Vậy điều gì đã khiến những chậu cây Bonsai dù có kích thước nhỏ nhưng lại sở hữu mức giá khủng đến như thế?
Hiểu một cách đơn giản, Bonsai là một nghệ thuật khống chế, thu nhỏ kích thước của các loại cây thông thường, để tạo nên biểu tượng của tự nhiên và thời gian nằm gọn trong một chiếc chậu nhỏ.
Nghệ thuật Bonsai đã có một lịch sử rất lâu đời. Khác với suy nghĩ của nhiều người, Bonsai thực chất khởi nguồn từ Trung Quốc, thay vì Nhật Bản. Cụ thể, vào khoảng thế kỷ thứ 6 – thời nhà Đường – người Trung Quốc đã bắt đầu thú chơi kết hợp các loại cây cảnh thân gỗ và đá tạo thành tiểu cảnh trong chậu nhỏ.
Cây Bonsai được bán với giá 100 triệu Yên.
Giá trị của cây Bonsai một phần lớn nằm ở độ khó và những kỹ thuật đòi hỏi người chơi phải nắm để có thể trồng, tạo hình và chăm sóc thuần thục, bao gồm : tưới nước, cắt tỉa, uốn nắn, thay chậu hay cao hơn là tạo thành những tiểu cảnh đẹp mặt bằng cách ghép đá, rêu và những cây Bonsai khác.
Tất cả những kỹ thuật này cần nhiều năm để học và đương nhiên cũng mất thêm rất nhiều năm để "đào tạo" một cái cây tự nhiên trở thành một chậu Bonsai với dáng, thế nghệ thuật và đẹp mắt.
Đáng nói hơn, trong suốt quá trình này bất cứ một lỗi nhỏ nào do chủ quan hay khách quan đều có thể vĩnh viễn làm mất tạo hình của cây thậm chí là chết cây, điều này đồng nghĩa với việc công sức bỏ ra sau nhiều năm trời bị đổ xuống sông xuống biển.
Theo chia sẻ của bà Chiako Yamamoto – bậc thầy Bonsai người Nhật – kỹ năng khó nhất trong môn nghệ thuật này chính là… sự kiên nhẫn.
"Cây Bonsai liên tục thay đổi, theo cách mà ta chăm sóc và điều khiển chúng. Do đó, khác với vẻ bề ngoài, Bonsai không hề ổn định và bất biến.
Tôi chăm sóc những chậu cây này với tình yêu và nói không với sự nôn nóng. Chẳng hạn như nếu tôi trồng một cây Bonsai sang chậu mới, nó sẽ mất đến 3 năm để hình thành nên bộ rễ mới ổn định và 5 năm để hình dáng của cây có sự thay đổi. Nghĩa là nếu năm nay tôi chuyển chậu cho cây thì phải 3-5 năm sau mới có thể nhìn thấy những kết quả đầu tiên", nghệ nhân Chiako Yamamoto cho biết.
Cũng chính vì quy trình đòi hỏi rất nhiều thời gian này mà những cây Bonsai thành phẩm thường có tuổi đời tính theo đơn vị "thập kỷ". Thậm chí, một vài cây Bonsai có giá trị cao nhất thế giới hiện đã trên dưới 800 năm tuổi!
Bên cạnh sự kỳ công trong khâu chăm sóc cũng như thời gian kéo dài để gặt hái được thành quả, thì một nguyên nhân khác khiến cây Bonsai đắt đỏ chính là giá thành của các loại chậu, dụng cụ để chăm sóc cây, bởi hầu hết chúng đều là sản phẩm được làm thủ công và đòi hỏi chất lượng rất cao.
Đơn cử như một số loại kéo dùng để cắt tỉa có thể trị giá đến hàng ngàn USD. Ngoài ra, một số loại cây "khó tính" cần các kỹ thuật chăm sóc cầu kỳ hơn cũng như có xác suất bị hỏng, chết cao hơn sẽ đắt hơn.
Chiếc kéo cắt tỉa cây Bonsai có giá 35.000 USD
Hơn tất cả mọi thứ, Bonsai là một loại hình nghệ thuật, nên thứ thực sự tạo nên giá trị, cũng là thứ mà khách hàng quan tâm nhất chính là vẻ đẹp cũng như tư tưởng mà người nghệ nhân gửi gắm vào sản phẩm của mình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!