Vì sai sót trong xác định và lập bản đồ địa giới hành chính từ năm 1991 nên dẫn tới chuyện hi hữu này. Từ năm 2008 đến nay, dù đã có hàng chục cuộc họp để giải quyết nhưng hơn 1.000 người dân ở thôn này vẫn chưa biết mình là người tỉnh nào.
Xã thì quản lý hộ khẩu, xã thì quản lý đất đai, nếu có việc gì, bà con Ca Dong ở vùng chồng lấn vẫn phải đi cả 2 xã trên 2 con đường đất. Có những đoạn đi bộ còn khó, ai vững tay lái cũng chỉ dám đi ngày nắng. Nếu không may gặp mưa, thử thách càng lớn với cả những người đã quen đường.
Tỉnh Quảng Nam, bên quản lý hộ khẩu từng dự kiến đầu tư con đường nối thôn với xã Trà Vinh nhưng đến giờ nó vẫn dừng ở điểm giáp ranh 2 tỉnh, vì vướng thủ tục pháp lý khi tỉnh này xây dựng hạ tầng trên đất tỉnh kia. Hệ lụy là hơn 20 năm nay, ngôi làng này không có bất cứ một sự đầu tư hạ tầng nào.
Những con đường cụt bủa vây, Thôn 3 trở thành nơi nhiều "không" nhất: Không điện, đường, trường, trạm, không sóng điện thoại. Không có gì trở thành hàng hóa, những cây quế ở thôn đã hàng chục năm tuổi mà không có người mua.
Đường đi học về của 53 đứa trẻ mẫu giáo bao năm nay cứ men theo suối, theo đá mà đi, những nhu cầu thiết yếu như điện nước được bà con lấy từ suối. Dây điện nước giăng khắp thôn. Trồng trọt sản xuất tự cung tự cấp. Mỗi nhà có một kho để thóc. Theo chị Lê, mỗi năm, một vụ lúa cũng tạm đủ ăn nhưng muốn ăn phải giã tay.
Gia đình ông Bốn đã có 3 đời ở đây. Ông không thể nghĩ có ngày cả thôn ở tình thế người tỉnh này sống trên đất tỉnh kia. 3 đời mang hộ khẩu Quảng Nam nên mong muốn của bà con là được ở lại Quảng Nam.
Tại UBND xã Đắc Nên, tỉnh Kon Tum, trên bản đồ hành chính, Thôn 3 đang có tên là Thôn 10. Vấn đề mấu chốt hiện nay là 2 xã, 2 huyện, 2 tỉnh chưa tìm được tiếng nói chung.
10 năm theo đuổi vụ việc này, đại diện tỉnh Quảng Nam cho rằng phương án chia đôi diện tích chồng lấn là tối ưu nhất để đảm bảo sự tồn tại của 2 xã Đắc Nên và Trà Vinh.
Đêm xuống, 239 hộ Thôn 3 phải nhờ vào nguồn sáng từ điện nước. Lớp học của cô giáo Chiêu lâu nay vẫn phải chịu thứ ánh sáng yếu ớt này. Đã chịu khổ hơn 20 năm, nhiều người già ở thôn bảo rằng, giờ chỉ còn bọn trẻ có thể chờ đợi một sự thay đổi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!