Bạn biết khi nào mình đã quá lạm dụng thức ăn. Cơ thể bạn cảm thấy uể oải và đầy hơi, thiếu năng lượng và cảm thấy quá no, khó chịu. Nhiều người cố gắng chống lại cảm giác nặng nề đó bằng cách loại bỏ các loại thực phẩm đã qua chế biến kỹ và tránh các loại thực phẩm giàu calo, dinh dưỡng thấp trong một vài ngày. Về bản chất, họ đang "giải độc" cơ thể để cảm thấy tốt hơn.
Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi tâm trí của bạn không cảm thấy tuyệt vời? Công nghệ đã cải thiện cuộc sống của chúng ta theo nhiều cách. Tuy nhiên, giống như bất cứ điều gì trong cuộc sống, quá nhiều đôi khi có thể dẫn đến tác hại.
Bạn đã bao giờ nghĩ đến việc thử cai nghiện kỹ thuật số để giúp tâm trí và cơ thể được nghỉ ngơi chưa? Đối với một số người, phương pháp giải độc kỹ thuật số có thể mang lại lợi ích cho cơ thể giống như việc bạn ăn rau hàng ngày.
Truyền thông xã hội và đại dịch
Kể từ khi đại dịch bắt đầu, nhiều người trong chúng ta đã dựa vào mạng xã hội để giữ kết nối. Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi Statista cho biết 32% người Mỹ đã dành thời gian trên mạng xã hội và con số này tăng lên đáng kể trong vài tháng qua.
Thật không may, chứng nghiện mạng xã hội là một điều có thật. Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe Cộng đồng của Mỹ, nghiện mạng xã hội "có thể dẫn đến các triệu chứng và hậu quả theo truyền thống liên quan đến chất gây nghiện", có thể bao gồm thay đổi tâm trạng, nhu cầu ngày càng tăng đối với chất gây nghiện, các triệu chứng nghiện, các vấn đề giữa các cá nhân và tái phát.
Tại sao bạn cần giải độc kỹ thuật số?
Một nghiên cứu năm 2017 từ Đại học Harvard cho thấy mạng xã hội có thể có tác động tiêu cực đáng kể đến các mối quan hệ xã hội, lòng tự trọng, thành công trong học tập và hạnh phúc cảm xúc nói chung. Nghiên cứu cũng liên kết việc sử dụng mạng xã hội với khối lượng lớn với chứng trầm cảm và lo lắng.
Phương tiện truyền thông xã hội và công nghệ kích thích các bộ phận của não "thưởng" cho chúng ta, giống như một số chất bất hợp pháp nhất định. Chúng ta tăng cao dopamine và cảm thấy thích thú khi nhận được "lượt thích" hoặc phản hồi. Sự vội vàng đó đôi khi có thể khiến chúng ta rơi vào bẫy sử dụng mạng xã hội như một cách để giải tỏa căng thẳng, cô đơn hoặc trầm cảm.
Một nghiên cứu năm 2017 từ Đại học Harvard cho thấy mạng xã hội có thể có tác động tiêu cực đáng kể đến các mối quan hệ xã hội, lòng tự trọng, thành công trong học tập và hạnh phúc cảm xúc nói chung.
Nghiên cứu cũng liên kết việc sử dụng mạng xã hội với khối lượng lớn với chứng trầm cảm và lo lắng.
Ngay cả khi bạn không thực sự nghiện, hầu hết mọi người đều có thể hưởng lợi từ việc thỉnh thoảng nghỉ ngơi trên mạng xã hội, đặc biệt là khi chu kỳ tin tức căng thẳng và đáng lo ngại. Tốt hơn là bạn nên tạm rời xa công nghệ để "thiết lập lại" bộ não của mình.
Nhưng, chính xác, cai nghiện kỹ thuật số là gì?
Cai nghiện kỹ thuật số là một khoảng thời gian xác định trong đó bạn giảm đáng kể thời gian tương tác với công nghệ. Khoảng thời gian có thể từ vài giờ đến vài ngày đến nhiều tháng, tùy thuộc vào nhu cầu của bạn.
Quá trình cai nghiện kỹ thuật số có thể dễ dàng như chỉ cần tắt thông báo của bạn, đặt giới hạn thời gian cho lượng thời gian sử dụng thiết bị mỗi ngày hoặc có một khoảng thời gian tự đặt ra, không sử dụng thiết bị.
Một số người chọn loại bỏ tất cả các phương tiện truyền thông xã hội và công nghệ không cần thiết trong quá trình cai nghiện kỹ thuật số, và một số chọn hoàn toàn không sử dụng điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính hoặc công nghệ của họ.
Thật dễ dàng để kiểm tra thời gian sử dụng thiết bị trên điện thoại của bạn bằng cách xem cài đặt hệ thống của bạn. Ví dụ: người dùng iPhone nhận được thông báo vào Chủ nhật tóm tắt thời gian sử dụng thiết bị trong tuần qua của họ. Trong menu Cài đặt, thông báo cho biết lượng thời gian trung bình mỗi ngày mà người dùng sử dụng điện thoại của họ và việc sử dụng có tăng hay giảm hay không.
Cách bạn chọn để rời bỏ tùy thuộc vào bạn, nhưng đây là một số ý tưởng để bắt đầu tẩy rửa tinh thần công nghệ của bạn:
- Chỉ kiểm tra điện thoại và mạng xã hội mỗi ngày một lần.
- Để điện thoại ở phòng khác vào ban đêm trước khi ngủ.
- Xóa các ứng dụng mạng xã hội khỏi điện thoại của bạn.
- Chọn không nhận thông báo trên mạng xã hội.
- Chặn các trang mạng xã hội bằng công cụ lọc web.
- Xóa hồ sơ mạng xã hội của bạn vĩnh viễn (hoặc trong một khoảng thời gian nhất định để xem bạn thích nó như thế nào).
Bạn có thể muốn có một kế hoạch về cách bạn sẽ lấp đầy khoảng trống trong vài ngày đầu tiên. Một số người có thể có các triệu chứng cai nghiện, chẳng hạn như thèm muốn lên mạng xã hội hoặc sợ rằng bạn có thể bỏ lỡ một cái gì đó quan trọng hoặc giải trí.
Các lợi ích bổ sung của việc thử cai nghiện
Nghỉ ngơi khỏi sự phân tâm của kỹ thuật số có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như: Trở nên hiệu quả hơn.
Một bài báo trên Tạp chí Tâm lý Xã hội Ứng dụng của Mỹ cho thấy mọi người dành nhiều thời gian trên mạng xã hội hơn họ nghĩ, khiến họ tham gia vào nhiều công việc và sao nhãng khỏi công việc hoặc sở thích.
Cải thiện giấc ngủ của bạn: Một nghiên cứu năm 2014 về những người trưởng thành từ 19 đến 32 tuổi cho thấy trung bình, họ kiểm tra tài khoản mạng xã hội của mình hơn một giờ mỗi ngày. Trong số đó, 57% cho biết bị rối loạn giấc ngủ.
Cải thiện các mối quan hệ cá nhân của bạn: Ít thời gian hơn để lướt qua mạng xã hội có thể có nghĩa là có nhiều tương tác trực tiếp hơn với bạn bè, gia đình và những người thân yêu. Ngoài ra, cái bẫy của những con mồi rơi vào "cuộc chiến" trên mạng xã hội giảm đáng kể, điều này làm giảm căng thẳng.
57% những người trong độ tuổi từ 19 - 32 thường xuyên sử dụng mạng xã hội cho biết bị rối loạn giấc ngủ.
Một nghiên cứu vào năm 2014.
Giảm căng thẳng: Phương tiện truyền thông xã hội có xu hướng nuôi dưỡng "nỗi sợ bỏ lỡ" của chúng ta và có thể tạo thêm áp lực để được kết nối, dí dỏm hoặc phản hồi. Việc duy trì một mạng xã hội rộng lớn cũng có thể gây thêm căng thẳng hàng ngày và liên tục bị tấn công bởi những thông tin, ý kiến và sự so sánh có hại cho sức khỏe tinh thần.
Tìm kiếm sở thích mới hoặc cũ: Hãy nhớ bạn đã từng thích đọc sách, đi bộ đường dài hoặc chế biến gỗ như thế nào? Bằng cách nghỉ ngơi trực tuyến, bạn có thể khám phá lại hoặc tham gia vào các sở thích hoặc các hoạt động thú vị khác mà bạn thường không có thời gian.
Trở nên có đầu óc hơn: Bằng cách giảm bớt những phiền nhiễu do kỹ thuật số đó, bạn có thể hòa hợp hơn với những gì xung quanh mình và cảm giác của bạn tại thời điểm này.
Trở nên kết nối tốt hơn: Mạng xã hội có thể khiến chúng ta tin rằng chúng ta thực sự được kết nối với bạn bè và gia đình, nhưng đó chỉ là ảo tưởng. Bằng cách xóa chiếc nạng đó, bạn sẽ mở ra cho mình cơ hội gặp gỡ nhiều người hơn và có nhiều cuộc trò chuyện chân thực hơn mà không cần chỉnh sửa hoặc sử dụng đến bộ lọc.
Nâng cao lòng tự trọng của bạn: Luôn trực tuyến có thể khiến chúng ta so sánh bản thân, cuộc sống và hạnh phúc của chính mình với những gì chúng ta thấy. Điều này có thể làm tổn hại đến lòng tự trọng của chúng ta.
Mạng xã hội có thể khiến chúng ta tin rằng chúng ta thực sự được kết nối với bạn bè và gia đình, nhưng đó chỉ là ảo tưởng.
Đặt lại khả năng chịu đựng của bạn đối với mạng xã hội: Bạn sẽ sớm nhận thấy rằng nhu cầu kiểm tra các trang web của bạn sẽ giảm bớt và bạn có thể kiểm soát nhu cầu kết nối trực tuyến liên tục của mình. Bạn cũng sẽ đánh giá cao những khía cạnh tích cực của mạng xã hội hơn và có thể quyết định những khía cạnh tiêu cực cần tránh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!