Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Thường trực Ban Chỉ đạo nghe lãnh đạo tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, TP. Hà Nội báo cáo trực tiếp qua điện thoại về tình hình dịch bệnh đến chiều 13/2. Ảnh: VGP/Đình Nam
Chủng virus gây ra chùm ca bệnh COVID-19 tại sân bay Tân Sơn Nhất không phải biến chủng phát hiện tại Anh mà là một chủng mới lần đầu tiên xuất hiện tại Đông Nam Á.
Kết quả này vừa được thông báo qua việc giải mã bộ gene từ các ca bệnh ở tổ bốc xếp của sân bay. Chiều nay (13/2), tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì, những phân tích bước đầu về chủng virus mới này đã được đưa ra.
Tại cuộc họp trực tuyến giữa Ban Chỉ đạo với tổ chống dịch tại TP Hồ Chí Minh, các chuyên gia đã báo cáo kết quả phân tích: các bộ gene từ 3 mẫu bệnh phẩm đều thuộc chủng A23.1 - loại phát hiện lần đầu ở Rwanda, châu Phi vào khoảng cuối tháng 10/2020. Qua đó khẳng định, ổ dịch ở sân bay Tân Sơn Nhất không hề liên quan ổ dịch ở Chí Linh, Hải Dương hay Vân Đồn, Quảng Ninh. Mà khu vực bốc xếp hàng hóa này có liên quan đến 8 quốc gia.
Trong đó, các nhà khoa học hướng đến khả năng từ Saudi Arabia. Đây là 1 trong 14 quốc gia đã xuất hiện chủng mới này.
Về lý thuyết, nó có thể lây nhanh hơn chủng mới phát hiện ở Anh. Nhưng thực tiễn phân tích tại Việt Nam cho thấy, chưa có bằng chứng nó lây lan nhanh hơn. Các nhà khoa học Việt Nam đang nỗ lực tìm thông tin về nguồn gốc mầm bệnh xâm nhập.
Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: “Chuỗi lây truyền ở TP Hồ Chí Minh không ở mức độ cao bởi thời gian xuất phát điểm của các ca bệnh đầu tiên ở đây từ 15-17 ngày. Về mặt lý thuyết, có thể lây nhiễm nhanh, nhưng trong trường hợp cụ thể tại đây, lây nhiễm từ chủng A.23.1 tương tự các chủng cũ, thậm chí thấp hơn chủng ở Đà Nẵng, Hải Dương”.
Cùng với việc đánh giá cao nỗ lực của các địa phương, của đội ngũ đông đảo nhân viên y tế và tất cả lực lượng đã trực chống dịch không nghỉ Tết, Phó Thủ tướng cũng nhắc nhở việc tiếp tục quản lý chặt khu vực biên giới, thường xuyên kiểm tra khu cách ly tập trung. Đặc biệt thực hiện nghiêm việc xét nghiệm sàng lọc cũng như xét nghiệm định kỳ khu vực có nguy cơ. Đây là sự linh hoạt rút ra từ thực tiễn chống dịch .
Các ca mắc mới hiện chủ yếu là đang trong khu cách ly tập trung, không có nguy cơ lây cho cộng đồng. Tuy nhiên, Bộ Y tế lưu ý với khu vực huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, tuy đã được phong tỏa nhưng đây là khu vực địa bàn rộng, người dân có lịch trình đi lại phức tạp nên yêu cầu bất kỳ ai đi từ Cẩm Giàng về, ngay lập tức phải khai báo y tế và đến Trung tâm kiểm soát dịch bệnh địa phương để lấy mẫu xét nghiệm.
*Giữ được Tết an lành trong điều kiện mới
Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đánh giá cao nỗ lực của tất cả các địa phương, lực lượng làm nhiệm vụ phòng, chống dịch như y tế, quân đội, công an… trong suốt những ngày Tết Nguyên đán, đặc biệt các địa phương có các ca mắc COVID-19. "Các địa phương đã thực hiện nghiêm các yêu cầu chuyên môn của Bộ Y tế. Đến giờ phút này, chúng ta đã giữ được Tết an lành trong điều kiện mới", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Điểm lại tình hình phòng, chống dịch bệnh của 13 địa phương có người mắc COVID-19, báo cáo của các địa phương và thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đến nay, chúng ta đã kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh. Tất cả các ca mắc mới trong những ngày qua đều được phát hiện trong các khu cách ly, phong tỏa nên không có nguy cơ lây ra cộng đồng.
"Tuy nhiên, chúng ta không được mất cảnh giác", Phó Thủ tướng nêu rõ.
Đối với ổ dịch ở Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng hoan nghênh các lực lượng chuyên môn đã thực hiện phân tích để nhận diện chủng virus SARS-CoV-2. Theo báo cáo của Bộ Y tế và Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh, ổ dịch ở Sân bay Tân Sơn Nhất không liên quan đến ổ dịch ở Chí Linh (Hải Dương), ổ dịch Vân Đồn (Quảng Ninh) như nhận định ban đầu. Theo lý thuyết, chủng virus A.23.1 có thể lây nhanh hơn nhưng thực tiễn phân tích, Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, trong điều kiện cụ thể ở Việt Nam, virus không lây nhanh hơn.
Tại cuộc họp, các chuyên gia phân tích sâu các nguyên nhân, dự báo khả năng để tìm ra nguồn gốc của ổ dịch tại Thành phố Hồ Chí Minh; đã có thêm các thông tin nghi ngờ chủng virus A.23.1 thâm nhập qua các chuyến bay từ một số nước đã có chủng này. Có khả năng, một số nhân viên làm việc ở Thành phố Hồ Chí Minh tiếp xúc với những người thợ máy và nhân viên của một số chuyến bay chở hàng. Tuy nhiên, các chuyên gia nêu rõ, cũng không loại trừ khả năng mầm bệnh có thể từ bên ngoài thâm nhập vào sân bay.
"Mũi thứ nhất cần tiếp tục truy vết trên tinh thần truy vết nhanh và khoanh vùng, cách ly. Mũi thứ hai phân tích khoa học chủng virus, dự báo và tìm nguồn lây. Mũi thứ 3 tập trung điều trị. Tất cả các ổ dịch từ trước đến nay chúng ta đều thực hiện như trên; tuy nhiên, không để hai "mũi" sau ảnh hưởng đến công tác truy vết", Phó Thủ tướng cho biết.
Phó Thủ tướng hoan nghênh Thành phố Hồ Chí Minh đã làm tốt việc lấy trên 4.000 mẫu xét nghiệm trong cộng đồng để tầm soát, đánh giá khả năng dịch bệnh trên toàn thành phố. Đến nay, hơn một nửa số mẫu đã cho kết quả âm tính. "Tuy nhiên, Thành phố Hồ Chí Minh là địa bàn rất rộng. Với 4.000 mẫu, "lưới" vẫn còn thưa, cần dệt dày thêm trong thời gian tới", Phó Thủ tướng cho biết.
Phó Thủ tướng yêu cầu, các địa phương tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế: Người đến khám bệnh có biểu hiện lâm sàng như ho, sốt, khó thở... đều phải xét nghiệm COVID-19. Bên cạnh đó, những bệnh nhân nội trú có nguy cơ phải được thực hiện xét nghiệm. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc định kỳ xét nghiệm ở những điểm có nguy cơ tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh... rất quan trọng, thể hiện sự linh hoạt, nhanh nhạy của lực lượng phòng, chống dịch trên thực địa.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các địa phương tiếp tục tăng cường quản lý chặt biên giới; thường xuyên kiểm tra các khu cách ly tập trung. Rút kinh nghiệm trong đợt chống dịch thời gian qua, Phó Thủ tướng yêu cầu, các tỉnh, thành phố nêu cao tinh thần sẵn sàng, chuẩn bị các phương án khi phát hiện ổ dịch đông người, phải cách ly tập trung trên tinh thần "không có độ trễ, cách ly tập trung an toàn"; sau đó khẩn trương xét nghiệm.
Phó Thủ tướng yêu cầu Thường trực Ban Chỉ đạo hướng dẫn các địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sẵn sàng nếu dịch bệnh xảy ra trong cộng đồng; đồng thời kêu gọi tất cả người dân tiếp tục cảnh giác, thực hiện nghiêm thông điệp 5K của Bộ Y tế, đặc biệt việc đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Phó Thủ tướng khuyến khích người dân sử dụng khẩu trang vải được Bộ Y tế cấp phép sản xuất, có tác dụng ngăn ngừa virus gây bệnh; đồng thời đề nghị các địa phương xử phạt nghiêm những người không đeo khẩu trang theo qui định.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu, quay trở lại hoạt động sau thời gian nghỉ Tết Nguyên đán, các tỉnh, thành phố tăng cường chỉ đạo các cơ sở y tế, trường học, nhà máy, siêu thị, trung tâm thương mại, bến xe, cơ sở lưu trú, cơ sở sản xuất-kinh doanh-dịch vụ... thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế; tự cập nhật lên hệ thống Bản đồ chung sống an toàn với dịch COVID-19 trên tinh thần "an toàn mới hoạt động". Tất cả các cơ sở nêu trên phải chịu trách nhiệm trước chính quyền các cấp về vấn đề này./.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!