Mặc dù vẫn còn ít được biết đến ở Pháp, phương pháp cổ xưa này đã được khôi phục và áp dụng ở nhiều vùng khô cằn, đặc biệt là ở khu vực Mỹ Latinh. Trong những năm 1960, Chile đã đi tiên phong bằng cách lắp đặt các lưới hứng sương trong sa mạc Atacama. Tại Maroc, các phụ nữ thuộc tổ chức phi chính phủ Dar Si Hmad đã thiết kế và lắp đặt hệ thống thu thập nước từ sương mù lớn nhất thế giới từ năm 2015 tại dãy núi Sidi Ifni, để cung cấp nước cho hàng trăm hộ gia đình.
Trong vài năm gần đây, châu Âu cũng đã chứng kiến những sáng kiến như vậy phát triển mạnh mẽ ở Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha. Ủy ban châu Âu (EC) thậm chí đã dành một chương trình cho kỹ thuật này từ năm 2020.
Công cụ cơ bản được sử dụng để thu thập sương mù là rất đơn giản. Đó là các tấm lưới di động được làm từ nhựa (polypropylene) hoặc từ thép, được gắn trên các cọc thép không gỉ có chiều cao từ 2 đến 4 mét. Được đặt mặt hướng về phía gió mang theo mây và sương mù, những tấm lưới này sẽ thu giữ các hạt nước lơ lửng trong không khí - thành phần chính tạo nên sương mù. Những hạt nước này sẽ dần tích tụ trong lưới và cuối cùng hình thành một dòng nước, có thể được vận chuyển hoặc lưu trữ.
Làm việc tại Viện Nghiên cứu phát triển, chuyên gia nghiên cứu về thủy văn học Alain Gioda là người đã tham gia vào các dự án thu thập sương mù ở khu vực Mỹ Latinh vào đầu những năm 1990. Chuyên gia này giải thích: "Lợi ích của phương pháp này là không dùng máy móc, mà chỉ là những giàn hứng sương đơn giản. Đây là một kỹ thuật có chi phí thấp, không tiêu thụ năng lượng và không có rủi ro hỏng hóc".
Nhà nghiên cứu Franck Galland của Quỹ Nghiên cứu chiến lược (Pháp), cho biết : "Các mắt lưới polypropylen của những tấm lưới này giữ lại được trung bình 30% lượng nước từ sương mù. Nước tích tụ lại từ sương sau đó có thể được sử dụng để tưới vườn ươm hoặc đất nông nghiệp hoặc để cung cấp nước uống cho các ngôi làng hẻo lánh".
Những tấm lưới hứng sương mù có thể tạo ra lượng nước đáng kể - khoảng từ 20 đến 40 lít trên mỗi mét vuông lưới mỗi ngày - và chi phí thấp (từ 70 đến 180 euro cho một bộ thu thập nhỏ được thiết kế để sử dụng với tuổi thọ 10 năm). Tuy nhiên, vấn đề là khó có thể phát triển mô hình này ở quy mô lớn.
Đầu năm nay, Pháp đã trải qua đợt khô hạn kỷ lục kéo dài 31 ngày không có mưa trong bối cảnh một số khu vực của châu Âu vẫn đang quay cuồng sau đợt hạn hán nghiêm trọng vào năm 2022. Theo Cơ quan Khí tượng Pháp (Meteo France), với lượng mưa trên toàn quốc chưa đến 1 mm/ngày, việc không có mưa này tương đương với mức kỷ lục được thiết lập vào mùa xuân năm 2020. Mùa đông thường là giai đoạn quan trọng để nạp lại mực nước ngầm bằng nước mưa. Kỷ lục trước đó về đợt khô hạn trong mùa đông ở Pháp là 22 ngày vào năm 1989.
Châu Âu đã trải qua năm nóng thứ hai từ trước đến nay vào năm 2022. Pháp, Anh, Tây Ban Nha và Italy đã ghi nhận kỷ lục nhiệt độ trung bình mới, nắng nóng cùng với hạn hán nghiêm trọng chưa từng có trong nhiều thế kỷ trên toàn khu vực. Mùa màng khô héo ở các vựa lúa mì châu Âu và đợt khô hạn lịch sử đã gây ra số vụ cháy rừng kỷ lục, gây áp lực nặng nề lên lưới điện và nguồn dự trữ nước của châu Âu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!