Sáng 25/12, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026. Tổng Bí thư Tô Lâm - Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương chủ trì hội nghị.
Tham luận tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng đã làm rõ cách tiếp cận mang tính kiến tạo của Thủ đô trong triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW. Theo đó, Hà Nội không chỉ coi đây là việc thực hiện một chủ trương lớn, mà là quá trình thử nghiệm mô hình phát triển mới, trong bối cảnh các động lực tăng trưởng truyền thống đang dần chạm ngưỡng.
Tinh thần xuyên suốt được nhấn mạnh là: đi trước để thử nghiệm, làm trước để kiểm chứng và chịu trách nhiệm trước. Cách làm này, theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, không chỉ nhằm phục vụ sự phát triển của Thủ đô, mà còn đóng góp thực tiễn cho việc hoàn thiện thể chế chung của cả nước.
Chuyển từ quản lý hành chính sang kiến tạo không gian phát triển
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng, Nghị quyết số 57-NQ/TW đã xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực nền tảng cho tăng trưởng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Với vai trò là Thủ đô, Hà Nội xác định việc triển khai nghị quyết này phải gắn với đổi mới căn bản tư duy phát triển.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng tham luận tại điểm cầu TP Hà Nội.
Từ thực tiễn quản lý đô thị và phát triển kinh tế - xã hội, Hà Nội nhận thức rõ rằng đột phá không đến từ việc mở rộng số lượng chương trình hay dự án, mà từ việc giải quyết các mâu thuẫn lớn của phát triển hiện nay: giữa tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững; giữa tập trung nguồn lực và phân tán trong quản lý; giữa khát vọng đổi mới sáng tạo và năng lực hấp thụ của bộ máy và xã hội.
Trên cơ sở đó, Hà Nội lựa chọn chuyển từ mô hình quản lý hành chính nặng về điều hành sang kiến tạo không gian phát triển. Nhà nước không chỉ ban hành quyết định, mà tái thiết cách tổ chức phát triển, chấp nhận thử nghiệm có kiểm soát, gắn trách nhiệm với kết quả. Đây là lựa chọn khó, đòi hỏi bản lĩnh chính sách, bởi đi trước đồng nghĩa với việc đối mặt rủi ro và chịu trách nhiệm đến cùng.
Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu TP Hà Nội.
Sau một năm triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, Hà Nội xác định trọng tâm không chỉ là thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo nghĩa hẹp, mà là kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có năng lực dẫn dắt phát triển. Trong đó, thể chế, không gian, dữ liệu và con người được tổ chức lại một cách căn bản và đồng bộ.
Theo cách tiếp cận này, khu công nghệ cao và đô thị thông minh không phải là những dự án độc lập, mà là hai trụ cột về không gian, hạ tầng và mô hình quản trị, tạo điều kiện để khoa học - công nghệ đi vào thực chất, lan tỏa vào toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội.
Đô thị thông minh - trụ cột quản trị dựa trên dữ liệu
Một điểm nhấn quan trọng trong tham luận của Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội là cách Hà Nội tiếp cận đô thị thông minh. Quán triệt tinh thần "Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo", Thành phố không coi đô thị thông minh chỉ là ứng dụng công nghệ, mà trước hết là một mô hình quản trị đô thị mới.
Trong mô hình đó, dữ liệu được xác định là tài nguyên chiến lược và nền tảng cho việc ra quyết định. Hà Nội từng bước chuyển từ quản lý theo ngành, lĩnh vực riêng lẻ sang quản trị đô thị dựa trên dữ liệu và hệ thống liên thông; từ quản trị phản ứng sang quản trị chủ động, dự báo.
Cách làm được lựa chọn là triển khai có trọng tâm, thông qua thí điểm các không gian phát triển cụ thể. Vừa triển khai, vừa đánh giá, vừa điều chỉnh, công nghệ được xác định là công cụ phục vụ tổ chức không gian phát triển hợp lý hơn, nâng cao chất lượng dịch vụ công và quyết định quản lý dựa trên minh chứng định lượng.
TP Hà Nội không coi đô thị thông minh chỉ là ứng dụng công nghệ, mà trước hết là một mô hình quản trị đô thị mới.
Song song với đó, Hà Nội xác định đổi mới sáng tạo chỉ có thể phát triển bền vững trong một hệ sinh thái hoàn chỉnh, nơi các chủ thể không chỉ cùng tồn tại mà được kết nối, dẫn dắt và ràng buộc trách nhiệm trong chuỗi giá trị. Việc nhiều năm dẫn đầu Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương được xem là tín hiệu cho thấy hệ thống đã hình thành năng lực hấp thụ chính sách, đủ điều kiện để Thành phố chuyển sang giai đoạn chủ động kiến tạo và dẫn dắt thử nghiệm các mô hình mới.
Điểm đột phá cốt lõi nằm ở đổi mới tư duy thể chế: từ "hỗ trợ định kỳ" sang "kiến tạo đầu tư cho đổi mới sáng tạo". Nhà nước không làm thay thị trường, mà tập trung xây dựng các cấu phần nền tảng của hệ sinh thái, chấp nhận thử nghiệm có kiểm soát, đo lường bằng kết quả đầu ra và tác động thực chất.
Khu Công nghệ cao Hòa Lạc được xác định là hạt nhân không gian của hệ sinh thái khoa học - công nghệ Thủ đô. Thành phố chuyển từ tư duy quản lý dự án sang tư duy đồng hành phát triển, coi năng lực công nghệ nội sinh và sự phát triển bền vững của nhà đầu tư là thước đo hiệu quả quản trị.
Từ thực tiễn triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, Hà Nội khẳng định: để khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực phát triển, điều quan trọng không chỉ là chủ trương đúng, mà là không gian thể chế đủ linh hoạt và năng lực tổ chức thực thi đủ mạnh. Trên tinh thần đó, Thủ đô sẵn sàng nhận trách nhiệm thí điểm các cơ chế mới theo hướng có kiểm soát, có đánh giá và có khả năng nhân rộng.
Bình luận (0)