Ngày 20/6, hệ thống phòng thủ tên lửa Iran đã bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ. Cả Mỹ và Iran đều đưa ra những bằng chứng rất khác nhau, để xác định liệu thiết bị bay của Mỹ có vi phạm không phận Iran hay không.
Iran cáo buộc máy bay không người lái của Mỹ đã bay trái phép và bị bắn rơi tại tỉnh Hormozgan, gần bờ biển miền Nam Iran. Nước này cũng khiếu nại lên Liên Hợp Quốc, tố cáo việc thiết bị bay này cố tình phớt lờ mọi cảnh báo và di chuyển trong chế độ tàng hình, buộc nước này phải kích hoạt hệ thống tên lửa phòng không để bắn hạ.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ lại chứng minh điều ngược lại, máy bay trúng tên lửa khi đang trong không phận quốc tế phía trên eo biển Hormuz và cách điểm gần nhất của bờ biển Iran khoảng 34 km.
Quân đội Mỹ cũng công bố video cột khói do chiếc MQ-4C tạo ra khi rơi xuống biển. Tuy nhiên, cả hai video do hai nước đưa ra đều không chứng minh được liệu thiết bị của Mỹ bị bắn rơi khi xâm phạm không phận Iran hay đang hoạt động trên không phận quốc tế.
Mỹ chỉ trích đây là nỗ lực phá vỡ khả năng giám sát trong khu vực của Mỹ sau các mối đe dọa gần đây với vận chuyển quốc tế và dòng chảy thương mại tự do. Nhất là khi căng thẳng Mỹ - Iran ở mức cao nhất trong nhiều thập kỷ, từ sau vụ tấn công hai tàu chở hàng ở vịnh Oman ngày 13/6.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
"Iran đã phạm sai lầm rất lớn. Thiết bị bay đó hoạt động ở vùng biển quốc tế" - Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh.
Tuyên bố trên ngay lập tức đã khiến giá dầu nhảy vọt 6%, trong bối cảnh lo ngại về xung đột Mỹ - Iran tăng lên đáng kể sau sự cố này. Nhưng ngay sau đó, ông Trump đã thận trọng hơn, xoa dịu bầu không khí căng thẳng, khi gọi đây là tình huống "con sâu làm rầu nồi canh".
Hiện không rõ Washington sẽ có động thái ứng phó như thế nào tiếp theo nhưng Nhà Trắng đã triệu tập họp khẩn. Trang tin Bloomberg nhận định, đây là lần thứ 2 trong tuần Tổng thống Trump cố gắng làm giảm đi căng thẳng giữa hai bên, dù nhiều quan chức trong nội các muốn ông cứng rắn hơn. Bất chấp việc lãnh đạo hai nước thường tuyên bố sẽ không gây chiến, nhưng những sự cố bất ngờ như thế này vẫn là ngòi nổ rất lớn thổi bùng xung đột giữa Washington với Tehran.
Cục Hàng không Liên bang Mỹ FAA đã ra ban hành một lệnh cấm khẩn cấp, đối các chuyến bay dân dụng của nước này từ không phận do Iran kiểm soát trên Vùng Vịnh và Vịnh Oman "cho đến khi có thông báo mới". Cơ quan này cho biết những hạn chế này là do những hoạt động quân sự gia tăng và những căng thẳng chính trị leo thang trong khu vực, vốn gây ra nguy cơ rủi ro với các hoạt động hàng không dân dụng Mỹ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!