Theo ghi nhận của phóng viên VTV News dòng suối Đắk Sa chảy từ xã Phước Đức, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam qua nhiều xã rồi hòa vào thủy điện Đắk Sa. Hiện tại dòng suối này đang trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người dân, từ một con suối thơ mộng trong xanh người dân có thể tắm rửa giặt giũ hằng ngày nay gần như trở thành "dòng suối chết", không có loài vật nào có thể sinh sống, khiến người dân không dám lại gần.
Trao đổi với VTV News, chị Hồ Thị Thơ một người dân tộc Bhnong sống tại thôn 4, xã Phước Đức (huyện Phước Sơn, Quảng Nam) cho biết: "Trước đây, người dân và con trẻ ở địa phương vẫn tắm, giặt bình thường, thậm chí còn dùng nước suối để uống, nhưng từ khi Công ty Vàng Phước Sơn hoạt động và thường xuyên xả thải chưa qua xử lý xả ra khiến dòng nước bị ô nhiễm nặng, ngửi có mùi hóa chất và màu đen tro nhuộm kín cả con suối. Từ đó người dân không dám tiếp xúc với nguồn nước này vì chỉ cần nước dính vào da sẽ gây ngứa ngáy, lở loét khó chịu, có khi đi ngang còn không dám thở vì mùi hôi rất khó chịu. Tôi khẳng định Công ty Vàng Phước Sơn vẫn xả thải ra môi trường hằng ngày vào đêm tối."
Người dân xã Phước Đức, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam bức xúc Công ty Vàng Phước Sơn nhiều lần xả thải chưa xử lý ra sông suối làm ô nhiễm nguồn nước ( clip: Người dân cung cấp)
Cũng theo chị Thơ và một số người dân địa phương thì nguồn nước sinh hoạt cho người dân đang bị ô nhiễm, nên người dân phải đi kéo nước từ hàng cây số về dùng, và nghiêm trọng hơn là những năm gần đây số người bị mắc bệnh ung thư ở đây rất nhiều chưa rõ nguyên nhân khiến người dân vô cùng hoang mang.
Theo chân ông D một người dân xã Phước Đức, phóng viên được mục sở thị nguồn xả thải của Công ty Vàng Phước Sơn ra môi trường. Đây là khu vực nội bộ của công ty rất khó khăn chúng tôi mới có thể tiếp cận để ghi lại hình ảnh thực tế nơi này. Ông D cho biết: "Trước đây Công ty Vàng Phước Sơn nối ống trực tiếp xuống suối để xả thải cả ngày lẫn đêm, mùi hóa chất nồng nặc, cả con suối nhuộm màu đen tro khiến người dân phản ứng gây gắt nên giờ công ty chỉ xả nước thải vào ban đêm hay lúc trời mưa. Rất nhiều lần người dân phản ánh đến chính quyền địa phương nhưng cũng không hề thấy một đơn vị chức năng nào xuống kiểm tra nguồn nước, hay kiểm tra việc khai thác vàng của công ty này." Người này còn khẳng định có rất nhiều sai phạm trong việc khai thác vàng của các Công ty Vàng Phước Sơn cũng như công tác kiểm tra của phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phước Sơn và hẹn sẽ cung cấp chứng cứ cho phóng viên sớm nhất.
Nhiều lúc nước suối màu nước bị màu vàng đục ngầu do hoạt động khai thác vàng (Ảnh: người dân cung cấp)
Để phóng viên tin hơn vào lời nói của mình ông Hồ Văn Thịnh, người đồng bào Bhnong tại địa phương còn mở các hình ảnh trên điện thoại mình được quay lại lúc Công ty Vàng Phước Sơn xả thải. Ông Thịnh còn cho biết: "Nước thải hóa chất quá nhiều người dân lội suối về là nổi hột và ngứa, lở loét. Rất nhiều người dân bức xúc nhưng không dám lên tiếng vì sợ vạ lây."
Nhiều lúc màu nước suối có màu xám bạc như màu bột đá, bám vào da sẽ bị nỗi ngứa
Theo nội dung báo cáo 61/BC- UBND của UBND xã Phước Đức trình UBND huyện Phước Sơn, thì phản ánh của người dân và ghi nhận thực tế là đúng sự thật. Lực lượng chức năng của xã Phước Đức đã phát hiện toàn bộ nguồn nước suối Đắk Sa bị màu đục dạng màu nước thải quặng, xã cũng kết luận việc xả thải trực tiếp chưa qua xử lý của Công ty Vàng Phước Sơn là thường xuyên và đang gây ra bức xúc rất lớn trong quần chúng nhân dân trong thời gian dài. Ngoài ra, xã còn xác nhận việc xây dựng hồ xả thải chưa đảm bảo thủ tục pháp lý, gây ô nhiễm môi trường, và nguy cơ tiềm ẩn mất an ninh trật tự trên địa bàn.
Nước suối Đắk Sa nhuộm một màu đen, mùi hôi nồng nặc (Ảnh: cắt từ clip người dân cung cấp)
Còn về phần mình, tại công văn số 175/2022/PSGC-ATMT, Công ty TNHH Vàng Phước Sơn lại lý giải sự cố xả thải mà người dân và chính quyền lên tiếng là một sự cố không mong muốn. Và phía công ty lại khẳng định nước rò rỉ là nguồn nước sạch, dùng cho công nhân rửa tay, chân chứ không hề có thành phần gây hại nào cho con người và môi trường.
Nước suối Đắk Sa nhuộm một màu đen, mùi hôi nồng nặc ( Ảnh: Cắt từ clip người dân cung cấp)
Một lãnh đạo xã Phước Đức khẳng định từ lúc có phản ảnh của người dân về việc xả thải nước bẩn ra môi trường thì chưa có cơ quan chức năng nào đến xác minh và lấy mẫu nước tại suối đi kiểm nghiệm tính chất độc hại. Trước những phản ảnh của người dân sinh sống tại xã Phước Đức, huyện Phước Sơn cũng như thực trạng xả thải đang diễn ra mà phóng viên ghi nhận, rất mong chính quyền tỉnh Quảng Nam vào cuộc xác minh để có hướng xử lý tình trạng khai thác vàng không đảm bảo yếu tố môi trường, đe dọa nghiêm trọng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!