Dự kiến Quốc hội Việt Nam sẽ xem xét thông qua Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) trong tuần tới. Khi chính thức có hiệu lực, hiệp định này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho phát triển kinh tế. Hàng Việt khi xuất khẩu sang châu Âu sẽ được hưởng nhiều ưu đãi về thuế quan, thế nhưng đi kèm với đó cũng là khá nhiều thách thức, đòi hỏi phải chủ động các biện pháp phòng vệ thương mại (chống gian lận xuất xứ, chống bán phá giá, chống trợ cấp, tự vệ).
Giày mũ da, ống thép, ốc vít, xe đạp, sợi, thép, xe tay nâng, bật lửa ga... là những ngành hàng bị điều tra phòng vệ thương mại và hiện chỉ có biện pháp tự vệ với thép đang còn hiệu lực. Đến nay, EU đã điều tra 15 vụ việc phòng vệ thương mại, trong đó 6 vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.
Bộ Công Thương đã kiện toàn bộ máy cơ quan điều tra về phòng vệ thương mại.
Tới đây, khi EVFTA có hiệu lực, mức độ cắt giảm thuế quan bao trùm đến 80% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, nghĩa là cơ hội rất lớn, nhưng cũng mang theo nhiều rủi ro nếu có doanh nghiệp gian lận, lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại.
Các chuyên gia kinh tế khuyến cáo, bên cạnh việc cơ quan quản lý sẽ chủ động kiểm soát giám sát chặt những hành vi gian lận xuất xứ, lẩn tránh phòng vệ thương mại, các doanh nghiệp cũng phải chủ động chuẩn bị những công cụ quản trị tốt.
EU đã điều tra 15 vụ việc phòng vệ thương mại đối với hàng hóa Việt. (Ảnh minh họa: Dân trí)
Hiện Bộ Công Thương đã kiện toàn bộ máy cơ quan điều tra về phòng vệ thương mại. Cơ sở pháp lý với sự ra đời của Luật Quản lý ngoại thương cũng đã hoàn thiện; công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin về phòng vệ thương mại cũng thường xuyên được tổ chức cho các doanh nghiệp. Đề án "Đẩy mạnh áp dụng hệ thống cảnh báo sớm trong lĩnh vực phòng vệ thương mại" cũng đã được triển khai. Vào sân chơi lớn nghĩa là phải chủ động các công cụ hợp pháp, hiệu quả để hỗ trợ các ngành sản xuất trong nước có thể linh hoạt xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!