Ngày này cách đây 67 năm, quân đội Việt Minh đã đánh bại quân đội Pháp tại Điện Biên Phủ. Chiến trường mà ở đó, tập đoàn cứ điểm của Pháp được giới chuyên gia quân sự thời đó nhận định là "một pháo đài bất khả xâm phạm". Chiến thắng lịch sử này có ý nghĩa như trận quyết chiến chiến lược, kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp.
Đại tá Nguyễn Hữu Tài vẫn còn đầy cảm xúc khi nhớ về chiều ngày 13/3 cách đây 67 năm. Trước khi xuất kích tiến công đánh cứ điểm Him Lam mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ, ông cùng các cán bộ, chiến sĩ đã vinh dự được đón nhận lá thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh động viên các chiến sĩ.
Những tình cảm và lời căn dặn, khích lệ của Người cùng lệnh động viên của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã trở thành nguồn sức mạnh to lớn tiếp thêm sức mạnh tinh thần, ý chí chiến đấu cho các chiến sĩ, không quản ngại gian khổ, hi sinh, quyết tâm giành chiến thắng mở màn chiến dịch.
Bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh có nội dung: "Các chú sắp ra trận. Nhiệm vụ các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang.... Bác chờ các chú báo cáo thành tích để thưởng những đơn vị và cá nhân xuất sắc nhất. Chúc các chú thắng to. Bác hôn các chú".
Đại tá Nguyễn Hữu Tài - Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 209, Đại đoàn 312 trong chiến dịch Điện Biên Phủ 1954 kể lại: "Giờ phút thiêng liêng ấy trước khi trận đánh bắt đầu, tất cả các đơn vị dàn quân trên chiến hào đọc thư của Bác sau đó đọc lệnh động viên của Đại tướng Tổng tư lệnh. Các đơn vị đều hứa hẹn quyết tâm nhất định hoàn thành nhiệm vụ, nhất định giành chiến thắng. Chính tinh thần ấy làm cho mọi khó khăn, gian khổ tiêu tan hết. Lúc ấy, chúng tôi cảm thấy sức khỏe cũng tăng lên, ý chí vượt lên, mọi người thêm hăng hái, càng thêm quyết tâm và càng muốn hoàn thành nhiệm vụ sớm nhất".
Sau chiến thắng trong đợt tiến công lần thứ nhất, từ cuối tháng 3 đến cuối tháng 4 năm đó, Việt Minh mở đợt tiến công tập đoàn cứ điểm lần thứ 2 với nhiệm vụ đào trận địa chiến hào bao vây, tiến công tới từng cứ điểm. Đào hào nhiều gian khổ, lại bị bom đạn của đối phương liên tục dội xuống khiến nhiều chiến sĩ hi sinh. Thời gian này kéo dài khiến một bộ phận chiến sĩ mệt mỏi, có biểu hiện tinh thần dao động.
Để chấn chỉnh tình hình, cuối đợt tấn công thứ 2, Đảng ủy mặt trận đã triệu tập một hội nghị chống hữu khuynh tiêu cực. Một đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng được tổ chức ngay tại mặt trận. Toàn thể Đảng viên, cán bộ, chiến sĩ đã nâng cao tinh thần quyết chiến quyết thắng, tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm.
Trung tướng Phạm Hồng Cư - Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 36, Đại đoàn 308 trong chiến dịch Điện Biên Phủ 1954 cho biết: "Công tác tư tưởng chống hữu khuynh mà chủ yếu là tất cả mọi cấp từ người chiến sĩ đến người chỉ huy phải hoàn thành nhiệm vụ mà cấp trên giao cho dù khó khăn đến mấy cũng hoàn thành nhiệm vụ dù hi sinh cũng hoàn thành nhiệm vụ. Chúng tôi tiến hành việc này từ cấp ủy đến các cấp chi bộ điều tiến hành song rổi phổ biến trong toàn quân. Đó là trọng điểm của công tác chính trị trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Sau đó, có thể nói là các nhiệm vụ đều hoàn thành, không có biểu hiện trốn chạy, thoái lui, sợ địch mà dám hi sinh, bảo vệ mặt trận".
Trong khi đó, quân Pháp lại không có được nguồn cổ vũ tinh thần như thế. Họ không có lý tưởng để chiến đấu như quân đội Việt Minh. Vì thế, những người lính không dễ gì vượt qua sự mệt mỏi, chán chường và lo sợ bao trùm khi bị bao vây, tấn công trong suốt cả chiến dịch.
Trung úy Jaques Allaire - Chỉ huy phân đội, Tiểu đoàn dù số 6 Quân đội Pháp tại Điện Biên Phủ 1954 chia sẻ: "Chúng tôi chiến đấu vì một lý do không phải lúc nào cũng rõ ràng trong khi Việt Minh đấu tranh để giành độc lập. Trong các đơn vị, Việt Minh có chính ủy, còn chúng tôi không có. Các chính ủy đã động viên ý chí, lòng dũng cảm và sự năng nổ của các đơn vị".
Cùng với chiến thuật quân sự tài tình, mưu lược, yếu tố chính trị, tinh thần luôn được phát huy cao độ trong suốt chiến dịch 55 ngày đêm. Điện Biên Phủ đã trở thành nơi hội tụ của tinh thần yêu nước, ý thức chính trị cao quyết chiến quyết thắng giành thắng lợi trong trận quyết chiến chiến lược để kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc, làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!