Các thiết bị cầm tay như điện thoại thông minh và máy tính bảng có thể là cổng thông tin đến hầu hết mọi thứ trên thế giới. Cổng thông tin đó luôn mở, nằm trong túi của bạn khi bạn nằm dài trên ghế dài hoặc nằm trên tủ đầu giường khi bạn nghỉ ngơi trên giường. Cuối cùng, mối quan hệ một chiều giữa người dùng và nội dung có thể cảm thấy quan trọng và bình thường như mối quan hệ giữa người với người mà chúng ta xây dựng với những người khác.
Tiến sĩ Goali Saedi Bocci, trợ giảng trong chương trình Thạc sĩ Tâm lý học và Thạc sĩ Nghệ thuật trực tuyến của Pepperdine về Tâm lý học lâm sàng, nói về điện thoại như một phương tiện tiếp cận điều tốt và điều xấu. Chúng cung cấp một đường dẫn đến thông tin và kết nối; chúng có thể là chất xúc tác cho sự cô đơn và bắt nạt trên mạng.
Người dùng liên tục được nhắc nhở để chia sẻ suy nghĩ và ý kiến của họ về những câu chuyện trong ngày, các cột mốc quan trọng và bi kịch thay đổi hướng đi của cuộc đời họ, cũng như suy ngẫm về những điều kỳ quặc và vui nhộn xảy ra bất ngờ. Mọi thứ đều có vị trí trên phương tiện truyền thông xã hội.
Mặc dù Bocci lưu ý rằng không có gì sai khi chia sẻ những khoảnh khắc này, nhưng điều quan trọng là mọi người nên lùi lại một chút và suy ngẫm khi họ cảm thấy thôi thúc phát sóng.
"Chúng ta đang học cách kiểm soát sự thôi thúc muốn chia sẻ, vì chúng ta thường thậm chí không nghĩ kỹ về điều đó" - Bocci nói.
Giải độc - Cai nghiện kỹ thuật số là gì?
Giải độc hay "cai nghiện" thường được dùng để mô tả việc tẩy rửa rượu hoặc ma túy. Chúng được thiết kế như những biện pháp can thiệp ngắn hạn để loại bỏ độc tố khỏi cơ thể và quản lý các triệu chứng cai nghiện một cách an toàn.
Giống như việc sử dụng chất kích thích, công nghệ có thể trở thành một chứng nghiện vật lý. Rối loạn nghiện Internet (IAD) biểu hiện trong não tương tự như việc lạm dụng chất có cồn và cocaine.
Mặc dù phương pháp cai nghiện kỹ thuật số không loại bỏ độc tố cơ thể nhưng tiền đề cũng tương tự. Theo Bocci: "Tiêu chuẩn vàng của một phương pháp cai nghiện kỹ thuật số là bạn có thể giảm tải càng nhiều công nghệ càng tốt cho con người".
Trong cuốn Digital Detox Card Deck: 56 Practices to Help You Detox, De-Stress, Distract của Bocci, cô đã phác thảo các cách để vượt qua quá trình này. Đó là những bước nhỏ, có thể quản lý được, có thể được kết hợp thành thói quen và được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của mỗi cá nhân.
Bộ bài được sắp xếp thành bốn thành phần của Bocci trong quá trình giải độc kỹ thuật số:
"Detox" — xóa thiết bị khỏi cuộc sống của bạn.
"Giảm căng thẳng" — giảm bớt phụ thuộc vào các thiết bị như một hình thức tự chăm sóc và điều chỉnh cảm xúc.
"Phân tâm" — để lưu tâm hơn về bản năng sử dụng và kỹ năng đối phó.
"Khám phá" - hiểu cuộc sống trông như thế nào khi chúng ta bước ra ngoài bản thân và công nghệ.
Cùng với nhau, bốn phương pháp cai nghiện này cung cấp một loạt các điều chỉnh toàn diện để giúp quản lý việc giảm tải công nghệ.
Các lợi ích của cai nghiện kỹ thuật số là gì?
Theo các nhà tâm lý học tại Valleywise Health, việc lạm dụng Internet và các thiết bị kỹ thuật số cũng có thể gây ảnh hưởng đến thể chất — quá nhiều thời gian sử dụng thiết bị cho trẻ em có thể dẫn đến các vấn đề về giấc ngủ, đau mãn tính và trầm cảm.
Thông thường, Bocci nói, mọi người nhận ra rằng việc loại bỏ một số công nghệ khỏi cuộc sống của họ sẽ mang lại thay đổi tích cực.
"Chúng ta biết điều gì khiến chúng tôi hạnh phúc, nhưng chúng ta không làm điều đó" - cô nói - "Chỉ cho đến khi ai đó thách thức chúng ta hoặc bắt chúng ta phải chịu trách nhiệm, chúng ta mới nhận ra rằng: Chờ một chút, những điều này thực sự khiến tôi cảm thấy tốt hơn".
Thách thức của cai nghiện kỹ thuật số là gì?
Bất chấp những lợi ích đã biết của việc tránh xa thời gian trực tuyến, Bocci nói rằng cũng có một mức độ căng thẳng liên quan đến ý tưởng này. Kết nối kỹ thuật số là một phần quan trọng của cuộc sống ngày nay và nó có thể cảm thấy đáng sợ hoặc thậm chí không thể rời bỏ hoàn toàn.
Và cũng giống như công nghệ có thể buộc các cá nhân đối mặt với cảm giác cô đơn hoặc nhận thức không đầy đủ, nó cũng có thể là một cách để tránh những cảm giác đó.
Đối với một số người, việc mở các ứng dụng mạng xã hội là bản chất thứ hai trong thời gian buồn chán hoặc buồn bã.
"Nó có thể rất hiện sinh bởi vì nó có thể mang lại những cảm giác trống trải trong cuộc sống của một người" - Bocci nói.
Như Bocci nói, bạn bắt đầu cảm thấy những cảm xúc không vui đó và chuyển sang Instagram. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu Instagram không còn là một lựa chọn?
"Bây giờ tôi phải ngồi với nỗi buồn của mình và tôi phải đối mặt với nó" - Bocci nói - "Và đó là phần khó nhất".
Hãy trả lời những câu hỏi này trước khi cai nghiện kỹ thuật số
Các giải pháp không phải là một loại phù hợp cho tất cả và cũng giống như các biện pháp giải độc thể chất, chúng cần được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh riêng của bạn.
Trong khi đó, nếu bạn đã là cha mẹ và có con cần cai nghiện kỹ thuật số, bạn hãy cân nhắc giải quyết những câu hỏi này với con bạn để thông báo về việc quản lý thiết bị mới trong nhà. Ý kiến đóng góp sẽ làm cho các mục tiêu trở nên thực tế hơn và mang lại cho họ quyền tự quyết trong quá trình.
Vậy những câu hỏi bạn cần trả lời là gì? Chúng ở đây và hãy cùng bắt đầu nhé!
Bạn nhận được gì từ thiết bị của mình?
Tự kiểm kê, bắt đầu bằng lý do tại sao bạn muốn loại bỏ công nghệ khỏi cuộc sống của mình. Bạn ước mình có nhiều thời gian hơn để làm gì? Công nghệ đang lấy gì từ bạn? Nhưng cũng hãy xem xét lợi ích của thiết bị của bạn — điều gì mang lại cho bạn niềm vui? Điều gì khiến bạn cảm thấy kết nối hơn với mọi người?
Điều gì là khả thi và thiết thực trong cuộc sống của bạn?
Lưu ý nơi thiết bị là một phần cần thiết trong thói quen của bạn. Nếu bạn cần máy tính xách tay của mình cho công việc hoặc trường học, việc rút phích cắm khỏi công nghệ hoàn toàn sẽ không thực tế hoặc hữu ích.
Làm thế nào để bạn thiết lập và bám sát giới hạn của mình?
Xem xét điều gì khiến bạn phải chịu trách nhiệm. Bạn có đáp ứng thời hạn tự đặt ra hay bạn cần hỗ trợ từ bên ngoài? Loại giới hạn nào nghe hợp lý? Cách tiếp cận tất cả hoặc không có gì có thể không thực tế? Hãy thử bắt đầu với một ngày cuối tuần hoặc hai sự lựa chọn thải độc có thể tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa.
(Ảnh: https://www.centodieci.it)
"Không nhất thiết phải là thứ kinh thiên động địa này, nhưng nó thực sự là một bước nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn".
Tiến sĩ Goali Saedi Bocci.
Theo Bocci, kiên nhẫn với quá trình và bản thân là điều quan trọng. Cô nói rằng thái độ tiêu cực mà mọi người có về bản thân có thể là điều độc hại nhất. Bocci cũng khuyên bạn nên nhắc nhở bản thân: "Đây là một thời gian đầy thử thách. Tôi sẽ đi nhẹ nhàng và tôi sẽ đi chậm và cuối cùng tôi sẽ làm những gì nuôi sống tinh thần và tâm hồn tôi.".
Về lâu dài, những thay đổi nhỏ và lối suy nghĩ tích cực có thể ảnh hưởng nhiều đến mối quan hệ của một người với thiết bị, Internet và triển vọng của họ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!