Trong những ngày này, tin tức nắng nóng được ghi nhận ở nhiều quốc gia trên khắp các châu lục. Những kỷ lục về nắng nóng liên tục xác lập. Ngày 28/7, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã đưa ra cảnh báo mới nhất về tác động kinh khủng của biến đổi khí hậu, đó là kỷ nguyên của hiện tượng ấm lên toàn cầu đã chấm dứt, kỷ nguyên nung nóng toàn cầu đã bắt đầu, cùng với đó nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan đã xuất hiện.
Biến đổi khí hậu đang tác động sâu sắc tới đời sống của con người, bao gồm cả văn hóa lối sống. Những trang phục chống nóng kín mít là vật dụng không thể thiếu mỗi khi ra đường trong những ngày nắng nóng cao điểm. Tại nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ, hàng quán, nước thường xuyên được phun xịt để làm dịu nhiệt độ ngoài trời. Trong công sở, cây xanh cũng được sử dụng nhiều hơn, giúp không gian thoáng mát. Nhân viên đi làm cũng lựa chọn các trang phục thoải mái, rộng mát, hạn chế mặc vest vừa giảm nóng mùa hè vừa để tiết kiệm điều hòa…
Những bờ kè, cây xanh do người dân trồng, chăm sóc càng xuất hiện nhiều hơn tại các tỉnh miền Tây Nam Bộ. Những loại cây trồng vừa dễ trồng vừa có chi phí thấp đã phát huy hiệu quả rõ rệt trong phòng chống sạt lở bờ sông.
Cùng tại Đồng bằng Sông Cửu Long, càng xuất hiện nhiều hơn mô hình du lịch sinh thái theo hướng xanh, sạch. Trên những cánh rừng ngập mặn, người nông dân vừa nuôi trồng thủy hải sản, vừa mang đến những trải nghiệm mới mẻ cho du khách. Các giải pháp mô hình thuận thiên đang tạo ra sinh kế bền vững giúp cuộc sống của người dân thích ứng với những tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu.
Vì khí hậu nhiệt đối gió mùa nóng ẩm mưa nhiều nên tạo ra một đời sống văn hóa đậm nét vùng Bắc Bộ hay văn hóa đặc trưng của vùng đồng bằng Sông Cửu Long. Nhưng nay biến đổi khí hậu đã khiến bốn mùa ở miền Bắc không còn rõ nét, mùa nước nổi của Tây Nam Bộ cũng đến và đi với tần suất không đồng đều, xâm nhập mặn kéo dài… những đặc điểm này sẽ tác động đến nét văn hóa của các vùng đất.
Giữa khí hậu và văn hóa lối sống có tác động hai chiều, khí hậu ngày càng có diễn biến phức tạp nhưng có thể được giảm nhẹ bởi lối sống tích cực, bền vững của con người. Các chuyên gia cho rằng, thay đổi văn hóa sống, lối sống hướng đến giá trị bền vững là những điều rất quan trọng nằm trong kịch bản ứng phó với biến đổi khí hậu. Lối sống, văn hóa sống này được hình thành từ mỗi cá nhân, mỗi con người.
Cảnh báo về hiện tượng nung nóng trái đất phụ hợp với hàng loạt dự báo, cảnh báo của giới khoa học. Tuy nhiên, tốc độ của hiện tượng này đang diễn ra đáng kinh ngạc. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã kêu gọi các quốc gia nhanh chóng hành động sâu rộng, đặc biệt là hạn chế tối đa sử dụng nguyên liệu hóa thạch. Từ cuối 2021, Việt Nam cùng với nhiều nước trên thế giới đã cam kết đạt mức phát thải dòng bằng 0 vào năm 2050.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!