Nhắc đến nhà tập thể, người ta hoài niệm về một không gian sống hết sức đặc trưng của thủ đô Hà Nội. Đó là những khu nhà với diện tích các căn hộ chỉ khoảng 40-50m vuông, sân chung dùng làm bãi để xe máy, bán hàng rong, hay những khoảng không chằng chịt dây phơi quần áo. Chắc hẳn ai sinh ra và lớn lên ở mảnh đất này đều có ít hay nhiều ấn tượng sâu sắc về những khu nhà đã ở cái tuổi của "Ông bà anh".
Với tốc độ đô thị hoá, những toà nhà cao tầng mọc lên san sát, phố xá được mở rộng với nhiều làn xe, nhưng ở đâu đó, trong một khu phố nhỏ vẫn xuất hiện hình dáng của những khu tập thể có tuổi đời từ 4-5 thập kỷ với lớp tường bong tróc in hằn dấu vết của thời gian, lặng lẽ nhìn ngắm sự thay đổi thăng trầm của mảnh đất thủ đô suốt bao năm qua.
1. Khu tập thể Nguyễn Công Trứ
Được xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước, khu tập thể Nguyễn Công Trứ là một trong những khu tập thể có tuổi đời "già" nhất của Hà Nội. Những viên gạch cũ hay lớp cây dương xỉ mọc bám trên vách tường như một minh chứng về sự tác động của thời gian lên nơi này.
Những cây dương xỉ bám đầy một mảng tường khu tập thể Nguyễn Công Trứ
Những căn phòng được cơi nới vươn ra ngoài như những "lồng sắt" khổng lồ là một đặc trưng ở các khu tập thể cũ. Những "lồng sắt" như thế này luôn tiềm ẩn những mối nguy hiểm về mức độ an toàn của kết cấu xây dựng.
Vì diện tích quá chật hẹp lên mọi khoảng không được tận dụng để lắp đặt các thiết bị phục vụ sinh hoạt
Những khoảng không gian dùng để làm sân chơi và nơi sinh hoạt chung cho dân cư như thế này là một điều rất quý giá
2. Khu tập thể Thành Công
Cũng giống khu tập thể Nguyễn Công Trứ, khu tập thể Thành Công cũng có những "lồng sắt" hết sức đặc chưng, khoảng sân khu tập thể được tận dụng làm bãi để xe và nơi phơi quần áo cho dân cư. Khu tập thể Thành Công còn nổi tiếng là "thiên đường" đồ ăn vặt của giới trẻ, nơi đây hội tụ rất nhiều những món ăn làm nức lòng người đến thưởng thức.
Phần sân chung được dùng để xe máy và khoảng không để phơi quần áo
Những chiếc "lồng sắt" là điều không thể thiếu
Hình ảnh những người cao tuổi ngồi chơi cờ ở sân khu tập thể cho ta cảm giác yên bình
3. Khu tập thể Thuỷ Lợi
"Cao cấp" hơn 2 khu tập thể ở trên, khu tập thể Thuỷ Lợi được xây dựng có phần kiên cố và vững chắc hơn. Vào những ngày nắng khi đến thăm khu tập thể này chúng ta có thể nhìn ngắm khung cảnh hết sức hài hước khi tất cả những hộ dân tận dụng khoảng không gian trên cao để phơi quần áo.
Tập thể Thuỷ Lợi cũng có tuổi đời rất lâu nhưng được xây dựng vững chắc và kiên cố hơn nhiều so với các khu tập thể khác
Cầu thang được thiết kế ở khoảng không gian bên ngoài tạo sự thông thoáng
4. Khu tập thể 3 tầng phường Nguyễn Trãi, Hà Đông
Dạo gần đây người dân quan tâm đến sự xuống cấp trầm trọng của khu tập thể 3 tầng (tổ dân phố 13, phường Nguyễn Trãi, Hà Đông, Hà Nội) với những mảng tường bong tróc, trơ lớp gạch cũ, những mảng trần nhà chắp vá xi măng tiềm ẩn những mối nguy hiểm cho cư dân đang sinh sống ở khu vực này.
Khu tập thể gồm 4 dãy nhà này là nơi sinh sống của hơn 190 hộ dân,ba dãy A,B,C được xây dựng vào giữa những năm của thập niên 70 với phần mái được lợp ngói, dãy D được xây dựng sau đó 10 năm với kết cấu 3 tầng mái bằng. Trải qua hơn 40 năm, những dãy nhà tập thể này đã trở nên cũ kỹ, xuống cấp, nhưng vì cuộc sống mà người dân phải cố gắng bám trụ suốt bao năm qua.
Khu tập thể 3 tầng cũ kỹ nằm giữa khu phố mới khang trang, hiện đại
Mài ngói đã thủng vỡ mảng to tạo thành những giếng trời, mỗi khi mưa xuống đi trong nhà không khác gì đi ngoài trời
Những mảng trần bong tróc, xuyên thấu cả ánh sáng vào trong nhà
Người dân đã phải lót thêm một lớp ván để chống dột, nhưng được một thời gian thì những tấm ván cũng không còn nguyên vẹn
Khu vực hành lang thiếu ánh sáng sinh hoạt
Hệ thống đường điện xuống cấp
Phần lớn những người sinh sống ở khu tập thể này đều có tuổi đời rất cao. Họ đã gắn bó ở đây suốt nhiều năm, có những người đã sống ở đây từ khi khu tập thể mới được xây dựng
Một khu bếp nhỏ chật chội với rất nhiều đồ đạc
Bà Phùng Thị Tiến (Dãy C, phòng 316) cho biết: "Gia đình tôi có 5 người sinh sống trong một căn hộ có diện tích 47m vuông, dãy nhà của tôi được xây dựng sau, còn mới hơn 2 dãy trước nhưng bây giờ tường nhà đã bong tróc hết, cứ mưa xuống là dột nước tong tỏng, gia đình tôi phải lót tôn chống dột, chỉ mong sao cho chúng tôi sớm được xây dựng khu nhà ở mới khang trang, an toàn hơn để sinh sống"
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!