Bộ Tài chính đưa ra hai lý do chính, thứ nhất là trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế trong nước đang có dấu hiệu chậm lại, thấp nhất trong vòng vài năm trở lại đây; thứ hai là trong phiên họp chính phủ vừa qua, nỗi lo nhất của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vẫn không kiểm soát được lạm phát. Liệu việc tăng thuế môi trường đồng nghĩa với tăng giá tại thời điểm này có hợp lý?
Theo Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, nếu không điều chỉnh thu, lợi ích quốc gia sẽ bị ảnh hưởng. Tuy vậy, giới chuyên gia kinh tế có vẻ không thấy thuyết phục với lý giải của Bộ Tài chính. Một chuyên gia lên tiếng: Việc Bộ Tài chính so sánh giá xăng dầu Việt Nam thấp hơn nhiều nước thế giới cũng thấy chưa thuyết phục. Ngay trong khu vực, có nhiều nước giá xăng dầu thấp hơn Việt Nam, như Indonesia, Malaysia, thậm chí cả Mỹ… nhưng không được Bộ Tài chính đưa ra so sánh.
Chưa kể, điều mà dư luận phản ứng mạnh nhất là tiền thu từ thuế môi trường tương đối lớn nhưng chi cho bảo vệ môi trường lại rất nhỏ. Thống kê cho thấy, tổng thu thuế bảo vệ môi trường năm ngoái đạt trên 42.000 tỷ đồng, chi hơn 12.000 tỷ đồng.
Tờ Tiền Phong đưa ra quan điểm khó hiểu với lý giải của Bộ Tài chính rằng thuế bảo vệ môi trường không có nghĩa chi cho sự nghiệp bảo vệ môi trường. Như thế có nghĩa, thứ thuế có tên gọi môi trường dành cho xăng dầu này đang phải gánh trên vai quá nhiều nhiệm vụ trọng yếu khác?
Mặc dù Bộ Tài chính đã trấn an rằng sẽ không để ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của các doanh nghiệp, hay chỉ đề nghị tăng khung thay vì mức áp dụng ngay… nhưng dư luận vẫn không khỏi băn khoăn dẫu biết, Bộ Tài chính đang phải chịu áp lực lớn trong việc tăng thêm các nguồn thu mới cho ngân sách quốc gia, sau khi nguồn khác sụt giảm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!