Người bệnh được chăm sóc sức khỏe sau phẫu thuật. Ảnh: Nguyễn Trăm.
Lấy lại sự tự tin cho phụ nữ ung thư vú
Đầu tháng 7, chị T.T.T (Đắk Lắk) thấy vú trái có khối u nên đi khám. Gia đình, họ hàng chị không có người bị ung thư; bản thân chị chưa từng có bệnh về vú. Qua thăm khám, bác sĩ cho biết chị bị ung thư vú dạng ung thư biểu mô xâm nhập loại không đặc biệt, giai đoạn 1, Luminal B. Không tin vào kết quả, chị đi khám lại nhiều nơi, vẫn cùng 1 chẩn đoán.
Chị suy sụp bởi chưa lập gia đình, chưa có người yêu, mới tốt nghiệp và có công việc ổn định được 1 năm nay. Kết quả ung thư là nỗi ám ảnh, như dấu chấm hết cho cuộc đời người con gái trẻ. "Cuộc sống, tương lai, hoài bão tưởng chừng dừng lại ở tuổi 28" - chị T. kể.
Chị sống cùng em trai ở phòng trọ nhỏ tại TP. Hồ Chí Minh. Trở về phòng, chị quay mặt đi, cố né tránh ánh mắt lo lắng của em trai và cũng không dám thông báo cho ba mẹ ở quê. Một lần, em trai chị vô tình thấy hồ sơ bệnh án, đã lật từng trang hồ sơ và đọc kết luận của bác sĩ mà nghẹn lòng, thương chị gái nhiều hơn.
Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang, Trưởng khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh, đã khám và động viên, chia sẻ với chị T. và lên kế hoạch điều trị. Bác sĩ Giang và người bệnh trao đổi, thống nhất chọn phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú trái tiết kiệm da hoàn toàn, đoạn nhũ phải phòng ngừa, tái tạo vú tức thì 2 bên bằng túi ngực và sinh thiết hạch gác cửa bên trái để hạn chế rủi ro phù tay.
Ngày 21/7, bác sĩ Giang và ê kíp bác sĩ khoa Ngoại Vú phẫu thuật cho người bệnh. Ca phẫu thuật kết thúc sau 5 tiếng. Nhờ được tái tạo tức thì ngay trong cuộc phẫu thuật ung thư vú, chị T. có mô vú mềm mại, tự nhiên và thẩm mỹ hơn xưa.
Chị may mắn được em trai luôn bên cạnh, đồng hành, chăm sóc từng tí một, đỡ dậy, cho ăn cháo, liên tục động viên và an ủi. "Sau cuộc phẫu thuật, tinh thần chị gái tôi rất tốt, ít có mặc cảm của một người bị ung thư vú đoạn nhũ. Nhờ được phát hiện sớm, chị tôi được tái tạo vú ngay sau điều trị ung thư và sẽ yên tâm điều trị tiếp tục sau đó" - anh M. chia sẻ.
Đoạn nhũ phòng ngừa và tái tạo ngực ngay tức thì ở người trẻ
Về đoạn nhũ phòng ngừa, người bệnh ung thư vú một bên có nguy cơ ung thư vú bên còn lại. Phẫu thuật đoạn nhũ phòng ngừa đối bên (cắt mô vú bên ngực còn lại) giúp giảm nguy cơ ung thư vú ở bên chưa mắc bệnh, không phải lo lắng tầm soát ung thư vú còn lại, dễ dàng tái tạo đồng đều hai bên vú, tăng hiệu quả thẩm mỹ và hài lòng; đặc biệt ở bệnh nhân trẻ.
Nghiên cứu của Hệ thống Y tế Đại học NorthShore từ năm 2003 đến năm 2010 cho thấy: tỷ lệ phụ nữ dưới 45 tuổi chọn phẫu thuật đoạn nhũ phòng ngừa tăng từ 9,3% năm 2003 lên 26,4% năm 2010. Số người thực hiện phương pháp này tăng lên ở các nước châu u, đặc biệt trên phụ nữ có mang đột biến gen BRCA1-2 và tỉ lệ hài lòng cao trên phụ nữ có tái tạo vú bằng túi ngực.
Tại Việt Nam, hiện chưa có phác đồ chính thức liên quan phẫu thuật đoạn nhũ phòng ngừa đối bên. Hầu hết được thực hiện dựa trên nguyện vọng, đồng thuận giữa người bệnh, gia đình và bác sĩ sau khi hiểu rõ những lợi ích, nguy cơ của phẫu thuật.
Về tái tạo vú tức thì, trong 1 cuộc phẫu thuật, bác sĩ sau khi cắt bỏ tuyến vú sẽ tái tạo ngay giúp bệnh nhân có được 2 ngực mềm mại tự nhiên, thẩm mỹ, tiết kiệm chi phí và tránh được cuộc mổ sau đó. Tỉnh dậy, chứng kiến 2 ngực mềm mại, vừa vặn, người bệnh vui hơn, lạc quan, không có nhiều cảm giác của bệnh tật, nhờ đó, quá trình điều trị hỗ trợ sau đó thuận lợi và cuộc sống về sau sẽ đỡ những bất tiện hơn.
Ung thư vú ngày càng trẻ hóa
Chị T. tâm sự: "Tương lai không chấm dứt như tôi từng nghĩ. Tôi được kiểm soát bệnh tốt và không bị mất đi biểu tượng của người phụ nữ giúp tôi tự tin hơn, không có những mặc cảm mà nhiều chị em khác phải trải qua".
Chị T. đang tiếp tục công việc hoá trị sau mổ và sẽ điều trị thuốc nội tiết hỗ trợ 5 năm sau đó. Chị mạnh mẽ báo ba mẹ biết mình bị ung thư vú nhưng được kiểm soát tốt, tự tin, vui khỏe nên gia đình cũng bớt lo lắng. Chị cho biết việc lựa chọn phương án điều trị luôn cần có sự đồng hành của gia đình, người thân. Em trai luôn bên cạnh khi chị yếu đuối, suy sụp nhất, chính là chỗ dựa tinh thần để chị đưa ra quyết định đúng đắn.
Bác sĩ Thùy Giang cho biết 10 năm gần đây, ung thư vú là ung thư hàng đầu ở nữ giới tại TP. Hồ Chí Minh và ngày càng trẻ hóa. Tỉ lệ ung thư vú ở người trẻ dưới 35 tuổi là khoảng 5%-7%. Đây là nhóm phụ nữ chưa được vào chương trình tầm soát, phần lớn không có nguy cơ cao, không mang đi truyền và không liên quan vấn đề thai sản. Khi được chẩn đoán thường ở giai đoạn tiến triển hơn người lớn tuổi vì nhũ ảnh rất dễ bỏ sót nhóm bệnh nhân này do cấu tạo mô vú rất dày. Phần lớn chẩn đoán phải kết hợp MRI vú. Ở nhóm này, các chị em mới bắt đầu bước vào cuộc đời, đôi khi chưa lập gia đình, hoặc đã lập và mới mang thai, sinh con. Khi phát hiện, người bệnh rất sốc, suy sụp. Các bác sĩ luôn động viên, tư vấn cho người nhà kế hoạch điều trị toàn diện để cùng quyết định phương án điều trị tối ưu, vừa đảm bảo an toàn về mặt ung thư, vừa đạt hiệu quả thẩm mỹ, tư vấn trữ trứng để kế hoạch có thai về sau khi chấm dứt điều trị 5 năm nếu có điều trị nội tiết hỗ trợ.
Bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang đã thực hiện kỹ thuật tái tạo vú cho chị em ung thư vú từ năm 2009. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều chị em vẫn còn lo sợ tái tạo vú làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị hoặc làm tăng nguy cơ tái phát bệnh và chủ yếu là định kiến xã hội khiến chị em mang cảm giác tội lỗi khi nghĩ đến tái tạo vú. Trong khi đó, nhu cầu đảm bảo thẩm mỹ, thiên chức của chị em là chính đáng bởi lẽ trong và sau điều trị, chị em cần được sống trong hạnh phúc.
Bác sĩ Giang khẳng định, tái tạo ngực không làm tăng nguy cơ tái phát di căn nếu chẩn đoán ban đầu chuẩn mực. Khi tiếp nhận bệnh nhân, bác sĩ khoa Ngoại Vú phối hợp với bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ giải phẫu bệnh, bác sĩ ung bướu nội khoa… lập kế hoạch điều trị chi tiết tối ưu cho người bệnh bằng hội chẩn đa chuyên khoa. Các bác sĩ cùng người bệnh và người thân quyết định. Tái tạo vú phải đảm bảo đạt yêu cầu an toàn ung thư vừa đạt thẩm mỹ và không cản trở cho điều trị hỗ trợ và không gây khó khăn cho theo dõi sau đó.
Hiện có 2 kỹ thuật chính để tái tạo vú là túi ngực và mô tự thân. Một số trường hợp có thể kết hợp cả hai. Tùy vào tình trạng sức khỏe và mong muốn riêng của từng người bệnh,... bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp tái tạo phù hợp. Cho tới nay, ở các nước phát triển, tỷ lệ tái tạo dùng túi ngực đến 80%. Tại TP. Hồ Chí Minh, tỷ lệ tái tạo túi khoảng 10%-20% chủ yếu trên nhóm bệnh nhân giai đoạn rất sớm, không có nguy cơ xạ trị sau mổ và tùy điều kiện phương tiện của từng nơi. Đây là kỹ thuật tái tạo đơn giản hơn dùng mô tự thân, thời gian mổ nhanh hơn, gây mê hồi sức và hậu phẫu nhẹ nhàng hơn, dễ chỉnh sửa ngực đối bên, đảm bảo thẩm mỹ cao, đặc biệt trên phụ nữ trẻ.
Bác sĩ Giang khuyên chị em nên khám vú định kỳ, tầm soát phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm giúp kiểm soát tốt tình trạng bệnh, điều trị khỏi, chi phí thấp, giữ được ngực và tạo hình thẩm mỹ. Với phụ nữ trẻ, dù không có tiền căn gia đình và các yếu tố nguy cơ, bác sĩ cần cẩn trọng, kiểm tra kỹ vì ung thư vú đang trẻ hóa.
Hệ thống BVĐK Tâm Anh với đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm với tất cả các chuyên khoa cùng Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2012 giúp việc phát hiện, tầm soát, chẩn đoán bệnh tuyến vú nhanh chóng, điều trị kịp thời theo phác đồ chuẩn Bộ Y tế và luôn cập nhật những kiến thức mới từ y khoa thế giới.
Để giải đáp tất cả băn khoăn của chị em về tái tạo vú bằng túi ngực, Hệ thống BVĐK Tâm Anh tổ chức chương trình tư vấn trực tuyến với chủ đề "ĐẶT TÚI NGỰC NGAY KHI ĐOẠN NHŨ ĐIỀU TRỊ K VÚ".
Với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu tại BVĐK Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh:
Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang, Trưởng khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh.
BS.CKI Đỗ Anh Tuấn, khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh.
BS.CKI Phạm Tấn Phát, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh & Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh.
Ngay bây giờ, độc giả có thể gửi câu hỏi cho chuyên gia tại đây.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!