Trên 5 triệu trẻ em được giáo dục, chăm sóc an toàn
Phát biểu khai mạc Hội nghị trực tuyến tổng kết năm học 2020-2021, triển khai phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học 2021-2022 đối với giáo dục mầm non (GDMN), Thứ trưởng Ngô Thị Minh điểm qua bối cảnh năm học vừa qua và cho rằng, các tỉnh, thành phố đã có rất nhiều biện pháp chỉ đạo thực hiện chương trình GDMN sau sửa đổi, chủ động triển khai chương trình phù hợp khả năng của trẻ và thực tế địa phương. Chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục từng bước nâng lên và đạt hiệu quả nhất định.
Theo báo cáo tổng kết do Vụ trưởng Vụ GDMN Nguyễn Bá Minh trình bày, trong bối cảnh đặc biệt của dịch bệnh với nhiều khó khăn, bậc GDMN thực hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021 đạt nhiều kết quả tốt.
Trên 5 triệu trẻ em tại cơ sở GDMN được đảm bảo an toàn, chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ được nâng cao, trẻ em mẫu giáo 5 tuổi được chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng vào lớp 1 bằng nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực; chế độ, chính sách cho trẻ em được thực hiện đầy đủ, kịp thời.
Công tác quy hoạch, sắp xếp, phát triển mạng lưới trường lớp được thực hiện hiệu quả, phù hợp với điều kiện của địa phương. Năm học 2020-2021, toàn quốc có 15.480 nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non, 21.236 điểm trường lẻ. So với năm học trước tăng 19 trường, giảm 2.724 điểm trường lẻ.
Toàn quốc huy động 5.357.046 trẻ em mầm non đến cơ sở GDMN, tăng 50.725 trẻ so với năm học trước. Cuối năm học 2020-2021, tỉ lệ trẻ em được học 2 buổi/ngày đạt 99,2% (tăng 0,2%), tỉ lệ trẻ em mầm non được tổ chức ăn bán trú đạt 93,3% (tăng 0,3%). Đáng chú ý, tỉ lệ trẻ em ngoài công lập đạt 23,2%, tăng 1,1% so với năm học trước.
Vụ trưởng Vụ GDMN Nguyễn Bá Minh báo cáo tại hội nghị.
Đội ngũ giáo viên được nhiều tỉnh/thành phố quan tâm tuyển dụng bổ sung, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để đáp ứng chương trình GDMN. Hiện tổng số đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên có 529.531 người. Bình quân 1,84 GV/lớp (tăng 0,02). Tỉ lệ giáo viên mầm non đạt trình độ chuẩn đào tạo trở lên theo Luật Giáo dục 2019 đạt 78,9% (tăng 5,2%).
Bên cạnh những kết quả đạt được, GDMN trong năm học qua gặp nhiều khó khăn, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Trẻ em mầm non phải ở nhà trong thời gian dài, ảnh hưởng đến nền nếp, thói quen thực hiện chế độ sinh hoạt. Chuyển đổi phương pháp giáo dục trong thời điểm dịch còn hạn chế. Cơ sở giáo dục ngoài công lập gặp nhiều khó khăn, nguy cơ giáo viên mầm non chuyển đổi nghề nghiệp, bỏ việc, nhiều đơn vị phải dừng hoạt động và có nguy cơ giải thể.
Quyết tâm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ
Năm học 2021-2022, GDMN tập trung đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ em, tổ chức nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ đáp ứng yêu cầu của chương trình GDMN trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Trong bối cảnh dịch bệnh, Vụ trưởng Nguyễn Bá Minh lưu ý, cơ sở GDMN không tổ chức dạy học trực tuyến cho trẻ mầm non, mà tập trung phối hợp với phụ huynh để hướng dẫn trẻ tại nhà. Tranh thủ thời gian vàng trẻ đến trường để ưu tiên hướng dẫn kỹ năng, điều kiện cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào lớp 1.
Các địa phương cũng khẩn trương rà soát, thống kê thiệt hại của các cơ sở GDMN trên địa bàn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Tham mưu cho chính quyền các cấp có giải pháp hỗ trợ khắc phục khó khăn để duy trì hoạt động của các cơ sở, hỗ trợ giáo viên bị ảnh hưởng, tránh tình trạng giáo viên nghỉ việc, cơ sở GDMN giải thể, bởi đây là nguy cơ rất lớn đối với GDMN.
Thứ trưởng Ngô Thị Minh phát biểu tại hội nghị
Thảo luận tại hội nghị, ông Đỗ Duy Hưng, Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Hải Dương cho biết, năm học 2020-2021 là năm học thứ 2 liên tiếp, tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19. Nhiều trường mầm non trở thành tâm dịch với số lượng cán bộ giáo viên thuộc diện F1, F2 lớn. Trong năm học, trẻ mầm non Hải Dương phải 3 lần dừng học để thực hiện giãn cách, phòng chống dịch. Trước thách thức lớn đó, ngành Giáo dục Hải Dương đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, hoàn thành nhiệm vụ năm học 2020-2021 và đảm bảo tuyệt đối an toàn cho trẻ mầm non, không để xảy ra tình trạng lây lan dịch bệnh trong nhà trường.
Cũng là địa phương gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, ông Lê Hoài Nam, PGĐ Sở GDĐT TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua, nhiều trường học tại thành phố được dùng làm điểm cách ly, nhiều trường học, nhóm trẻ ngoài công lập đã giải thể; nhiều giáo viên, cán bộ quản lý là F0, tuy nhiên, thành phố đã nỗ lực để hoàn thành năm học. Bên cạnh đó, thực hiện tốt chế độ chính sách cho giáo viên mầm non, nhất là giáo viên chịu ảnh hưởng của Covid-19.
Đại diện Sở GDĐT Lào Cai nhấn mạnh, tỉnh huy động toàn hệ thống chính trị và các lực lượng để có thể đạt tỷ lệ huy động trẻ tới trường và coi đây là cơ sở quan trọng để duy trì và phát triển chất lượng GDMN bền vững. Sở GDĐT đã tham mưu đưa mục tiêu Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 4 tuổi vào Chương trình hành động của Tỉnh ủy, tạo điều kiện tiếp tục đầu tư các nguồn lực cho GDMN và nâng cao tỷ lệ trẻ em của tỉnh được tiếp cận giáo dục.
Ba chữ "Yên" - thước đo thành công của bậc học mầm non
Phát biểu chỉ đạo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đánh giá, năm học 2020-2021, GDMN chịu nhiều ảnh hưởng, nhiều khó khăn, thách thức trước đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, các địa phương, các cơ sở GDMN đã hết sức cố gắng, vượt khó, thể hiện trách nhiệm, năng động, sáng tạo, hoàn thành mục tiêu cơ bản của năm học, tỷ lệ huy động trẻ đến trường cao, đặc biệt là với mẫu giáo 5 tuổi.
Nhận định về năm học mới 2021-2022, Bộ trưởng cho rằng, đây là năm toàn ngành tiếp tục thực hiện mục tiêu phát triển và đổi mới; đồng thời cũng là năm triển khai các hoạt động giáo dục an toàn, đảm bảo mục tiêu chất lượng trong điều kiện dịch bệnh còn tiếp tục ảnh hưởng lâu dài.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
Với bậc học mầm non, theo Bộ trưởng có 4 quan điểm cần thống nhất. Trước hết, toàn xã hội, toàn ngành cần quan tâm hơn nữa, quan tâm một cách chính đáng, hiệu quả, thiết thực tới bậc học này. "Những gì tốt đẹp nhất phải dành cho trẻ em, sự đổi mới của giáo dục cần phải từ bậc học nền tảng, bậc mầm non", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng, chúng ta đang nhấn mạnh, đề cao phương diện giáo dục con người, nhân cách, đạo đức, phẩm chất; mà nhân cách, đạo đức, tình cảm của con người được hình thành quan trọng ở cấp mầm non và những năm đầu tiểu học. Chính vì vậy, chăm lo tới giáo dục mầm non chính là quan tâm phát triển toàn diện trẻ em, coi trọng yếu tố nhân cách và con người.
Là bậc học có nhiều đặc điểm riêng về chăm sóc và nuôi dạy, theo đó, Bộ trưởng cho rằng, cần tăng cường thêm các biện pháp, chính sách sao cho phù hợp. Trong điều kiện thực tế của năm học chịu ảnh hưởng của dịch bệnh, cần xem xét việc dạy học ở bậc mầm non sao cho linh hoạt, phù hợp. Với những nơi trẻ em không thể đến lớp, cần phối hợp với gia đình để có biện pháp hỗ trợ.
Về việc này, Bộ trưởng giao Vụ Giáo dục Mầm non tập hợp các video bài giảng, kho học liệu mở trong nước và thế giới; xây dựng, biên soạn nguồn học liệu mới. "Đây là việc cấp bách, bình thường đã cần nhưng trong năm học mới càng cần hơn, để trong trường hợp các cháu không đến trường, phụ huynh vẫn có nguồn học liệu để hỗ trợ các cháu tại nhà", Bộ trưởng chỉ đạo.
Trước một năm học khó khăn, Bộ trưởng lưu ý, cần nhận thức đầy đủ thách thức đặt ra, từ đó linh hoạt đề ra giải pháp, trong đó vai trò chủ động của địa phương là rất quan trọng. Cụ thể, các địa phương cần ưu tiên ngân sách cho kiên cố hóa trường học, chủ động có giải pháp khắc phục về thiếu hụt giáo viên, tập trung nguồn lực triển khai chương trình giáo dục mầm non mới và một số chính sách khác đối với bậc học mầm non.
Bộ trưởng bày tỏ sự chia sẻ và cảm thông với đội ngũ giáo viên mầm non, bởi đặc thù công việc nặng nhọc, thời gian làm việc dài, áp lực lớn, yêu cầu cao, trong khi thu nhập lại thấp. Theo Bộ trưởng, phải bằng nhiều cách thức để tháo gỡ việc này, làm sao tăng thu nhập thực tế để giáo viên gắn bó, yên tâm với công việc. Ngoài ra, cần tăng hệ thống các trường tư thục, với yêu cầu giáo viên hệ thống trường tư cũng phải có quyền lợi để đảm bảo tốt công việc.
Một nội dung cũng được Bộ trưởng nhấn mạnh là phải quan tâm đến các nhóm trẻ, vì đây là nơi giải quyết được nhu cầu lớn về giữ trẻ song lại tiềm ẩn nguy cơ về mất an toàn. Cần tiếp tục ban hành chính sách, các địa phương cần tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên về cấp phép hoạt động với các cơ sở này. Bạo hành trẻ, theo Bộ trưởng đã có bước cải thiện nhưng trong năm vẫn xảy ra ở một số nơi, do đó vấn đề này rất cần được quan tâm trong thời gian tới.
"Phấn đấu làm sao để trẻ em đến lớp được yên vui, thầy cô công tác được yên tâm, cha mẹ gửi con được yên lòng. Ba chữ "yên" đó là thước đo sự thành công của chúng ta cho triển khai ở bậc học này. Tinh thần là dành tất cả những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em", Bộ trưởng nhấn mạnh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!