Sự phát triển của công nghệ mang đến cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội phát triển nhưng cùng với đó là không ít thách thức, đòi hỏi sự thay đổi để phù hợp với sự tiến bộ. Xu hướng chuyển đổi số đang trở nên cấp bách hơn, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu và tác động trực tiếp vào các hoạt động xã hội.
Trước nhu cầu tăng cao về kết nối từ xa, giao dịch trực tuyến, truyền tải thông tin trên môi trường Internet gia tăng, chữ ký số từ xa trở thành công cụ cơ bản và cần thiết đối với doanh nghiệp và cá nhân trong nền kinh tế số, xã hội số.
Chữ ký số từ xa là gì?
Chữ ký số từ xa (Remote Signing) là thế hệ chữ ký số mới, sử dụng công nghệ đám mây để ký, giúp tổ chức, cá nhân ký hợp đồng, hóa đơn, văn bản pháp lý... mọi lúc, mọi nơi.
Đối tượng sử dụng chữ ký số từ xa bao gồm các tổ chức doanh nghiệp, cá nhân trong tổ chức và cá nhân có nhu cầu ký giấy tờ, hợp đồng.
Lợi ích của chữ ký số từ xa
Tương tự như các loại chữ ký số khác, chữ ký số từ xa giúp doanh nghiệp và cá nhân giảm thời gian lưu trữ hồ sơ, đi lại và chờ đợi, tiết kiệm chi phí hành chính. Người dùng có thể ký kết các văn bản như hợp đồng, chứng từ kế toán, báo cáo quản trị… mọi lúc, mọi nơi thông qua máy tính, điện thoại di động hoặc máy tính bảng.
Chữ ký số từ xa cũng có thể sử dụng cho khai thuế điện tử, thực hiện các giao dịch điện tử hải quan, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm xã hội… theo quy định của pháp luật.
Ưu điểm so với những giải pháp truyền thống
Hiện nay, chữ ký số USB Token vẫn đang được sử dụng phổ biến nhất. Tuy nhiên, người dùng luôn phải mang theo USB Token để thực hiện ký số.
Đối với chữ ký số tích hợp trên SIM, người dùng có thể ký số nhanh chóng và linh động ngay trên điện thoại di động. Tuy nhiên, loại chữ ký số này còn nhiều hạn chế khi phụ thuộc vào loại SIM mà nhà cung cấp lựa chọn và rủi ro khi thuê bao nằm ngoài vùng phủ sóng.
Với chữ ký số từ xa, người dùng không cần sử dụng USB Token hay SIM để ký mà có thể ký trực tiếp ngay trên máy tính, smartphone hoặc máy tính bảng.
"Trước đây, khi ta muốn ứng dụng chữ ký số thì người dân hoặc doanh nghiệp phải đăng ký chữ ký số và cầm theo một cái USB Token hoặc có ứng dụng chữ ký số trên SIM. Việc này khá là bất tiện trong việc đăng ký một chữ ký số cũng như thực hiện ký số. Với việc có được công nghệ chữ ký số từ xa, chúng ta bây giờ có thể thực hiện ký số mọi lúc, mọi nơi trên mọi thiết bị và việc này sẽ giúp phổ cập chữ ký số đến toàn thể người dân dễ hơn và tốt hơn" - ông Trần Công Quỳnh Lân, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Công thương Việt Nam, chia sẻ.
Đồng quan điểm, ông Lê Phương, Phó Tổng Giám đốc của Công ty cổ phần Viễn thông New-Telecom, cho rằng: "Việc sử dụng chữ ký số từ xa sẽ rất là thuận lợi cho người dùng vì cái duy nhất mà họ cần là thiết bị di động và không cần phải mang theo bên mình các USB Token, cũng không bị bó buộc bởi các nhà mạng khi sử dụng SIM. Đây sẽ là một cái sự thúc đẩy lớn trong việc phổ biến được chữ ký số đến từng người dân".
Triển khai dịch vụ chữ ký số từ xa tại Việt Nam
Các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng ở Việt Nam muốn triển khai chữ dịch vụ ký số từ xa cần được sự đánh giá và cấp phép của Bộ Thông tin và Truyền thông. Để thúc đẩy, hỗ trợ cho các đơn vị triển khai nhanh chóng, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia đã ban hành bộ tiêu chí chi tiết đánh giá các tiêu chuẩn cung cấp dịch vụ ký số từ xa theo Thông tư số 16/2019/TT-BTTTT.
Để được cấp phép, các đơn vị phải đạt 100% các tiêu chí với hàng nghìn yêu cầu nghiêm ngặt từ trang thiết bị của hệ thống, quy trình vận hành cho tới nhân sự tham gia cung cấp dịch vụ.
Là một trong những đơn vị đầu tiên được Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ký quyết định cấp phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng theo mô hình từ xa, MISA tích hợp các giải pháp hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán với các nền tảng ký số để tạo được nhiều tiện ích cho người dùng.
"Các tổ chức hay các cá nhân hoàn toàn có thể sử dụng dịch vụ chữ ký số MISA Esign của MISA để ký các văn bản, các hóa đơn, các chứng từ pháp lý mọi lúc mọi nơi trên thiết bị smartphone và hoàn toàn không phải sử dụng USB Token" - bà Đinh Thị Thúy, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần MISA, cho biết.
Bà Đinh Thị Thúy - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần MISA
"Chúng tôi giúp cho việc kết nối với cơ quan thuế, bảo hiểm xã hội, ngân hàng, hải quan hoàn toàn có thể giao dịch điện tử trong môi trường số như hiện nay và điều đó chắc chắn sẽ đem lại lợi ích cho người dùng, cho các tổ chức, cơ quan chính quyền trong việc sử dụng các giao dịch điện tử và chữ ký số; đồng thời tối ưu công tác thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, chi phí, nâng cao năng suất hiệu quả của các doanh nghiệp".
Là một trong những đơn vị đầu tiên được cấp phép dịch vụ chữ ký số từ xa, VNPT-CA lưu khóa bí mật của thuê bao đáp ứng quy định tại Thông tư số 16 năm 2019 của Bộ Thông tin và Truyền thông đối với mô hình ký số từ xa. Hệ thống kỹ thuật tuân theo các quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn bắt buộc áp dụng về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số đang có hiệu lực.
Theo ông Hà Thái Bảo - đại diện của VNPT, dịch vụ chữ ký số từ xa rất khác với dịch vụ truyền thống bởi khóa bí mật của chứng thư được quản lý tại hạ tầng của nhà cung cấp dịch vụ thay vì không phải nằm trên thiết bị của người dùng. Do đó, khâu trọng yếu nhất của loại hình dịch vụ này là đảm bảo an toàn của chứng thư số và chỉ được sử dụng khi thuê bao cho phép.
Là giải pháp ký số theo mô hình ký số từ phát triển theo định hướng "Make in Vietnam" do Bkav làm chủ công nghệ, Bkav Remote Signing có các thiết bị và thành phần quan trọng của hệ thống tuân thủ chặt chẽ theo các tiêu chuẩn của châu Âu và theo quy định của Thông tư số 16/2019/TT-BTTTT. Điểm nổi bật trong giải pháp của Bkav là hỗ trợ đầy đủ các cơ chế xác thực nâng cao như nhận diện vân tay, nhận diện khuôn mặt… để đảm bảo tính thuận tiện và an toàn cho các giao dịch điện tử.
Giải pháp ký số theo mô hình ký số từ xa Bkav Remote Signing
Ông Nguyễn Khơ Din - Tổng Giám đốc Công ty Nền tảng Chuyển đổi số, thành viên Tập đoàn công nghệ Bkav - cho biết: "Việc đạt các tiêu chuẩn về quy trình cung cấp dịch vụ ký số từ xa là bước đi vững chắc đầu tiên để Bkav Remote Signing đến với người dùng. Đây đồng thời là bước tiến lớn trong lộ trình thúc đẩy triển khai chữ ký số cá nhân tại Việt Nam, góp phần đẩy nhanh chuyển đổi số quốc gia".
Theo ông Nguyễn Thiện Nghĩa - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia, Bộ Thông tin và Truyền thông, những đơn vị đầu tiên tại Việt Nam được cấp phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng theo hình thức ký số từ xa có những lĩnh vực hoạt động chuyên biệt khác nhau. Có đơn vị chuyên về lĩnh vực Chính phủ điện tử, thủ tục hành chính... thì với việc người dân tham gia thực hiện thủ tục hành chính, chữ ký số từ xa sẽ giảm thiểu chi phí cũng như là tiết kiệm thời gian cho người dân. Song song với đó, đối với lĩnh vực tài chính, lĩnh vực hóa đơn điện tử, kế toán, các giao dịch tài chính ngân hàng, các giao dịch tín dụng... thì việc có một giải pháp chữ ký số từ xa sẽ giúp người dân, doanh nghiệp tiện lợi và an toàn hơn rất nhiều khi thực hiện các giao dịch tài chính này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!