Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2024 phát biểu. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)
Khi cánh cửa trại giam đã khép lại, những người được đặc xá hãy để những sai phạm "mãi mãi khép lại sau lưng", bởi phía trước những điều tốt đẹp còn rất nhiều và đang chờ đợi. Đây là lời nhắn nhủ của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2024 tại Lễ công bố quyết định đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước tại Trại giam Ninh Khánh (xã Ninh Vân, Hoa Lư, Ninh Bình), sáng 1/10. Cùng dự buổi lễ có Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình Đoàn Minh Huấn; Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an.
Việc đặc xá thể hiện quan điểm, chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước; thể hiện tính nghiêm minh và nhân văn của hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam; góp phần bảo vệ và thúc đẩy quyền con người; tạo điều kiện cho những người có quá trình cải tạo, học tập tốt, quyết tâm hướng thiện được sớm trở về tái hòa nhập với cộng đồng, xã hội và làm lại cuộc đời. Việc thực hiện tốt công tác đặc xá còn có ý nghĩa tích cực về kinh tế, chính trị, xã hội.
Trong 79 năm qua, đã có gần 40 lần đặc xá tha tù trước thời hạn cho hàng chục vạn phạm nhân. Chỉ tính riêng từ năm 2009 đến nay, Chủ tịch nước đã quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho hơn 90 ngàn người. Kết quả công tác đặc xá những năm qua đã khẳng định sự đổi mới toàn diện, sâu sắc, đạt được nhiều kết quả tích cực, bảo đảm được các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, đối ngoại; khuyến khích người đang chấp hành án phạt tù hối cải, tích cực học tập, cải tạo để được hưởng sự khoan hồng của Nhà nước, rèn luyện trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.
Thay mặt Chính phủ và Hội đồng tư vấn đặc xá, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình đánh giá cao, biểu dương Bộ Công an đã làm tốt chức năng tham mưu, thường trực cho Hội đồng tư vấn đặc xá; các bộ, ngành, địa phương, cơ quan liên quan đã phối hợp chặt chẽ để triển khai thực hiện tốt Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước. Các đơn vị trại giam, trong đó có Trại giam Ninh Khánh, đã vượt qua nhiều khó khăn, vất vả để làm tốt công tác quản lý, giáo dục cải tạo, giúp phạm nhân từ bỏ quá khứ lầm lỗi, chấp hành tốt nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân, tích cực học tập, cải tạo để trở thành người lương thiện. Phó Thủ tướng cũng chúc mừng 96 phạm nhân tại Trại giam Ninh Khánh nói riêng và các cơ sở giam giữ trên cả nước nói chung được đặc xá lần này.
Phó Thủ tướng cho biết, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội ở Việt Nam rất thấp và thấp hơn nhiều so với các quốc gia trên thế giới. Đợt đặc xá năm 2022, chỉ có 2 trong số 2.438 người được đặc xá tái phạm tội, chiếm 0,08%. Điều này cho thấy lựa chọn đặc xá là chính xác, xã hội giang tay chào đón họ với tinh thần thân thiện, bỏ qua lỗi lầm, tạo điều kiện cho người trở về làm lại cuộc đời. Bản thân người được đặc xá cũng hết sức cố gắng thành người lương thiện, cương quyết không phạm tội.
Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến công tác quản lý, giáo dục, dạy nghề và tạo việc làm cho người được đặc xá trở, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn; đã có nhiều mô hình hay hỗ trợ người được đặc xá tái hòa nhập cộng đồng. Theo báo cáo, phần lớn những người được đặc xá đã ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện.
Theo Phó Thủ tướng, năm 2024, nhân dịp 79 năm Quốc khánh và 70 năm Giải phóng Thủ đô, ngày 30/7, Chủ tịch nước đã ký quyết định về đặc xá năm 2024. Mặc dù thời gian gấp, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng tư vấn đặc xá đã chỉ đạo các thành viên, các bộ, ngành, các cơ sở giam giữ, cơ quan thi hành án hình sự trong cả nước nhanh chóng triển khai trình tự, thủ tục, hoàn tất hồ sơ, xét duyệt chặt chẽ, thận trọng, đúng đối tượng, điều kiện, đảm bảo công khai, minh bạch, khách quan, dân chủ. Căn cứ đề nghị của Hội đồng tư vấn đặc xá, ngày 29/9 Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 957/2024/QĐ-CTN đặc xá tha tù trước thời hạn cho 3.765 trường hợp, trong đó Trại giam Ninh Khánh có 96 phạm nhân được đặc xá lần này.
Phó Thủ tướng lưu ý các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, cá nhân và thân nhân các gia đình có người được đặc xá trở về hãy dang rộng vòng tay, tạo điều kiện thuận lợi để những người được đặc xá nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, không kỳ thị người được đặc xá. Cấp ủy, chính quyền các địa phương thực hiện có hiệu quả Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng và các chính sách đối với người được đặc xá, mãn hạn tù, tạo điều kiện cho họ có cuộc sống ổn định để hạn chế thấp nhất tái phạm tội.
Đến nay, đã có hơn 6.000 người chấp hành xong án phạt tù được vay vốn theo Quyết định 22/2023/QĐ-TTg về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù với số tiền trên 500 tỷ đồng để đầu tư phát triển sản xuất, kinh tế gia đình. Đây là chính sách nhân đạo của Đảng, Nhà nước ta, sự hỗ trợ ban đầu rất cần thiết.
"Đối với các anh, chị được đặc xá lần này, ngày hôm nay sẽ trở về với xã hội, đoàn tụ với gia đình. Nhưng đặc xá mới chỉ là bước khởi đầu của quá trình hoàn lương, của con đường hướng thiện. Trước mắt còn nhiều khó khăn, khó khăn về sự mặc cảm, khó khăn đến từ sự cám dỗ ngoài xã hội, chính các anh, chị phải vượt qua sự mặc cảm, cám dỗ. Nếu mặc cảm mà bỏ cuộc thì không bao giờ thành công", Phó Thủ tướng nhắc nhở.
Cho rằng các phạm nhân đều có chung mong muốn được hoàn lương, tái hòa nhập cộng đồng, đoàn tụ gia đình, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình lưu ý, khi cánh cửa trại giam đã khép lại sau lưng, những người được đặc xá hãy để những sai phạm "mãi mãi khép lại sau lưng", bởi phía trước những điều tốt đẹp còn rất nhiều và đang chờ đợi.
"Mấy năm ở trong trại là quãng thời gian các anh, chị không thể phụng dưỡng được cha mẹ già, nuôi dạy con cháu, giờ về với gia đình hãy bù đắp lại khoảng thời gian đó, nỗ lực nhiều hơn ...", Phó Thủ tướng nói.
Khẳng định chính sách của Đảng, Nhà nước rất khoan hồng, 96 người được đặc xá lần này là niềm thôi thúc những phạm nhân chưa được hưởng đặc xá, Phó Thủ tướng cho biết, năm tới có nhiều ngày lễ lớn của đất nước, Chính phủ đang chuẩn bị cho đợt đặc xá với quy mô lớn hơn. Để được đặc xá vào năm 2025, không có cách nào khác là phạm nhân phải tích cực rèn luyện, cán bộ trại giam tạo điều kiện cho phạm nhân phấn đấu. "Đây cũng là thời gian để các anh, chị chuẩn bị tư cách, nghề nghiệp, hành vi ứng xử, chuẩn bị kế hoạch cho con đường hoàn lương của nhiều năm sau đó, chứ không chỉ hướng tới ngày được đặc xá. Để quá khứ đau buồn này vĩnh viễn khép lại, hướng tới tương lai tốt đẹp", Phó Thủ tướng nhắn nhủ.
Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2024 cũng tin tưởng, với sự nghiêm túc, trách nhiệm cao của Hội đồng tư vấn đặc xá và các bộ, ban, ngành, địa phương liên quan, chính sách đặc xá sẽ được triển khai nghiêm túc, kịp thời, công khai, minh bạch, đúng pháp luật, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự xã hội.
Tại buổi Lễ, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình và Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an đã trao Giấy chứng nhận đặc xá cho đại diện phạm nhân người được đặc xá năm 2024.
Thượng tá Khương Văn Cát, Phó Giám thị Trại giam Ninh Khánh cho biết, Trại đã tổ chức quán triệt đến toàn thể cán bộ, chiến sỹ trong toàn đơn vị, phổ biến và công khai cho tất cả phạm nhân trong toàn trại về điều kiện, tiêu chuẩn đặc xá năm 2024, tổ chức niêm yết công khai Quyết định về đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước và các văn bản hướng dẫn.
Người được đặc xá vui mừng gặp lại người thân sau thời gian xa cách. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)
Cán bộ quản giáo chủ trì tổ chức họp đội phạm nhân phổ biến Quyết định về đặc xá năm 2024, hướng dẫn phạm nhân viết đơn Đề nghị đặc xá, bản cam kết, bình xét và bỏ phiếu kín cho những phạm nhân có Đề nghị đặc xá năm 2024 để chuyển lên Hội đồng xét, đề nghị đặc xá của trại xét duyệt. Ngày 17/8, Hội đồng xét và đề nghị đặc xá năm 2024 của Trại giam Ninh Khánh đã xét duyệt và lập hồ sơ đề nghị đặc xá bảo đảm đúng theo trình tự, thủ tục quy định, trình lên các cấp có thẩm quyền xem xét.
Đại diện 96 phạm nhân Trại giam Ninh Khánh được đặc xá lần này phát biểu cảm tưởng, anh Vũ Mạnh Tuấn (sinh năm 1989, ở Văn Chấn, Yên Bái) cho biết, anh bị án phạt 3 năm 6 tháng tù về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức. Được hưởng chính sách đặc xá, đó là ân huệ đối với anh và gia đình. Anh rất vui mừng, xúc động, mọi cố gắng, nỗ lực trong bước đường cải tạo của mình được ghi nhận và được hưởng chính sách khoan hồng nhân đạo của Đảng và Nhà nước; chia sẻ lòng biết ơn Đảng, Nhà nước, Ban Giám thị và cán bộ Trại giam Ninh Khánh đã cho anh cơ hội sớm trở về đoàn tụ với gia đình, tái hòa nhập cộng đồng và xã hội.
Anh Vũ Mạnh Tuấn hứa khi trở về với gia đình và xã hội, hòa nhập cộng đồng, sẽ chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật và các quy định của địa phương, không tái phạm tội, cố gắng phấn đấu trở thành người lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!