Phó chủ tịch Hiệp hội Thấp khớp Úc, Tiến sĩ Helen Keen cho biết bệnh gút là một trong những dạng viêm khớp phổ biến nhất trên toàn thế giới. Ước tính có khoảng 224.000 người Úc phải sống chung với bệnh gút vào năm 2022.
Đàn ông có nhiều khả năng mắc bệnh gút hơn, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến phụ nữ sau mãn kinh. Theo đó, những người bị ảnh hưởng sẽ tìm kiếm nhiều lựa chọn để quản lý sự tăng giảm của bệnh này, một trong số đó có thể là tuân theo chế độ ăn kiêng thân thiện với bệnh gút.
Bệnh gút là gì?
Bệnh gút là một căn bệnh mãn tính do nồng độ axit uric cao, dẫn đến viêm khớp đau đớn. Chuyên gia dinh dưỡng Michaela Sparrow của The Longevity Remedy giải thích: "Khi có quá nhiều axit uric trong máu, nó sẽ dẫn đến sự hình thành các tinh thể urat sắc nhọn trong khớp. Những tinh thể này có thể gây ra các cơn đau, sưng, đỏ và đau đột ngột, nghiêm trọng ở các khớp bị ảnh hưởng".
Tiến sĩ Keen cho biết bệnh gút được đặc trưng bởi các đợt viêm khớp không liên tục với "biểu hiện điển hình nhất là ngón chân cái bị viêm cấp tính".
Làm thế nào để kiểm soát bệnh gút?
Tiến sĩ Keen, người có trụ sở tại Western Rheumatology Perth, cho biết: "Tin tốt là bệnh gút có thể được điều trị dễ dàng bằng cách thay đổi lối sống và dùng thuốc".
Chuyên gia dinh dưỡng Michaela thì cho biết: "Điều này liên quan đến việc duy trì cân nặng khỏe mạnh, tuân theo chế độ ăn uống thân thiện với bệnh gút và dùng thuốc hạ axit uric do nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe kê toa".
Tiến sĩ Keen giải thích hành động quan trọng nhất là nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về các loại thuốc gọi là "liệu pháp hạ urate (ULT)" để giảm nồng độ axit uric về lâu dài. Trong thời gian ngắn, tình trạng viêm xảy ra trong bệnh gút có thể được kiểm soát bằng thuốc chống viêm.
Bên cạnh đó, bác sĩ thấp khớp cho biết: "Giảm uống rượu và duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể làm giảm nguy cơ bùng phát bệnh gút".
Có phải một số loại thực phẩm làm bệnh gút nặng hơn?
Một cách tiếp cận khác để quản lý bệnh gút là giảm lượng thức ăn giàu purine trong chế độ ăn uống. Lý do là cơ thể chuyển hóa purin thành axit uric, đây chính xác là thứ bạn đang tìm cách giảm bớt khi cố gắng giảm nguy cơ bùng phát bệnh gút.
Tiến sĩ Keen cho biết: "Một nghiên cứu đã gợi ý rằng việc ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều purine, đặc biệt là từ nguồn động vật, có thể làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh gút".
"Nhiều người mắc bệnh gút báo cáo rằng họ thậm chí có thể xác định được các loại thực phẩm có liên quan đến cơn bùng phát bệnh gút - và đây thường là những thực phẩm chứa nhiều purine, chẳng hạn như bia, xi-rô ngô hoặc một số loại thịt như nội tạng hoặc cá có dầu" - chuyên gia cho biết thêm.
Michaela cho biết các loại thực phẩm động vật có hàm lượng purine cao khác bao gồm "các loại nội tạng như gan, thận, tim và các loại thịt thú săn như thịt nai và thỏ".
Chuyên gia dinh dưỡng cho biết thêm rằng các loại thịt như thịt bò, thịt cừu và thịt lợn cũng chứa nhiều purin và mặc dù có thể tiêu thụ ở mức độ vừa phải nhưng "nên hạn chế khi cơn gút bùng phát".
Có chế độ ăn kiêng cho bệnh gút không?
Không có một chế độ ăn uống cụ thể nào cần tuân theo để có chế độ ăn thân thiện với bệnh gút. Thay vào đó, Tiến sĩ Keen ủng hộ ý kiến rằng những người mắc bệnh gút nên tuân theo một kế hoạch ăn uống lành mạnh nói chung, như phương pháp Địa Trung Hải hoặc DASH (Phương pháp ăn kiêng để ngăn chặn tăng huyết áp), đồng thời lưu ý đến bất kỳ loại thực phẩm nào gây ra bệnh gút đã biết.
Theo đó, Michaela cho biết "một chế độ ăn uống thân thiện với bệnh gút phải gần giống với bất kỳ chế độ ăn uống lành mạnh nào".
"Các loại thực phẩm nên dựa trên các loại rau và trái cây, đặc biệt là quả anh đào, đã được chứng minh là làm giảm nồng độ axit uric. Chế độ ăn uống cũng nên bao gồm các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch và quinoa" - chuyên gia sức khoẻ Michaela nói.
Quản lý rượu và bệnh gút
Tiến sĩ Keen nói: "Trong tất cả những thứ chúng ta ăn vào, rượu có tác động lớn nhất đến mức urat trong máu. Bia có tác động cao nhất, tiếp theo là rượu mạnh, sau đó là rượu vang."
Cũng có bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa mức độ tiêu thụ rượu cao hơn và các đợt bùng phát bệnh gút. Tiến sĩ Keen nói: "Nói chung, nên hạn chế uống rượu ở lượng vừa phải để giảm nguy cơ bùng phát bệnh gút".
Uống đủ nước có cải thiện các triệu chứng bệnh gút không?
Ngoài nhận thức về lượng thức ăn và rượu, lượng nước uống vào có thể đóng vai trò ngăn ngừa các đợt bùng phát bệnh gút. Tiến sĩ Keen cho biết: "Về mặt lý thuyết, duy trì lượng nước uống tốt có thể làm giảm nguy cơ bùng phát bệnh gút liên quan đến mất nước, vì nó có thể khuyến khích thận rửa sạch urat trong máu".
Chuyên gia Michaela nói thêm: "Uống nhiều nước sẽ hỗ trợ thận. Hãy đặt mục tiêu uống từ hai đến ba lít nước mỗi ngày".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!