Mạng Internet mang lại nhiều lợi ích và cơ hội lớn cho trẻ em, tuy nhiên, rủi ro cũng không ít như bị mất thông tin cá nhân, lừa đảo, bị quấy rối trên mạng hay thậm chí cả các nguy cơ bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng.
Một báo cáo do các tổ chức quốc tế ở Việt Nam vừa công bố cho thấy, chỉ 1/3 trẻ sử dụng Internet ở Việt Nam biết kỹ năng giữ an toàn trên mạng. Trong khi đó, có rất nhiều nguy hiểm đang rình rập các em trên môi trường số.
Phần lớn trẻ em vẫn chưa nắm rõ các kỹ năng giữ an toàn trên mạng (Ảnh: tripwire)
Trong 7 tháng đầu năm nay, tổng đài 111 đã nhận được hơn 282.000 cuộc gọi. Trong đó có 287 cuộc gọi về các vụ việc xâm hại trên môi trường mạng. Đáng chú ý là có những vụ việc trẻ em bị dụ dỗ chụp ảnh khỏa thân.
Những tác động và ảnh hưởng từ "thế giới ảo" đang ngày càng gia tăng và nguy hiểm. Trẻ em có thể là nạn nhân, người tham gia hoặc người khởi xướng các hành vi có nguy cơ bị xâm hại trên Internet.
Cảnh báo an toàn cho trẻ em trên không gian mạng
Có lẽ nhiều người vẫn còn nhớ một trường hợp bi thảm xảy ra cách đây 5 năm tại Đồng Nai. Một nữ sinh cấp 2 mới 15 tuổi đã bị bạn trai tung clip nhạy cảm lên mạng. Clip này bị chia sẻ nhanh chóng và nhận được vô vàn lời bình phẩm cay nghiệt. Không chịu nổi với miệng lưỡi người đời - trong đó hầu hết là những người chưa từng quen biết - cô bé đã uống thuốc diệt cỏ để quyên sinh và qua đời sau đó.
Đây chỉ là một trong nhiều trường hợp trẻ bị xâm hại trên mạng, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Các cơ quan bảo vệ trẻ em đang đồng loạt lên tiếng, khẳng định sự cần thiết phải quan tâm hơn nữa tới vấn đề này.
Nhiều nguy hiểm rình rập trẻ em trên không gian mạng (Ảnh: baophapluat)
Thế giới đang chứng kiến một sự thay đổi lớn cùng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Trẻ em, những công dân tương lại của kỷ nguyên số, được sinh ra trong thời kỳ phát triển và chấp nhận Internet thành một phần tất yếu của cuộc sống. Tuy nhiên, đây cũng là đối tượng dễ tổn thương khi hoạt động trên Internet.
Bà Andrea Varrella - Điều phối viên Nghiên cứu Pháp lý tổ chức ECPAT International - cho biết: "Chúng tôi đã tổng hợp trong báo cáo số liệu từ CyberTips - hệ thống báo cáo tập trung của các quốc gia về tình trạng bóc lột trẻ em trực tuyến. Đây là trung tâm chuyên thực hiện việc thu thập thông tin trên tất cả các nền tảng xã hội về những mối quan ngại, những phản ánh khi trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng. Số liệu cho thấy, số các ca nghi vấn về xâm hại tình dục trẻ em ở Việt Nam đã tăng 27% trong giai đoạn 2017 - 2019".
Bà Lê Thị Thảo - Phó Trưởng Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em 111 - chia sẻ: "23% trẻ trong độ tuổi 12 - 17 tham gia khảo sát cho biết từng thấy hình ảnh hoặc video nhạy cảm trên mạng".
Khảo sát cũng cho thấy, 5% trẻ từng nhận hình ảnh nhạy cảm không mong muốn. Tuy nhiên, đa số các em không báo cho người lớn hoặc cơ quan chức năng. Thậm chí, 2% từng chia sẻ hình ảnh nhạy cảm của mình để lấy tiền hoặc quà. Những số liệu trong báo cáo "Ngăn chặn hành vi bóc lột và xâm hại tình dục trẻ em trên mạng Internet" cho thấy, các em chưa lường hết các rủi ro trên môi trường số.
Để tạo màng lọc cho môi trường Internet của trẻ em được lành mạnh thì cần nỗ lực từ nhiều phía. Và chỉ khi nào toàn xã hội vào cuộc tích cực "lá chắn" bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng mới thực sự vững chắc, an toàn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!