Phó Tổng thống J.D. Vance và phu nhân Usha Vance tham quan căn cứ không gian Pituffik của quân đội Mỹ tại Greenland, ngày 28/3/2025 (Ảnh: AP)
Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã tái khẳng định tham vọng đưa Greenland - vùng lãnh thổ tự trị thuộc Vương quốc Đan Mạch - vào lãnh thổ Mỹ với lý do "an ninh quốc gia".
Động thái mới nhất của ông Trump diễn ra đúng 1 năm sau khi ông lần đầu công khai bày tỏ ý định sáp nhập Greenland. Lần này, Tổng thống Mỹ đã bổ nhiệm Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry làm đặc phái viên Mỹ về Greenland, với mục tiêu được nêu rõ là "sáp nhập Greenland vào Hoa Kỳ". Ông Trump tiếp tục lập luận rằng Mỹ "cần Greenland vì an ninh quốc gia", viện dẫn sự hiện diện ngày càng tăng của tàu Nga và Trung Quốc tại khu vực Bắc Cực.
Tuyên bố trên đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU), những người coi đây là biểu hiện của tham vọng mở rộng lãnh thổ, đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng Bộ trưởng châu Âu và Ngoại giao Jean-Noel Barrot khẳng định sự ủng hộ vững chắc đối với toàn vẹn lãnh thổ của Đan Mạch. Tổng thống Macron nhấn mạnh: "Greenland thuộc về người dân Greenland. Đan Mạch là bên bảo đảm. Tôi cùng các nước châu Âu bày tỏ sự đoàn kết hoàn toàn".
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định sự ủng hộ vững chắc đối với toàn vẹn lãnh thổ của Đan Mạch (Ảnh: AP)
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng khẳng định "toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền là những nguyên tắc nền tảng của luật pháp quốc tế", đồng thời cho rằng an ninh Bắc Cực vẫn là lĩnh vực EU mong muốn hợp tác với các đồng minh, trong đó có Mỹ. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez nhấn mạnh việc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ là giá trị cốt lõi của EU và cộng đồng quốc tế.
Về phía Đan Mạch, Ngoại trưởng Lars Lokke Rasmussen bày tỏ "sự phẫn nộ sâu sắc" trước quyết định của Washington, đồng thời tuyên bố Copenhagen sẽ triệu Đại sứ Mỹ để yêu cầu giải thích. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ hiến Greenland Jens-Frederik Nielsen ra tuyên bố chung khẳng định: "Không một quốc gia nào có thể sáp nhập quốc gia khác. Chúng tôi mong đợi sự tôn trọng đối với toàn vẹn lãnh thổ chung".
Greenland, với khoảng 57.000 dân, có quyền tự trị rộng rãi nhưng vẫn thuộc Vương quốc Đan Mạch. Dù đa số người dân Greenland mong muốn độc lập trong tương lai, các cuộc thăm dò cho thấy họ không ủng hộ việc trở thành một phần của Mỹ. Lãnh đạo Greenland nhiều lần nhấn mạnh hòn đảo này "không phải để bán" và tương lai của Greenland phải do chính người Greenland quyết định.
Greenland được đánh giá là có vị trí chiến lược đặc biệt, đồng thời sở hữu tiềm năng lớn về khoáng sản đất hiếm và các tuyến hàng hải mới khi băng Bắc Cực tan chảy. Mỹ hiện duy trì căn cứ quân sự Pituffik tại Greenland và đã mở lãnh sự quán tại đây từ năm 2020.
Trước những diễn biến mới, việc các nhà lãnh đạo châu Âu nhanh chóng thể hiện lập trường thống nhất được coi là thông điệp mạnh mẽ nhằm bảo vệ các nguyên tắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời nhấn mạnh vai trò của luật pháp quốc tế trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng tại khu vực Bắc Cực.
Bình luận (0)