Với diện tích hơn 1.200ha rừng tự nhiên, huyện Kim Bôi, Hòa Bình nhận được nguồn vốn hỗ trợ quản lý bảo vệ rừng nằm trong chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, có 1 nghịch lý là nhiều hộ dân tại xã Xuân Thủy, huyện Kim Bôi suốt nhiều năm nay lại không nhận được một đồng nào tiền hỗ trợ quản lý bảo vệ rừng phòng hộ theo quy định của chính phủ.
Biên bản kiểm tra diện tích hỗ trợ bảo vệ rừng tự nhiên được lập sau khi sự việc không chi trả tiền quản lý bảo vệ rừng cho người dân được VTV phản ánh.
Ngay khi sự việc được VTV phản ánh, các cơ quan chức năng của xã Xuân Thủy đã có nhiều hình thức để hợp thức hóa những vấn đề còn tồn tại. Biên bản kiểm tra diện tích hỗ trợ bảo vệ rừng tự nhiên thuộc xóm Ngheo xã Xuân Thủy được lập sau khi sự việc không chi trả tiền quản lý bảo vệ rừng cho người dân được VTV phản ánh.
Nội dung biên bản cho thấy tất cả các hộ dân đều đồng ý với kết quả kiểm tra, không có ý kiến gì thêm. Tuy nhiên, chẳng có ai biết rằng những dòng chữ được ghi vào biên bản sau khi người dân đã ra về hết, còn trước đó, họ được đoàn kiểm tra của xã yêu cầu ký tên vào 3 tờ giấy trắng. Sự việc này chỉ lộ ra khi bà Bùi Thị Được (người dân xã Xuân Thủy) tình cờ gặp lại chính cán bộ xã đã yêu cầu mình ký khống vào các tờ biên bản chưa có nội dung.
''Chú bảo bà ký 3 tờ giấy trắng, không có gì bên trên, bà cũng thắc mắc nếu bà ký vào đây thì sau này người ta mang còng đến còng bà đi thì bà hỏi ai, kêu ai'', bà Được cho hay.
Cán bộ địa chính xã nói: ''Chú Trương trưởng xóm bảo là để các bà ký trước vào giấy trắng để bà về còn đi gặt''.
Dường như việc yêu cầu người dân ký khống vào các trang giấy trắng đã trở thành thói quen, thế nên ngay cả trong lần đầu tiên trả tiền quản lý bảo vệ rừng phòng hộ cho người dân, trưởng thôn cũng yêu cầu các hộ được nhận tiền ký tên vào giấy trắng.
''Chỉ 1 tờ giấy trắng, trưởng thôn bảo lấy tiền, ví dụ nhà ông A được 400.000 đồng, nhà ông B được 800.000 đồng thì ký tên vào, trưởng thôn đưa tiền cho hôm 27 Tết'', anh Bùi Văn Mười cho biết.
Ngay cả khi lãnh đạo Phòng Nông nghiệp huyện yêu cầu đoàn liên ngành của xã phải đưa các hộ dân đi thực địa để kiểm tra, xác định lại diện tích rừng phòng hộ được giao, từ đó làm cơ sở để chi trả số tiền còn thiếu cho người dân. Thế nhưng xã Xuân Thủy cũng chỉ đi kiểm tra rừng của 1 hộ duy nhất, các hộ còn lại chỉ được đối chiếu số liệu với bản đồ.
Địa phương thiếu minh bạch trong việc chi trả tiền quản lý, bảo vệ rừng, dẫn đến việc một số diện tích rừng tự nhiên đã bị người dân phá bỏ.
Thế nhưng sau đó xã vẫn báo cáo với huyện đã đưa tất cả các hộ dân đi kiểm tra thực tế. Phát hiện ra sự không trung thực này, trưởng phòng nông nghiệp huyện đã yêu cầu cán bộ xã phải làm lại từ đầu quy trình kiểm tra diện tích hỗ trợ bảo vệ rừng tự nhiên thuộc xóm Ngheo xã Xuân Thủy. Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo xã cũng thừa nhận còn nhiều lỗ hổng trong việc quản lý, giám sát nguồn ngân sách hỗ trợ bảo vệ rừng.
Địa phương thiếu minh bạch trong việc chi trả tiền quản lý, bảo vệ rừng, dẫn đến việc một số diện tích rừng tự nhiên đã bị người dân phá bỏ để trồng keo sau nhiều năm trông giữ mà không được hưởng bất cứ một nguồn lợi nào từ rừng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!