Bảo vệ an toàn sức khỏe cho trẻ đến trường bằng vaccine

Nhằm chia sẻ những thông tin bổ ích, đa chiều và mới nhất về các loại vaccine cần thiết cho trẻ trước khi tựu trường cũng như tư vấn các cách phòng bệnh hiệu quả, Báo Điện tử VTV và Hệ thống tiêm chủng VNVC vừa tổ chức tư vấn trực tuyến "Tiêm vaccine cho trẻ đến trường an toàn" (ngày 18/8/2023). Buổi tọa đàm có sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Bệnh truyền nhiễm, Y tế dự phòng và tiêm chủng: TS.BS Trần Đức Hậu - Trưởng khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội; BS Lê Thị Trúc Phương - Bác sĩ Hệ thống tiêm chủng VNVC; Diễn viên Ngọc Lan - Khách mời đặc biệt.

Mở đầu chương trình, TS.BS Trần Đức Hậu cho biết hiện khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh Hà Nội đang tiếp nhận số lượng trẻ nhập viện tăng cao, xảy ra tình trạng kín giường và gần kín giường ở một số thời điểm. Về cơ bản, tình trạng bệnh cũng diễn biến như các năm khác và có tính chất theo mùa với các bệnh như: cúm, viêm phổi, tay chân miệng, viêm phế quản... Các bệnh tập trung ở nhóm trẻ mầm non (4-6 tuổi), học đường.

BS Hậu giải thích nguyên nhân khiến trẻ nhập viện cao hơn vào mùa tựu trường là do thời tiết thay đổi, mưa nắng thất thường tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn, nấm mốc phát triển, gây bệnh. Trong khi đó, cơ thể trẻ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, giai đoạn từ 4 tuổi trở đi, trẻ phải đối diện với "khoảng trống miễn dịch" khi kháng thể phòng bệnh từ các mũi tiêm chủng lúc nhỏ đã suy giảm. Vì thế, hoạt động trong môi trường đông đúc, giao lưu tiếp xúc nhiều như trường học, trẻ có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn và mầm bệnh sẽ lây lan nhanh hơn.

Tùy theo bệnh, trẻ sẽ có triệu chứng lâm sàng khác nhau. Nhiều bệnh lý nguy hiểm dễ nhầm lẫn với ho, sốt thông thường như: cúm, viêm phổi cấp, viêm họng cấp, sốt xuất huyết… phụ huynh tuyệt đối không chủ quan, cần nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm để đưa trẻ đi thăm khám kịp thời.

Đặc biệt, cần cách ly trẻ ở nhà chăm sóc, đồng thời thông báo cho cô giáo về tình trạng bệnh của con. Việc gia đình thông tin kịp thời giúp nhà trường tiếp tục phát hiện, theo dõi ngăn chặn lây trong lớp học.

Để bảo vệ cho trẻ và lấp đầy "khoảng trống miễn dịch", BS Lê Thị Trúc Phương khuyến cáo việc tiêm vaccine nhắc lại hay còn gọi là tiêm tăng cường cho trẻ từ giai đoạn 4 tuổi trở lên rất quan trọng.

Ví dụ, lúc nhỏ 2-3-4 tháng tuổi, trẻ được tiêm vaccine 6 trong 1 rồi thì đến tháng 12, bé cần được tiêm vaccine nhắc hoặc tăng cường thêm 1 mũi vaccine 6 trong 1, 3 năm sau 4-6 tuổi bé cần tiếp tục tiêm nhắc lại mũi bạch hầu, ho gà, uốn ván lần nữa để duy trì miễn dịch. Và sau đó, mỗi 5 hoặc 10 năm trẻ cần tiêm vaccine nhắc lại để có hệ miễn dịch đầy đủ và khỏe mạnh.

Hiện các bệnh truyền nhiễm học đường đã có vaccine phòng ngừa hiệu quả, trước khi tựu trường, các phụ huynh cần cho trẻ tiêm đầy đủ các loại vaccine, đặc biệt các mũi vaccine nhắc lại như: Vaxigrip Tetra/ Influvac Tetra phòng bệnh cúm; Prevenar 13 phòng viêm phổi, viêm tai giữa, nhiễm trùng huyết, viêm màng não... do phế cầu khuẩn; Menactra phòng viêm màng não, viêm phổi... do não mô cầu khuẩn; Imojev/JEEV phòng viêm não Nhật Bản; Priorix/MMRII phòng sởi, quai bị, rubella; Boostrix/Adacel phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván; Gardasil/ Gardasil 9 phòng ung thư cổ tử cung, ung thư vòm họng, ung thư hậu môn, mụn cóc sinh dục... do virus HPV (tiêm cho trẻ từ 9 tuổi trở lên)... và nhiều loại vaccine quan trọng khác.

BS Lê Thị Trúc Phương lưu ý, tiêm vaccine cho trẻ chuẩn bị nhập học có ý nghĩa rất quan trọng, giúp phòng các bệnh trong môi trường học đường.

Trong vai trò là một phụ huynh hiện đại, diễn viên Ngọc Lan đã có những chia sẻ gần gũi về các phòng bệnh cho con trai trước khi tựu trường để các phụ huynh có thể tham khảo.

"Trước đây, vào năm 1985 khi tôi sinh ra đời thì vaccine có rất ít, tôi cũng chứng kiến nhiều trường hợp trẻ em và người lớn không được tiêm chủng đầy đủ, chẳng may mắc bệnh khiến họ có cuộc đời không được may mắn", diễn viên Ngọc Lan bày tỏ và cho rằng hiện nay người dân Việt Nam may mắn khi nước ta đã có đầy đủ các loại vaccine cho trẻ em và người lớn.

Ý thức được tầm quan trọng của vaccine và tiêm chủng, chị luôn quan tâm đến vấn đề chăm sóc sức khỏe cho con bằng vaccine. "Tôi hay gọi hỏi bác sĩ con cần tiêm những mũi vaccine nào, những mũi nào con còn thiếu. Về cơ bản, trước khi đi học, tôi đã cho con tiêm đầy đủ các loại vaccine cần thiết như cúm, phế cầu, dại, thương hàn... để con có được miễn dịch bảo vệ tốt nhất, tránh nguy cơ mắc bệnh phải gián đoạn học tập, phòng nguy cơ biến chứng, di chứng bệnh nặng ảnh hưởng sức khỏe, thể chất, trí tuệ", diễn viên Ngọc Lan chia sẻ.

Diễn viên Ngọc Lan chia sẻ cách phòng bệnh cho trẻ chuẩn bị đến trường học.

Để phòng bệnh cho trẻ trong những ngày đầu đi học, BS Hậu lưu ý ngoài tiêm phòng đầy đủ những loại bệnh lý nguy hiểm, phù hợp với lứa tuổi bằng các loại vaccine sẵn có cho trẻ, gia đình và nhà trường cần thường xuyên nhắc nhở trẻ vệ sinh cá nhân để phòng bệnh. Bàn tay là nơi chứa rất nhiều loại vi khuẩn, trẻ cần rửa tay sạch sẽ, đúng cách trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và chơi đùa. Điều này sẽ giúp trẻ loại bỏ hiệu quả những tác nhân gây bệnh nguy hiểm từ chính đôi bàn tay của mình.

Tại Việt Nam, chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia đã thực hiện từ năm 1985, với chính sách nhân đạo của Chính phủ, tất cả trẻ em đều được tiêm miễn phí nhiều loại vaccine quan trọng. Tuy nhiên, các vaccine này chủ yếu tập trung vào những tháng đầu đời của trẻ và phòng bệnh cơ bản, đồng thời, lịch tiêm chủng cố định cùng những điều kiện khó khăn của chương trình Tiêm chủng mở rộng khiến nhiều trẻ em chưa được tiếp cận với các loại vaccine cần thiết, đặc biệt là các loại vaccine đang khan hiếm như vaccine 5 trong 1, vaccine lao, vaccine sởi - rubella.

Chính vì vậy, bên cạnh hơn 10 loại vaccine có trong chương trình tiêm chủng miễn phí này, vẫn còn hơn 40 loại vaccine phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hiện có tại các trung tâm tiêm chủng dịch vụ như Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng cho trẻ em và người lớn VNVC. Hiện nay VNVC đang có gần 125 trung tâm trên toàn quốc với đầy đủ các loại vaccine cho trẻ em và người lớn, kể cả các loại thường xuyên khan hiếm như 5 trong 1, 6 trong 1, dại... với chi phí bình ổn. Hỗ trợ tài chính cho các gia đình khó khăn, đông con, VNVC còn triển khai chương trình trả góp các gói vaccine không lãi suất, kỳ hạn kéo dài đến 12 tháng để người dân yên tâm phòng bệnh.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!