Cách đây 50 năm, một trận tập kích hàng không chiến lược mang mật danh Linebacker II tấn công vào Hà Nội, Hải Phòng và các tỉnh phụ cận Hà Nội. Đây là chiến dịch quân đội Mỹ đã đặt toàn bộ hy vọng vào sức mạnh hủy diệt của B.52 nhằm tìm lối thoát cho cuộc chiến ở Việt Nam.
Đây cũng là chiến dịch ném bom dữ dội nhất trong chiến tranh xâm lược Việt Nam. Những cuộc tập kích khi ấy được đánh giá là có cường độ cao nhất trong lịch sử các cuộc chiến tranh trên thế giới tính đến thời điểm thập niên 70 của thế kỷ trước.
Thế nhưng, người Hà Nội khi ấy cũng đã cho thấy rằng: Nhà cửa có thể sập nhưng có một thứ không thể sập được đó là con người. Lần đầu tiên quân và dân miền Bắc đã thực hiện thành công chiến dịch phòng không Hà Nội - Hải Phòng, làm nên Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" tháng 12/1972.
Các chiến sỹ đại đội 3 đoàn X pháo cao xạ bảo vệ Thủ đô mưu trí, dũng cảm, nổ súng kịp thời và chính xác, góp phần bắn rơi nhiều máy bay Mỹ. Ảnh: Tư liệu TTXVN
Chiến thắng đã tạo nên bước ngoặt lịch sử trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, tạo điều kiện và thời cơ đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn.
Xác máy bay B.52 của giặc Mỹ bị quân dân Thủ đô bắn rơi hồi 23h ngày 27/12/1972 tại thành phố Hoàng Hoa Thám. Ảnh: TTXVN
Sau nửa thế kỷ, câu hỏi "Vì sao Hà Nội lại trụ vững sau những trận bom B.52 hủy diệt" vẫn được nhiều người quan tâm. Một trong những nguyên nhân góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ trên không khi ấy đó chính là tầm nhìn chiến lược và tài thao lược của Đảng ta và dự báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhờ đó, chúng ta đã huy động được sức mạnh tổng hợp của nhân dân ở mức cao nhất với sự tổ chức cũng là hợp lý nhất.
Lần đầu công bố tài liệu liên quan đến cách đánh B.52
Dù B.52 được xem là thứ vũ khí có sức hủy diệt như thế nào cũng không thể sánh được với tinh thần, ý chí quật cường của người dân Việt Nam. Nhiều hiện vật và tài liệu về cách đánh B52 lần đầu tiên được trưng bày tại triển lãm chuyên đề: "Bản hùng ca Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không".
Sơ đồ đường bay các trận đánh trong 12 ngày đêm của tháng 12/1972 trong đó có trận đánh của phi công Phạm Tuân; phi công, liệt sĩ Hoàng Tam Hùng... Tài liệu "Cách đánh B.52" xuất bản năm 1972 hay chiếc điện thoại đặt tại sở chỉ huy, thường xuyên nhận các cuộc gọi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong suốt chiến dịch. Qua chiếc điện thoại này, thông tin tình báo chính xác về thời gian B.52 xuất kích chuẩn bị đánh Hà Nội đã được báo cáo lên Đại tướng, để từ đó Hà Nội không bất ngờ.
Đặc biệt, triển lãm đã lần đầu tiên giới thiệu tài liệu của phía Mỹ, trong đó chứa đựng những tấm bản đồ đánh dấu các tọa độ B.52 sẽ tấn công Thủ đô Hà Nội. Hồ sơ do bộ đội Tên lửa thu được khi B.52 bị bắn rơi.
Đây là những hiện vật trong tổng số hơn 400 tài liệu, hiện vật được trưng bày tại Bảo tàng Phòng không không quân. Những hiện vật mà từng câu chuyện của nó đã góp phần cắt nghĩa vì sao Việt Nam đánh thắng B.52 và làm nên chiến thắng lẫy lừng Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!