Đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, xử lý cơ sở nhà, đất sau sáp nhập

Đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, xử lý cơ sở nhà, đất sau sáp nhập

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mới đây đã có công điện về việc đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, bố trí, xử lý các cơ sở nhà, đất sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp. Công điện nêu rõ, việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp cần gắn với quản lý, sử dụng và xử lý tài sản công hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí, bảo đảm hoạt động của cơ quan, tổ chức sau sắp xếp được thông suốt, phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Số lượng cơ sở nhà đất dôi dư cần tiếp tục xử lý còn nhiều. Do đó, Thủ tướng yêu cầu các địa phương chỉ đạo thực hiện nghiêm các kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về yêu cầu rà soát, xây dựng phương án quản lý, sử dụng, xử lý trụ sở, tài sản công sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp, bảo đảm đúng quy định, hiệu quả, không bỏ sót, thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Trụ sở dôi dư, cơ hội mở rộng hạ tầng cho giáo dục, y tế

Trong quá trình sắp xếp cơ sở nhà, đất dôi dư, Thủ tướng yêu cầu ưu tiên dành cho các mục đích y tế, giáo dục và đào tạo, văn hóa, thể thao, trụ sở công an xã và các mục đích công cộng khác, bảo đảm hiệu quả, phù hợp với các quy hoạch trên địa bàn và quy định của pháp luật. Trường hợp vẫn còn dôi dư thì có phương án đưa vào khai thác sử dụng phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả kinh tế, đúng với quy định pháp luật, không để thất thoát và lãng phí.

Theo Bộ Tài chính, hiện cả nước còn 9.920 trụ sở, nhà đất dôi dư sau sáp nhập cần được xử lý. Đây là một thách thức lớn trong quản lý tài sản công, nhưng cũng mở ra cơ hội tái bố trí hạ tầng, khai thác hiệu quả quỹ đất phục vụ đời sống người dân và phát triển kinh tế - xã hội. Các địa phương hiện nay cũng đang phân loại các nhóm tài sản dôi dư để xử lý theo lộ trình. Trong đó, đáng chú ý là việc chuyển đổi công năng trụ sở cũ để phục vụ giáo dục, y tế và văn hóa. Giải pháp này hiện nay giúp nhiều trường học, bệnh viện mở rộng không gian sau hàng chục năm hoạt động trong điều kiện chật hẹp, qua đó nâng cao chất lượng dịch vụ công và đáp ứng đúng nhu cầu của người dân.

Trụ sở của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hải Dương trước đây là một trong gần 700 trụ sở, nhà đất dôi dư sau sáp nhập, trên địa bàn thành phố Hải Phòng hiện nay. Ngay sát bên, chỉ cách một bức tường rào là Trường Tiểu học Tô Hiệu, ngôi trường hơn 100 năm tuổi. Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 nhưng nhiều năm vẫn "mắc kẹt" ở tiêu chí: thiếu cơ sở vật chất do không còn quỹ đất xây dựng. Giờ tiếp nhận khu đất và trụ sở dôi dư này là cơ hội quý giá đối với thầy và trò nhà trường, mở rộng cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dạy và học sau nhiều thập kỷ chờ đợi.

Bà Đặng Thị Kim Thanh - Hiệu trưởng trường Tô Hiệu, phường Hải Dương, TP. Hải Phòng cho biết: "Chúng tôi đã có những kế hoạch để khi được tiếp nhận sẽ di chuyển một số phòng chức năng và phòng học chuyên biệt sang trụ sở mới tiếp nhận một cách phù hợp nhất. Mở rộng, sửa chữa, xây dựng một cách toàn diện nhất, để cho phù hợp với công năng của một trường học".

Câu chuyện này không chỉ diễn ra ở TP. Hải Phòng. Tại tỉnh Bắc Ninh, Trường Tiểu học Ngô Sỹ Liên cũng đạt chuẩn quốc gia mức độ 2, phòng học và phòng chức năng đảm bảo, nhưng lại "khát" không gian sinh hoạt chung. Sân trường quá hẹp nên hiếm khi toàn trường được sinh hoạt chung cùng lúc, vì thế, học sinh phải chia ca để ra chơi.

Nằm trong danh mục hơn 500 trụ sở, nhà đất dôi dư của tỉnh Bắc Ninh, trụ sở của Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang cũ, đang được hoàn tất thủ tục để bàn giao cho nhà trường, mở lối giải quyết những thiếu hụt về cơ sở vật chất tồn tại từ bấy lâu.

Bà Nguyễn Thị Huệ - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Ngô Sỹ Liên, phường Bắc Giang, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: "Diện tích với học sinh tiểu học, khu vui chơi ngoài trời rất quý giá để các con tham gia các hoạt động giáo dục một cách rất hiệu quả. Được tiếp nhận, nhà trường cũng sẽ có một kế hoạch làm thế nào sử dụng diện tích này một cách hợp lý nhất".

Hiện nay, nhiều trường học và bệnh viện trên cả nước đã hoạt động từ 30 đến 50 năm, thậm chí hơn cả trăm năm, nhưng nằm ở trung tâm nội đô nên thiếu quỹ đất. Việc chuyển đổi công năng các trụ sở dôi dư để bàn giao lại cho ngành giáo dục, y tế được xem là "cơ hội vàng" giúp tăng diện tích, hoàn thiện hạ tầng và tạo nền tảng phát triển bền vững.

TS.BS Lưu Vũ Dũng - Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TP. Hải Phòng nêu ý kiến: "Có một số khoa, phòng cần phải chỉnh sửa lại để đảm bảo được đúng công năng mới có thể đưa vào được sử dụng. Chúng tôi cũng đang chờ, đảm bảo đầy đủ các giấy tờ để có thể sửa chữa, quy hoạch lại".

Bộ Tài chính cho biết, đến nay cả nước đã chuyển các trụ sở dôi dư cho giáo dục là 4.900 trụ sở, y tế khoảng 1.000 và văn hoá thể dục thể thao 1.300 trụ sở.

Phân loại xử lý trụ sở dôi dư

Các địa phương đã xử lý được hơn 7.200 trụ sở dôi dư, chuyển đổi công năng phục vụ cho các mục đích giáo dục, y tế, văn hóa. Trong hơn 9.920 trụ sở, nhà đất dôi dư trên cả nước vẫn cần được xử lý, có nhiều yếu tố đặc thù khác nhau. Khác về diện tích, công năng sử dụng, vị trí trải rộng từ đô thị đến nông thôn và cả vùng sâu vùng xa. Do đó, quá trình xử lý cần đúng mục đích, hiệu quả và đảm bảo tránh thất thoát tài sản công. Việc phân loại, sắp xếp các trụ sở hành chính dôi dư theo nhóm, thực hiện các mục đích chuyển đổi công năng khác nhau, được xem là cần thiết để sớm đẩy nhanh quá trình xử lý.

Trụ sở Ban Quản lý Các khu công nghiệp Bắc Ninh, trong 4 tháng qua, đã thay đổi vị trí 3 lần. Trước sáp nhập, Ban đặt tại đường Lý Thái Tổ phường Kinh Bắc, sau ngày 1/7 chuyển về phường Bắc Giang. Nhưng thực tế số lượng doanh nghiệp tại Bắc Ninh cũ gấp ba lần Bắc Giang cũ, nên Ban lại quay về gần vị trí ban đầu để thuận tiện trong giải quyết các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Nhờ chuyển đổi từ Sở Nội vụ và Lao động cũ nên giờ diện tích trụ sở Ban được mở rộng gấp đôi. Việc này đáp ứng điều kiện ăn, nghỉ cho cán bộ, nhân viên từ phường Bắc Giang qua đây làm việc.

Ông Nguyễn Xuân Ngọc - Phó Trưởng Ban Quản lý Các khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh cho biết: "Trong khu công nghiệp của chúng tôi hiện nay xấp xỉ 2.900 doanh nghiệp, trong đó có hơn 2.000 doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh cũ và khoảng 600 doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tỉnh Bắc Giang cũ".

Sau khi hợp nhất đơn vị hành chính, nhiều địa phương trên cả nước đã xây dựng kế hoạch phân loại trụ sở dôi dư nhằm thuận tiện cho việc xử lý, bảo đảm tránh thất thoát tài sản công.

Tại Hải Phòng, các trụ sở được chia thành 5 nhóm: Tiếp tục sử dụng cho các cơ quan địa phương; Bố trí cho cơ quan Trung ương trên địa bàn; Trụ sở điều tiết giữa cơ quan Trung ương và địa phương; Chuyển đổi phục vụ cộng đồng: giáo dục, y tế, văn hóa; Bàn giao Trung tâm Phát triển quỹ đất để khai thác, phục vụ nhiệm vụ của địa phương và tạo nguồn thu ngân sách.

Ông Nguyễn Đồng Kim - Phó Giám đốc Sở Tài chính TP. Hải Phòng nhận định: "Rà soát lại trụ sở mà trước đây công năng trụ sở chỉ đáp ứng cho một xã nhỏ, nay xã có quy mô rộng hơn, số người làm việc đông hơn, bố trí nguồn kinh phí để thực hiện việc cải tạo, sửa chữa, nâng cấp".

Ông Lê Anh Quân - Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Hải Phòng đưa ra ý kiến: "Sau hợp nhất, nhu cầu về trụ sở làm việc của các cơ quan của thành phố, các cơ quan của ngành dọc cấp trên như lực lượng vũ trang, công an, quân đội cũng tăng lên để chúng tôi ưu tiên mục tiêu để bố trí đảm bảo chỗ làm việc cho các cơ quan".

Theo Bộ Tài chính, việc xử lý trụ sở nhà, đất dôi dư sau sáp nhập đã được phân cấp phân quyền cho địa phương sử dụng và quản lý thuộc phạm vi của mình.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo, các địa phương cập nhật, điều chỉnh ngay quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị và nông thôn và các quy hoạch khác có liên sau khi thực hiện điều chuyển, chuyển đổi công năng các cơ sở nhà, đất để sử dụng làm trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, cơ sở y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, các mục đích công cộng, quốc phòng, an ninh. Yêu cầu Bộ Tài chính tiếp tục tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện bố trí, sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản công theo đúng chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và quy định pháp luật.