Giá trị của thông đỏ không phải nằm ở thân cây, tức không phải ở gỗ. Lá thông đỏ khác với các loại lá thông thường là lá thông đỏ chiết xuất được chất taxol, một loại hoạt chất có công dụng đặc trị ung thư. Đây là nguyên nhân khiến cho loại cây này có giá trị đặc biệt.
Năm 1993, các nhà khoa học Mỹ công bố đã chiết xuất được hợp chất taxol từ vỏ và lá thông đỏ, làm nguyên liệu điều chế thuốc chữa trị ung thư.
Năm 1994, một nhà khoa học nữ người Việt cùng với sự hướng đạo của người dân tộc thiểu số, đã phát hiện quần thể thông đỏ ở phía Đông cao nguyên Lâm Viên. Các tiêu bản lá, cành, hoa, quả… của chúng nhanh chóng được gửi sang Mỹ và được giám định.
Kết quả giám định cho thấy cây thông đỏ trên cao nguyên Lâm Viên có hàm lượng hoạt chất để sản xuất taxol, nguyên liệu chính điều chế thuốc chữa trị ung thư. Trong lúc giá 1kg taxol tại thời điểm năm 1994 lên tới 1 - 1,5 triệu USD, những cây thông đỏ Himalaya trên cao nguyên Lâm Viên là những "mỏ vàng xanh" vô giá.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, hoạt chất chứa taxol đang điều trị rất có hiệu quả bệnh ung thư vú, dạ dầy và ung thư tử cung... Các hoạt chất này có trong lá và vỏ của cây thông đỏ.
Theo số liệu từ Chi cục Kiểm lâm Lâm Đồng qua nhiều lần khảo sát đánh số trên thân cây, hiện nay số lượng thông đỏ trên địa bàn tỉnh là 410 cây, phân bố rãi rác trên diện tích 420ha tại các huyện Đơn Dương, Lạc Dương, và nhiều nhất là tại núi Voi thuộc huyện Đức Trọng, trong đó có những cây đường kính trên 2m.
Thông đỏ là nguồn dược liệu quý nhưng rất khó sinh trưởng trong môi trường tự nhiên. Đây là điều lý giải vì sao số lượng cây thông đỏ không phát triển mạnh như các cây rừng khác. Đó cũng là lý do loại cây này trở nên quý hiếm.
Ngay sau khi cây thông đỏ được đưa vào sách đỏ vào năm 2007, tỉnh Lâm Đồng đã khoanh vùng để bảo tồn loại cây này bằng các biện pháp tăng cường tuần tra bảo vệ, kết hợp với chính sách của nhà nước về chi trả dịch vụ môi trường rừng. Thế nhưng, liên tục trong gần 10 năm qua, tình trạng chặt phá thông đỏ vẫn lén lút diễn ra cùng với tốc độ chặt phá rừng ngày càng đáng báo động.
Bảo vệ thông đỏ - Nhiệm vụ bất khả thi? VTV.vn - Thu nhập thấp, công cụ hỗ trợ thô sơ dẫn đến lực lượng bảo vệ rừng ngày càng mỏng. Nhiều cây thông đỏ tại Lâm Đồng bị đốn hạ đến vài tháng, lực lượng bảo vệ mới phát hiện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!