"Bộ trưởng có thể nói rõ hơn về việc dự kiến việc thu phí rác sinh hoạt theo khối lượng. Có nghĩa ai xả nhiều rác sẽ phải trả nhiều tiền hơn theo Dự luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi)?", báo chí đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết việc thu phí rác sinh hoạt theo khối lượng có nghĩa là không đánh đều bình quân, thu theo kiểu 10.000 - 20.000 đồng/hộ mà phải tính trên lượng rác, đo bằng khối lượng, thể tích. Thông thường đo bằng khối lượng thì không thực tế, nên chủ yếu người ta đo bằng thể tích. Trên bao bì đó người ta tính khoảng bao nhiêu m3 rác, tính theo thể tích là phù hợp hơn.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà
"Còn tính theo lượng có nghĩa là anh ta xả ra khối lượng nhiều, tức thể tích nhiều thì anh phải trả tiền nhiều, chứ không đánh đều trung bình, bình quân", Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, có nhiều cách thực hiện, nhiều nước tính tiền rác qua bao bì. Khi thực hiện phân loại rác, các loại với màu sắc, mỗi bao bì chứa khoảng bao nhiêu thể tích bao nhiêu, và dựa vào lượng rác trên bao bì, người ta tính bán bao bì và tiền thu rác.
Việc "xả nhiều rác phải trả nhiều tiền" được thiết kế thế nào trong luật?
Trả lời câu hỏi trên, theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà vấn đề này không quy định cụ thể trong luật mà sẽ đưa ra nguyên tắc. Sau đó HĐND các địa phương sẽ quy định cụ thể quá trình đó.
"Việc này có thể cụ thể hoá bằng Nghị định, Thông tư, chứ không cần thiết đưa vào chi tiết là bao bì mua bán thế nào khi đưa ra dự Luật này.
Dự Luật chỉ cần nói nguyên tắc là không tính tiền xử lý rác một cách "đổ đồng" mà trên cơ sở người nào xả rác ra nhiều thì phải trả nhiều hơn. Tức là dựa trên lượng rác, thông thường các nước dựa vào thể tích túi bao bì. Còn việc quy định màu nào, chia bao nhiêu loại túi, cách tính toán thế nào thì sẽ do văn bản dưới luật hướng dẫn", ông Hà cho biết.
"Nếu người dân ủng hộ thì sẽ thành công"
"Tại Việt Nam, không ít người có thói quen vứt rác vừa bãi, có khi vứt trộm nữa, việc này liệu có thực thi được, hay lộ trình thực hiện việc ra sao?", báo chí đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.
Trả lời câu hỏi trên, theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hàn Quốc mất 10 năm để thực hiện được vấn đề này.
"Thực thi được hay không thì quan điểm, chủ trương của luật pháp phải phù hợp thực tế. Khi đưa ra chính sách như vậy phải xác định trách nhiệm người dân phân loại, đến thu gom thế nào. Tức là phải có sự đồng bộ giải pháp từ người dân, cho đến khâu cuối cùng là xử lý trên chặng đường thu gom, phân loại", ông Trần Hồng Hà cho biết.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, điều quan trọng là phải thực hiện việc thu gom, phân loại và xử lý một cách đồng bộ (Ảnh minh họa)
Cũng theo ông Trần Hồng Hà, quan trọng hơn nữa là người dân có nhận thức đầy đủ vấn đề này hay không? Vì đây là việc người dân trực tiếp làm, trực tiếp giải quyết vấn đề bảo vệ sức khoẻ cho chính mình.
"Nếu người dân ủng hộ thì sẽ thành công. Nhà nước đảm bảo các điều kiện để làm sao từ khi người dân phân loại thì có chính sách khuyến khích người dân tham gia vào quá trình này, và người dân cũng được thụ hưởng qua việc phân loại đó.
Nhà nước cũng phải đầu tư ngay để đảm bảo tính đồng bộ từ quá trình vận chuyển, đã phân loại thì phải phân loại từ vận chuyển và phải đến công nghệ xử lý khác nhau với các loại rác khác nhau. Loại tái chế tái sử dụng thì tách riêng ra, xử lý có nhiều cách xử lý như: đốt, đưa thành nhiệt năng, xử lý bằng cách biến thành thực phẩm sinh khối, biến thành khí… thì phải đồng bộ", ông Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
Trước đó vào ngày 11/6, trong cuộc thảo luận tổ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, dự thảo Luật Bảo vệ môi trường đang trình Quốc hội thông qua xác định không thu phí thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt của người dân theo bình quân hộ nữa mà thu theo khối lượng, theo kg.
Ông Trần Hồng Hà cho biết, trước mắt, người dân chỉ phải chịu một phần kinh phí thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Khi đời sống người dân tăng lên, sẽ điều chỉnh dần để người dân trả cả chi phí này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!