Trang phục là hình ảnh nhận diện rõ nhất của văn hóa truyền thống, mang nhiều ý nghĩa về đời sống tinh thần của một dân tộc. Với một số dân tộc không có truyền thống dệt vải, như dân tộc Raglai ở huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa, qua thời gian trang phục truyền thống đang dần mai một. Một người con dân tộc Raglai đã dành nhiều năm nghiên cứu khôi phục lại trang phục truyền thống của dân tộc mình.
Căn nhà nhỏ vài chục mét vuông được chị Thanh xem như là ngôi nhà thứ hai của mình. Ngoài giờ đi làm, chị dành hầu như toàn bộ thời gian ở đây, tỉ mỉ nghiên cứu, đo, may những bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình.
Chị kể, 15 năm trước, trong một chương trình văn nghệ tại địa phương, chị Cao Thị Ngọc Thanh (Thị trấn Khánh Vĩnh, huyện Khánh Vĩnh, Khánh Hòa) không thể tìm được một bộ trang phục nguyên bản của dân tộc Raglai để biểu diễn, từ đó, chị luôn trăn trở và quyết tâm khôi phục lại trang phục truyền thống.
Trang phục nguyên bản của dân tộc Raglai
Chị đã tự tìm đến các cụ nghệ nhân, già làng, trưởng bản để hỏi, tìm hiểu và ghi chép lại những nét văn hóa, những đường viền hoa văn ở trên bộ trang phục Raglai rồi về tôi phác họa lại.
Từ chiếc khố của đàn ông đến áo khoan và váy thêu cầu kỳ của phụ nữ, chị Thanh phục dựng dựa trên hai màu chủ đạo đen - trắng và các hoa văn đặc trưng của người Raglai. Đặc biệt, chị còn hướng dẫn cách may thêu cho nhiều phụ nữ Raglai, lan tỏa tình yêu với văn hóa dân tộc.
Giải thích về các đường nét trên trang phục truyền thống, chị Thanh lý giải: "Dân tộc Raglai thường sống trên triền núi thì đường viền hoa văn hình zic zắc hoặc là hình lên xuống để thể hiện hình núi. Hình đường viền ngang thể hiện tấm lòng ngay thẳng, trung thực của người đồng bào Raglai".
Hiện nay, trong các dịp lễ hội hay cưới hỏi, nhiều người tìm đến chị Thanh để có được trang phục truyền thống, góp phần tô đậm bản sắc Raglai giữa núi rừng đại ngàn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!