Trước những tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu và tình trạng nước biển dâng, người dân vùng đồng bằng sông Cửu Long đang chuyển dần sang lối sống thuận thiên để thích ứng và phát triển bền vững. Và nếu cần một ví dụ cụ thể cho sự dịch chuyển này thì có lẽ câu chuyện về cách sống và sản xuất thuận theo tự nhiên ở Cồn Chim ở tỉnh Trà Vinh là một minh chứng cho điều này.
Thuộc vùng cù lao Hòa Minh, Cồn Chim nằm trên dòng Cổ Chiên, được hình thành từ hàng trăm năm trước. Vùng đất này có 2 mùa, dựa vào vị mặn - ngọt của nước sông. Sinh kế của người dân theo đó cũng thay đổi luân phiên giữa cây lúa và con tôm. Lúa là lúa hữu cơ, không lạm dụng phân thuốc. Còn tôm cũng là tôm sạch, không chạy theo kiểu nuôi công nghiệp thâm canh.
Anh Hồ Văn Ửng, Xã Hòa Minh, Châu Thành, Trà Vinh cho biết: "Khi mà gặt lúa xong cái gốc rạ làm chỗ bám, chỗ đẻ cho tôm…ở đây thiên nhiên nó tự quy định vậy, mình đừng can thiệp cái gì quá, thì nó sẽ tốt thôi".
Dựa trên quan niệm "làm đúng thì mới trúng", "ăn chắc mặc bền", người dân Cồn Chim đã đề ra những quy tắc ứng xử phù hợp, tránh vắt kiệt tài nguyên theo kiểu ăn xổi ở thì. Ở đây còn có tổ đồng quản lý, thường xuyên tuần tra, nhắc nhở các hành vi vi phạm về khai thác nguồn lợi từ thiên nhiên.
Chị Trần Thị Hạnh, Xã Hòa Minh, Châu Thành, Trà Vinh chia sẻ: "Lập tổ cộng đồng sẽ giúp duy trì cá, người ta quy định sao thì mình làm vậy, quy định đánh bắt theo mùa, kích cỡ lưới thưa chứ không dày. Mình suy nghĩ lâu dài thì mình thấy rất là ý nghĩa thì cũng để sau này cho mình khai thác chứ ai đâu, mình giữ để mà đến hết đời mình rồi tới đời con cháu mình. Ở đây mình ăn là mình sạch, sống là mình khỏe. Có cái là đi lại bất tiện. Nhằm khi cũng tính sang bán chỗ này, rồi về đất liền. Nhưng mà cứ uổng, tiếc, làm như tình cảm mình đặt ở đây rồi, bỏ đi thì bỏ hổng đành".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!