Khôi phục vận động cho bệnh nhân biến dạng khớp do mắc bệnh gout 20 năm

Ông Phạm Văn Ngọc (62 tuổi, Thanh Hóa) mắc bệnh gout hơn 20 năm. Bệnh nhân chia sẻ, mỗi khi thay đổi thời tiết, nhất là lúc chuyển mùa thường đau đớn, không đi lại được, hai bàn chân sưng phù, hai bàn tay tấy đỏ khó cử động. Dù đã điều trị nhiều nơi, uống nhiều loại thuốc nhưng bệnh không thuyên giảm, các cơn đau thường xuyên hành hạ khiến ông mất ăn mất ngủ, mệt mỏi.

Với mong muốn cải thiện bệnh, ông Ngọc đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội vào cuối tháng 2/2023. PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa, Trưởng khoa Cơ xương khớp cho biết, qua thăm khám và xét nghiệm cho thấy, ông Ngọc mắc bệnh gout mạn tính. Ở khớp tay và chân có nhiều cục tophi kích thước lớn. Ngón cái bàn chân hai bên đang viêm tấy, vỡ và chảy nhiều dịch trắng đục quánh.

Theo PGS Hoa, cục tophi thường xuất hiện ở những người mắc bệnh gout khoảng trên 5 năm mà không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách. Bệnh nhân thường có thói quen lạm dụng bia rượu, ăn các thức ăn giàu chất đạm gây quá tải cho cơ thể. Hơn nữa, khi bị viêm đau khớp do bệnh gout bùng phát, họ thường sử dụng các loại thuốc không phù hợp, tự ý mua thuốc điều trị mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng các thuốc có chứa hàm lượng corticoid cao không đúng cách làm tăng lắng đọng tinh thể urat. Đây là nguyên nhân xuất hiện nhiều cục tophi to nhỏ ở nhiều vị trí trên cơ thể, tập trung chủ yếu ở các khớp khuỷu, cổ tay, ngón tay, gối và bàn cổ chân hai bên.

Hình ảnh bàn tay của người bệnh trước và sau phẫu thuật tophi. Ảnh BVĐK Tâm Anh.

ThS.BS.CKII Nguyễn Ngọc Tiệp, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình chia sẻ, trường hợp ông Ngọc sau khi điều trị tại khoa Cơ xương khớp, bệnh đã dần ổn định. Người bệnh ăn ngủ được, không còn bị các cơn đau hành hạ, các cục tophi giảm viêm tấy, khô sạch, không chảy dịch. Bác sĩ tiến hành mổ bóc các tổ chức tophi ở hai bàn tay và chân do các cục tophi lớn bám quanh các khớp gây biến dạng và mất vận động bàn tay.

Bác sĩ Tiệp nhấn mạnh, phẫu thuật tophi khá phức tạp bởi tinh thể urat găm vào các thớ xương, sụn, bao khớp, các tổ chức phần mềm quanh khớp, phá hủy cấu trúc khớp và tạo thành những kho chứa tinh thể urat. Do đó việc lấy tối đa lượng tinh thể nằm trong khớp và bao quanh khớp là công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác để tránh gây tổn thương các dây chằng, mạch máu, dây thần kinh của bàn tay. Đồng thời bác sĩ phải tính toán chính xác các đường rạch da, sử dụng các biện pháp làm sạch vết thương đặc hiệu trong cuộc mổ để vết thương nhanh liền giúp người bệnh phục hồi vận động. Phẫu thuật bóc hạt tophi còn giúp người bệnh tránh di chứng hoặc biến chứng của bệnh như vỡ, chèn ép mạch máu hoặc thần kinh, biến dạng khớp ảnh hưởng đến chức năng vận động.

Sau phẫu thuật 7 ngày, người bệnh bắt đầu tập phục hồi chức năng các ngón và bàn tay. Sau 20 ngày, bệnh nhân cử động tốt, có thể dùng được đũa gắp thức ăn. Ông Ngọc tự làm mọi việc tuy chưa thật khéo léo nhưng cũng giúp tinh thần ông phấn chấn hơn. Theo bác sĩ Tiệp, hạt tophi là một trong những biến chứng thường gặp ở bệnh nhân bị gout mạn tính.

PGS Hoa lưu ý, trong khoảng 20 năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh gout ngày càng tăng. Nếu không quản lý bệnh đúng cách có thể gây nhiều biến chứng ảnh hưởng đến chất lượng sống và sức khỏe. Tinh thể urat lắng đọng dưới da tạo các u, cục gây đau, biến dạng khớp, hạn chế vận động và mất thẩm mỹ cho người bệnh. Các cục tophi bị vỡ khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào khớp gây viêm khớp nhiễm khuẩn, nhiễm khuẩn huyết…

Bệnh gout mạn tính gây lắng đọng muối urat trong thận gây sỏi thận, tăng nguy cơ ứ nước, ứ mủ dẫn đến suy thận, thậm chí tinh thể urat có thể còn lắng đọng ở cơ tim và thành các mạch máu lớn gây tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim… Vì vậy, người mắc bệnh gout nên đi khám và quản lý bệnh tại các cơ sở y tế có các bác sĩ chuyên chữa các bệnh Cơ Xương Khớp và Chấn thương chỉnh hình để được điều trị sớm, đúng cách và toàn diện, nhằm đề phòng biến chứng, cải thiện chức năng vận động và chất lượng cuộc sống.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!