Địa điểm 9.000 năm tuổi này là khu dân cư tiền sử lớn nhất được phát hiện tại Israel và thuộc số những dân cư cổ đại lớn nhất trong khu vực.
Khu dân cư cổ đại này được tìm thấy khi các công nhân xây dựng trong dự án làm đường khởi công bên ngoài Jerusalem năm dặm, gần thị trấn Motza. Các nhà khảo cổ học đã được triệu tập về đây và một cuộc khai quật quy mô lớn đang tiến hành.
Hamoudi Khalaily, nhà khảo cổ học thuộc Cơ quan Cổ vật Israel, cho biết: "Đây là lần đầu tiên một khu dân cư quy mô lớn nha vậy từ thời Đồ đá mới – 9.000 năm trước – được phát hiện ở Israel. Có tới ít nhất 2.000 – 3.000 cư dân từng sinh sống ở đây – tương đương với một thành phố ngày nay!"
Khalaily và Jacob Vardi đang chỉ đạo việc khai quật thay mặt IAA. Cho đến nay, công cuộc khai quật đã tiết lộ rất nhiều tòa nhà lớn, một số được sử dụng để ở và những tòa nhà khác được xây làm nơi công cộng và thực hiện nghi lễ.
Vardi cho biết: "Ở nơi người ta sống, cũng có cả người chết. Nơi chôn cất được bày ra trong và giữa các ngôi nhà, rất nhiều đồ cúng tế được đặt tại đó – là những vật hữu ích hoặc quý giá, mà người ta cho là sẽ phục vụ người chết ở thế giới bên kia. Những món quà này chứng tỏ rằng trong thời kỳ cổ đại này, các cư dân nơi đây đã có tiến hành đổi chác với những nơi xa xôi".
Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy các vật dụng làm từ thủy tinh núi lửa, vỏ động vật biển từ Địa Trung Hải, tượng người bằng đá, vòng tay trẻ em, trang sức ngọc trai, mề đay và nhiều thứ khác. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy rất nhiều công cụ đá lửa, bao gồm đầu tên, rìu và lưỡi dao.
Những phát hiện này, được IAA thông báo vào hôm Thứ ba, cho thấy một sự tinh tế đáng kinh ngạc của các cư dân tại khu dân cư này. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy bằng chứng về việc thuần hóa động vật, nông nghiệp chuyên sâu và tích trữ ngũ cốc.
Khi các kiến trúc mới được khai quật, các nhà nghiên cứu sẽ sử dụng mô hình 3D để ghi lại bố cục khu dân cư. Kể cả sau khi kết thúc khai quật, các nhà khoa học sẽ có thể tiếp tục phân tích động lực học độc đáo của khu dân cư trong phòng thí nghiệm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!