Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. (Ảnh: VGP)
Chiều nay (28/2), tại cuộc họp lần thứ nhất Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023 - 2030, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ trương nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, nhưng đây cũng là việc khó, khi chỉ còn khoảng 6 tháng là phải trình Ủy ban Thường Quốc hội xem xét.
Thêm vào đó, việc sắp xếp đơn vị hành chính liên quan đến các địa phương và chế độ chính sách của rất nhiều người nên phải làm thật kỹ lưỡng.
Với việc 56 địa phương đã trình đề án, Ban chỉ đạo có trách nhiệm tháo gỡ khó khăn để đảm bảo tiến độ, trong đó cần đẩy mạnh truyền thông để tạo đồng thuận trong xã hội.
Phó Thủ tướng đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của Bộ Nội vụ - cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo và các bộ, ngành là thành viên của Ban Chỉ đạo cũng như của các địa phương trong việc hoàn thành khối lượng lớn công việc trong thời gian ngắn vừa qua.
Phó Thủ tướng ước lượng khoảng 60% nhiệm vụ đã được hoàn thành nhưng những nhiệm vụ còn lại đều rất khó, nhạy cảm, đụng chạm đến chế độ, chính sách nên phải làm kỹ trong khi thời gian còn lại không còn nhiều, đòi hỏi các thành viên Ban Chỉ đạo phải tận tâm, cố gắng, tích cực hơn.
Phó Thủ tướng đánh giá việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã hiện nay có thuận lợi hơn so với đầu nhiệm kỳ do có kinh nghiệm hơn, thậm chí có 20 địa phương chủ động đề xuất sắp xếp địa giới hành chính cấp huyện để có dư địa phát triển, các giải pháp đề ra cũng hài hòa hơn, tôn trọng kiến nghị hợp lý của cơ sở.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh 5 nguyên tắc trong triển khai những công việc sắp tới, gồm: ban hành văn bản hướng dẫn theo thủ tục rút gọn; nhiệm vụ nào được phép "nợ" theo quy định thì để lại thực hiện sau bởi nếu dàn hàng ngang làm thì 6 tháng không xong; những nhiệm vụ không thể thực hiện được thì chuyển sang giai đoạn sau nhưng phải hạn chế đến mức tối đa; triển khai đồng thời những nhiệm vụ còn lại để bảo đảm tiến độ; phải tôn trọng ý kiến của cơ sở, tránh máy móc, nếu không sẽ thất bại.
Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo cho ý kiến để Bộ Nội vụ hoàn thiện Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo trong năm 2024, sớm trình Phó Thủ tướng ký ban hành.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu phải "làm thật tốt và hiệu quả" công tác truyền thông bằng nhiều hình thức, trong đó có mạng xã hội với nội dung ngắn gọn, dễ tiếp cận, có giá trị truyền thông lớn.
Bộ Nội vụ cho biết giai đoạn 2023 - 2025 sẽ thực hiện sắp xếp, sáp nhập 50 đơn vị hành chính cấp huyện và hơn 1.200 đơn vị cấp xã.
Trong 50 huyện sẽ sáp nhập, 11 huyện bắt buộc, 16 huyện khuyến khích và 23 đơn vị liền kề. Sau sáp nhập, toàn quốc dự kiến giảm 14 huyện. 19 huyện thuộc diện sáp nhập nhưng địa phương đề nghị không thực hiện do có yếu tố đặc thù.
Toàn quốc giảm hơn 600 xã sau khi sáp nhập 1.243 xã (738 xã bắt buộc, 109 xã được khuyến khích và 396 đơn vị liền kề). Hơn 500 xã thuộc diện sắp xếp nhưng không thực hiện do đặc thù.
Bộ Nội vụ cho rằng số huyện xã không phải sáp nhập do yếu tố đặc thù khá lớn, trong khi việc xác định các yếu tố về lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, vị trí địa lý, an ninh quốc phòng rất phức tạp. Công việc này cần thu thập đủ tư liệu lịch sử, khoa học và có cơ sở pháp lý.
Để hoàn thành nhiệm vụ trên, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương tuyên truyền tốt để người dân, cán bộ, công chức, viên chức, lao động đồng thuận. Sau sáp nhập, địa phương sớm ổn định đời sống nhân dân và có chính sách phù hợp với cán bộ, công chức, viên chức, cơ sở vật chất, trụ sở dôi dư.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!