Thiếu ngủ kéo dài không chỉ gây mệt mỏi mà còn tác động nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Dưới đây là những hậu quả cụ thể mà bạn có thể gặp phải khi ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm trong thời gian dài:
1. Lo lắng gia tăng
Thiếu ngủ và lo lắng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Tiến sĩ Sue Peacock, chuyên gia về giấc ngủ, cho biết thiếu ngủ làm tăng mức độ lo lắng của cơ thể. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đủ, não rơi vào trạng thái "chiến đấu hoặc bỏ chạy" khiến chúng ta lo lắng về mọi tình huống, từ những việc nhỏ nhặt đến các vấn đề lớn. Điều này gây ra một vòng luẩn quẩn: lo lắng gây khó ngủ và thiếu ngủ lại làm tăng mức độ lo âu, khiến giấc ngủ trở nên khó khăn hơn mỗi ngày.
2. Hệ miễn dịch suy yếu
Giấc ngủ là thời gian quan trọng để cơ thể phục hồi và củng cố hệ miễn dịch. Theo Tiến sĩ Sue, khi chúng ta ngủ, hệ miễn dịch sản xuất các cytokine – chất giúp chống lại vi khuẩn và virus. Thiếu ngủ khiến việc sản xuất các cytokine giảm đi, khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn và thời gian hồi phục cũng kéo dài hơn khi bị ốm. Điều này đồng nghĩa với việc thiếu ngủ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, từ các bệnh cảm cúm thông thường đến những bệnh nghiêm trọng hơn.
3. Kinh nguyệt không đều ở phụ nữ
Đối với phụ nữ, thiếu ngủ ảnh hưởng đến hormone tuyến giáp, làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Tiến sĩ Katharina Lederle giải thích, khi mức độ hormone kích thích tuyến giáp (TSH) tăng lên do thiếu ngủ, cơ thể có thể bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, không phóng noãn, và thậm chí là dẫn đến vô kinh (mất kinh). Nguy cơ sẩy thai tái phát cũng gia tăng ở những phụ nữ thiếu ngủ thường xuyên.
4. Tăng cân và béo phì
Khi chúng ta thiếu ngủ, các hormone điều chỉnh cảm giác đói như cortisol, leptin và ghrelin bị rối loạn. Điều này dẫn đến việc chúng ta dễ cảm thấy đói và ăn nhiều hơn. Tiến sĩ Sue Peacock chỉ ra rằng thiếu ngủ làm tăng cảm giác thèm ăn, đặc biệt là với các thực phẩm giàu đường và chất béo. Kết quả là, những người thiếu ngủ có xu hướng tăng cân và nguy cơ béo phì cao hơn những người ngủ đủ giấc.
5. Giảm năng suất làm việc
Nghiên cứu tại Mỹ cho thấy nhân viên ngủ ít (khoảng 5 tiếng mỗi đêm) mất nhiều ngày làm việc hơn so với những người ngủ đủ giấc. Tiến sĩ Katharina Lederle giải thích rằng thiếu ngủ ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng ra quyết định, tư duy logic, và khả năng tập trung. Điều này dẫn đến việc hiệu suất công việc giảm, trí nhớ suy yếu và khoảng chú ý ngắn hơn. Sự thiếu tập trung có thể gây ra những sai lầm trong công việc và thậm chí là những hậu quả nghiêm trọng hơn trong những ngành nghề yêu cầu độ chính xác cao.
6. Nguy cơ mắc các bệnh mãn tính
Thiếu ngủ kéo dài còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường và cao huyết áp. Theo Tiến sĩ Sue Peacock, những người ngủ ít có khả năng cao bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim và các vấn đề tim mạch khác. Thiếu ngủ còn liên quan đến suy giảm trí nhớ, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer ở người cao tuổi.
7. Tác động đến tâm trạng và tinh thần
Ngoài những ảnh hưởng về mặt thể chất, thiếu ngủ còn tác động mạnh mẽ đến tinh thần. Nghiên cứu chỉ ra rằng thiếu ngủ khiến khả năng duy trì sự tích cực của chúng ta giảm sút, đặc biệt khi đối mặt với những thử thách cảm xúc. Sự thiếu ngủ làm cho tâm trạng tiêu cực dễ dàng xuất hiện hơn, khiến bạn dễ cảm thấy căng thẳng, chán nản và lo âu hơn trước những tình huống mà bình thường có thể dễ dàng vượt qua.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!