4 quy định về phòng chống COVID-19 sắp áp dụng có gì khác với luật?

Đêm 6/8, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã ký ban hành Nghị quyết 268/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc cho phép Chính phủ ban hành Nghị quyết có một số nội dung khác với quy định của luật để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19.

Có thể nói, việc ban hành Nghị quyết này là hết sức cần thiết và cấp bách trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường, đã lây lan ra rất nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nhất là Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội và các tỉnh phía Nam.

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết đồng ý với 4 nội dung trong dự thảo Nghị quyết của Chính phủ khác với quy định của luật hiện hành như sau:

Một là, Quyết định thành lập cơ sở thu dung, điều trị người nhiễm COVID-19 đồng thời là giấy phép hoạt động.

Nội dung này khác với Điều 42 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh: Điều kiện hoạt động của cơ sở khám chữa bệnh bao gồm quyết định thành lập của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và giấy phép hoạt động do Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hoặc Giám đốc Sở Y tế cấp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với nội dung quy định này nhưng đề nghị bổ sung thời hạn hiệu lực của nội dung này (đến hết ngày 31/12/2022) và chỉ áp dụng trong trường hợp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 theo kịch bản ứng phó dịch và điều kiện thực tiễn tại mỗi địa phương.

Doanh trại quân đội được chuyển thành cơ sở thu dung, điều trị bệnh nhân COVID-19 (Ảnh: hcmcpv)

Hai là, Giao Bộ Y tế được quy định các thủ tục hành chính trong thông tư theo thủ tục rút gọn để đáp ứng yêu cầu cấp bách của công tác phòng, chống dịch.

Nội dung này khác với quy định tại khoản 4 Điều 14 và khoản 3 Điều 147 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo quy định tại khoản 4 Điều 14 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì việc quy định thủ tục hành chính trong thông tư nằm trong nhóm những hành vi bị nghiêm cấm, trừ trường hợp được luật, nghị quyết của Quốc hội giao. Theo quy định tại khoản 3 của Điều 147 thì việc áp dụng thủ tục rút gọn trong xây dựng thông tư do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Để kịp thời đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng, chống dịch hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý với đề xuất nêu trên của Chính phủ và đề nghị chỉ giới hạn phạm vi ban hành thủ tục hành chính ở các nội dung được nêu trong dự thảo Nghị quyết.

Ba là, Giao Thường trực Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân và báo cáo Hội đồng nhân dân tại kỳ họp gần nhất.

Nội dung này khác với với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 629/2019/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với quy định nêu trên của dự thảo Nghị quyết để bảo đảm phù hợp với bối cảnh rất nhiều địa phương đang phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch nghiêm ngặt như hạn chế tập trung đông người, thực hiện giãn cách xã hội.

UBTVQH cũng đề nghị cần tăng cường sự lãnh đạo, kiểm tra chặt chẽ của cấp ủy ở các địa phương trong quá trình thực hiện, tránh việc lạm dụng quy định này để quyết định các nội dung không thực sự cấp bách, không trực tiếp liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại địa phương.

Bốn là, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thực hiện theo hướng ngân sách nhà nước có trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh liên quan trực tiếp đến điều trị COVID-19; đối với bệnh nhân mắc COVID-19 có các bệnh khác thì việc thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với các bệnh này phải thực hiện theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Luật Bảo hiểm y tế và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Nội dung này khác với quy định tại khoản 2 Điều 48 và khoản 2 Điều 60 của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm: "Người mắc bệnh dịch thuộc nhóm A được khám và điều trị miễn phí" và "ngân sách phòng, chống bệnh truyền nhiễm không được sử dụng vào mục đích khác".

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần thực hiện theo hướng ngân sách nhà nước có trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh liên quan trực tiếp đến dịch COVID-19; đối với bệnh nhân mắc COVID-19 có các bệnh nền khác (như tiểu đường, tim mạch, thận...) thì việc thanh toán chi phí khám, chữa bệnh đối với các bệnh này phải thực hiện theo quy định Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Luật Bảo hiểm y tế và các quy định khác của pháp luật có liên quan để bảo đảm khả năng đáp ứng của ngân sách nhà nước.

Phiên họp đột xuất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 6/8 xem xét Tờ trình của Chính phủ về giải quyết các cơ chế, chính sách vượt thẩm quyền để đẩy mạnh phòng, chống COVID-19

Bên cạnh các nội dung được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép tại Nghị quyết 268/NQ-UBTVQH15, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có văn bản số 33/UBTVQH15-PL ngày 06 tháng 8 năm 2021 về tham gia ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ, đề nghị Chính phủ lưu ý các nội dung về việc áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch; bố trí kinh phí; các cơ chế, chính sách đặc thù trong việc lưu hành và thông quan thuốc, vaccine phòng COVID-19, tài sản mua sắm để phục vụ cho công tác phòng, chống dịch và tổ chức thực hiện.

Lưu ý rằng, để khắc phục việc thực hiện thiếu thống nhất, thiếu quyết liệt ở một số địa phương thời gian qua, đề nghị Chính phủ cần cụ thể hóa hơn nữa các biện pháp được nêu tại điểm 3.1 của Nghị quyết số 30/2021/QH15 làm cơ sở cho các địa phương, cơ quan, tổ chức hữu quan chủ động áp dụng một cách linh hoạt song vẫn bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán. 

Trên cơ sở Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (được Quốc hội ủy quyền theo Nghị quyết số 30 của kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV), Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết của Chính phủ về phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian sớm nhất.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, việc Chính phủ khẩn trương nghiên cứu, ban hành Nghị quyết này để cụ thể hóa một bước các nhiệm vụ được giao trong Nghị quyết của Quốc hội là rất kịp thời. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong các văn bản để đưa Nghị quyết của Quốc hội vào cuộc sống.

"Trong thời gian tới, đề nghị Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, ban hành các văn bản để phân định rõ những nội dung thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ và xem xét, phân cấp mạnh hơn cho địa phương, nhất là trong tổ chức thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch Covid-19, bảo đảm kịp thời hỗ trợ người dân và doanh nghiệp duy trì, phục hồi, ổn định đời sống và phát triển sản xuất, kinh doanh theo chỉ đạo, yêu cầu của Trung ương, của Quốc hội" - Phó Chủ tịch Quốc hội nêu  ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!