Tổng thống Ukraine Zelensky (thứ hai từ trái sang) trò chuyện với các nhà lãnh đạo châu Âu tại hội nghị diễn ra tại Brussels, ngày 18/12/2025 (Ảnh: AP)
Sau hội nghị thượng đỉnh kéo dài hơn 16 giờ tại Brussels ngày 18/12, các nhà lãnh đạo EU buộc phải từ bỏ kế hoạch gây nhiều tranh cãi là trưng dụng khoảng 210 tỷ Euro tài sản Nga bị phong tỏa, do vấp phải phản đối pháp lý và chính trị, đặc biệt từ Bỉ - nơi đang lưu giữ phần lớn số tài sản này thông qua công ty tài chính Euroclear. Đây được xem là bước lùi đối với Đức và Ủy ban châu Âu, những bên đã tích cực thúc đẩy phương án trên.
Thay vào đó, EU thống nhất triển khai một "phương án dự phòng khẩn cấp" dựa trên cơ chế vay nợ chung của khối. Theo thỏa thuận, EU sẽ phát hành trái phiếu chung để huy động 90 tỷ Euro cho Ukraine vay trong vòng 2 năm, khoản vay này được bảo đảm bằng ngân sách chung của EU. Tuy nhiên, Hungary, Slovakia và Cộng hòa Czech sẽ không tham gia bảo lãnh tài chính cho khoản vay.
Phát biểu sau hội nghị kết thúc vào 3h sáng, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen khẳng định: "Điều quan trọng nhất là sự ủng hộ của chúng tôi dành cho Ukraine đã được bảo đảm". Theo đánh giá của giới chức EU, khoản vay này đóng vai trò then chốt trong việc giúp Ukraine tránh nguy cơ thiếu hụt nghiêm trọng nguồn ngân sách từ đầu năm tới.
Dù đạt được đồng thuận, đây không phải giải pháp mà Đức và các đồng minh Bắc Âu mong muốn, do truyền thống phản đối việc chia sẻ nghĩa vụ nợ với các nước thành viên có mức nợ công cao. Tuy vậy, trước nhu cầu tài chính cấp bách của Ukraine và áp lực địa chính trị gia tăng khi Mỹ phát đi những tín hiệu thiếu nhất quán, EU đã lựa chọn phương án khả thi nhất.
Để đáp ứng quan ngại của Đức, thỏa thuận cũng để ngỏ khả năng sử dụng tài sản Nga bị đóng băng nhằm hoàn trả khoản vay trong tương lai, nhưng vấn đề này sẽ tiếp tục được thảo luận sau.
Trong diễn biến liên quan, Thủ tướng Hungary Viktor Orban chấp thuận không ngăn cản kế hoạch vay chung của EU với điều kiện nước này, cùng Slovakia và Cộng hòa Czech, không phải đóng góp tài chính. Thủ tướng Đức Friedrich Merz nhấn mạnh Ukraine chỉ phải hoàn trả khoản vay nếu Nga bồi thường chiến tranh; nếu không, EU có quyền xem xét sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa.
Thỏa thuận đạt được trong bối cảnh các vấn đề lớn khác của EU như ngân sách dài hạn và Hiệp định thương mại Mercosur cũng đang bế tắc, cho thấy sự phức tạp ngày càng gia tăng trong quá trình ra quyết định của khối trước những thách thức địa chính trị hiện nay.
Bình luận (0)