bộ mặt của việc phát trực tuyến mãi mãi bằng cách đưa ra báo cáo doanh thu kỹ thuật số cho một bộ phim duy nhất.
"Tôi cảm thấy không có nhiều thay đổi" - ông nói - "Đây là bước đầu tiên phù hợp để hướng tới sự phát triển trong việc báo cáo chỉ số phát trực tuyến , nhưng vẫn còn nhiều điều đáng kể cần được thực hiện".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!