Ảnh minh họa.
Theo dự thảo tờ trình dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định tại Nghị quyết số 42/2024/UBTVQH15, kể từ ngày 1/1/2025, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ quay về mức trần trong Biểu khung thuế ban hành kèm theo Luật Thuế bảo vệ môi trường, trừ dầu hỏa. Điều này sẽ tác động làm tăng giá bán lẻ trong nước, do xăng dầu một yếu tố cấu thành trong giá cơ sở.
Tính toán của Bộ Tài chính cho thấy, với giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi, thì điều này sẽ làm tăng giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn (bao gồm cả thuế GTGT) tương ứng là xăng tăng 2.200 đồng/lít; nhiên liệu bay tăng 2.200 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn tăng 1.100 đồng/lít; dầu hỏa tăng 440 đồng/lít; và mỡ nhờn tăng 1.100 đồng/kg.
Cũng theo Bộ Tài chính, năm 2025, bối cảnh tình hình kinh tế thế giới cũng như nền kinh tế trong nước vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố tác động bất lợi đến việc hoàn thành các mục tiêu về tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Do vậy, Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn áp dụng trong năm 2025 như mức thuế quy định tại Nghị quyết số 42/2023/UBTVQH15.
Cụ thể, mức thuế bảo vệ môi trường với xăng, trừ etanol giảm từ 4.000 đồng xuống còn 2.000 đồng/lít (tương đương giảm 50%); nhiên liệu bay giảm từ 3.000 đồng xuống còn 1.000 đồng/lít; (giảm gần 70%); dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn giảm còn 1.000 đồng/lít (giảm 50%); mỡ nhờn giảm 1.000 đồng/kg (giảm 50%); dầu hỏa giảm còn 600 đồng/lít (giảm 40%).
Để đảm bảo tính liên tục và kịp thời, Bộ Tài chính đề nghị Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
Từ ngày 1/1/2026, mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng này được thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường năm 2023 - 2024 giúp cho giá xăng dầu luôn ổn định dù giá thế giới có lúc tăng mạnh. Tính đến ngày 31/10/2024, giá các mặt hàng xăng dầu đã qua 44 kỳ điều hành giá (trong đó có 23 phiên giảm, 18 phiên tăng và 3 phiên tăng giảm đan xen).
Hiện nay, giá xăng dầu về mức giá thấp hơn so với cuối năm 2023. Cụ thể, giá Xăng E5RON92 ở mức 19.408 đồng/lít; Xăng RON95-III mức 20.503 đồng/lít; Dầu diesel 0.05S mức 18.148 đồng/lít; Dầu hỏa mức 18.833 đồng/lít; Dầu mazut 180CST 3.5S mức 16.461 đồng/kg.
Ước tính sẽ giảm thu ngân sách nhà nước 44.224 tỷ đồng
Mặc dù đề xuất này sẽ góp phần ổn định giá bán lẻ xăng dầu trong nước góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, nhưng sẽ tác động đến số thu thu ngân sách nhà nước.
Với dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2025 tương đương năm 2024 và với mức thuế bảo vệ môi trường giảm như đề xuất, thì số thu thuế bảo vệ môi trường trong năm 2025 giảm khoảng 40.204 tỷ đồng và tổng thu thu ngân sách nhà nước (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) giảm khoảng 44.224 tỷ đồng.
Để giảm thiểu tác động đến cân đối thu ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục tăng cường quản lý thu thu ngân sách nhà nước, tập trung triển khai kịp thời, có hiệu quả các nhóm giải pháp quản lý thu, chống thất thu, chuyển giá, trốn thuế.
Trong điều hành yêu cầu cả ngân sách trung ương và ngân sách các địa phương phải tiếp tục rà soát, cắt giảm các khoản chi chưa thực sự cần thiết (kể cả chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên) để đảm bảo cân đối chi ngân sách, không làm phát sinh tăng bội chi so với mức Quốc hội đã quyết định.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!