Từ thực tế ở một số xã bị lũ quét vừa qua cho thấy cần có giải pháp cấp thiết trong tái định cư, di dân ra khỏi vùng nguy hiểm sạt lở đất và lũ quét.
Từ góc cao dễ nhận thấy nhiều hộ dân đã dựng nhà ngay trên sườn đồi hoặc sườn núi. Một thói quen định cư lâu đời của người Mông.
Trước khi ngôi nhà ở bản Pá Hốc, xã Chiềng Nơi, huyện Mai Sơn bị đất đá vùi lấp, một số người dân đã thấy hiện tượng sạt trượt nhiều ở khu vực này.
"Sạt trượt ở nhiều nơi lắm rồi. Cũng bảo mấy gia đình chuyển đi nhưng chưa kịp chuyển thì đã tai nạn như vậy", bà Sồng Thị Kỉa, bản Pá Hốc, xã Chiềng Nơi, Mai Sơn, Sơn La, chia sẻ.
Nhiều hộ dân chủ quan, xây dựng nhà ngay sát dòng suối và khi lũ về, nhiều căn nhà đã bị lũ vùi lấp.
Còn ngay bên cạnh các dòng suối là những hộ dân người Thái, vốn có thói quen sinh sống gần nguồn nước. Năm 1991, khu vực này đã có lũ lớn, nhưng nhiều hộ dân vẫn chủ quan, xây dựng nhà ngay sát dòng suối và khi lũ về, nhiều căn nhà đã bị lũ vùi lấp.
"Chúng tôi sẽ kiên quyết không để người dân xây nhà ở những nơi này", ông Mùa A Sồng, Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Nơi, Mai Sơn, Sơn La, khẳng định.
Dọc đường đi vào bản Pá Hốc, nhiều điểm vẫn đang chực chờ đổ sập xuống bất cứ lúc nào. Nhiều diện tích đất đồi ở đây không thấy cây rừng, mà chỉ thấy người dân trồng ngô, trồng sắn.
Nền địa chất ở khu vực này rất yếu, sau lớp đá đã bị phong hóa là một lớp đất đồi, có khả năng kết dính kém. Diện tích rừng ít nên khả năng trữ nước gần như không có và chỉ sau một trận mưa lớn kéo dài, nguy cơ sạt trượt rất cao.
Di dân và tái định cư là những bài toán không đơn giản đối với địa phương còn nhiều khó khăn như Sơn La.
Lực lượng chức năng tích cực tìm kiếm người dân mất tích do mưa lũ, đất sạt lở vùi lấp ở xã Chiềng Nơi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La. (Ảnh: TTXVN)
"Việc sắp xếp, bố trí dân cư của tỉnh đòi hỏi nguồn lực lớn, cần sự hỗ trợ từ trung ương, của tỉnh thì mới sắp xếp ổn định dân cư trong vùng thiên tai", ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, cho biết.
Đây là những khó khăn chung của nhiều tỉnh miền núi như Sơn La. Giải quyết bài toán tái định cư ở những khu vực đặc biệt khó khăn là điều cấp thiết hiện nay, khi tần suất thiên tai đang xảy ra ngày một nhiều hơn.
Hôm nay, một đoạn taluy dương tại tuyến tránh Quốc lộ 6, địa phận bản Lụa, xã Hua La, thành phố Sơn La bị sạt lở khiến hàng nghìn m3 đất đổ sập xuống, lấp kín lòng đường gây cản trở giao thông. Rất may thời điểm xảy ra vụ việc không có phương tiện giao thông di chuyển qua, điểm sạt lở cách xa nơi có hộ dân sinh sống nên không bị ảnh hưởng.
Trong 4 ngày qua, mưa lũ, sạt lở đất, đá tại Sơn La đã làm 15 người bị thiệt mạng và bị thương. Gần 2.350 ngôi nhà bị thiệt hại; 8 điểm trường bị ảnh hưởng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!