Ảnh minh họa.
Đề xuất triển khai gói ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho vay nhà xã hội từ nguồn vốn trái phiếu, áp dụng trong 5 năm là một trong những nội dung được Bộ Xây dựng đưa ra tại Dự thảo Nghị quyết về nguồn vốn ưu đãi cho phát triển nhà ở xã hội đang được lấy ý kiến các bộ, ngành trước khi trình Chính phủ ban hành. Đây là lần đầu tiên Bộ Xây dựng đề xuất áp dụng gói nhà ở xã hội bằng phát hành trái phiếu.
Theo đó, lãi vay gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng mua nhà ở xã hội bằng lãi vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng quyết định trong từng thời kỳ. Thời gian giải ngân gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho đến khi giải ngân hết gói tín dụng này, nhưng không vượt quá ngày 31/12/2030. Việc phân bổ giải ngân gói tín dụng ưu đãi cho phát triển nhà ở xã hội dự kiến được thực hiện như sau: từ năm 2025 đến năm 2029 bố trí mỗi năm khoảng 16.500 tỷ đồng; năm 2030 bố trí khoảng 17.500 tỷ đồng.
Để thực hiện gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể khả năng phát hành trái phiếu Chính phủ để có vốn cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở.
Cùng đó, dự thảo đề xuất Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành liên quan phân bổ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cho phát triển nhà ở xã hội. Trong quá trình thẩm định chủ trương đầu tư các dự án hạ tầng khu công nghiệp, phải thẩm định việc dành quỹ đất phát triển nhà ở công nhân theo quy định Luật Nhà ở.
Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội rà soát, tháo gỡ khó khăn vướng mắc để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội. Ngân hàng Chính sách xã hội xây dựng đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, gửi hồ sơ đề nghị cấp bảo lãnh cho Bộ Tài chính để trình Thủ tướng phê duyệt, cấp bảo lãnh Chính phủ cho Ngân hàng Chính sách xã hội tổ chức phát hành trái phiếu Chính phủ, quản lý nguồn vốn theo quy định.
Cùng đó, các địa phương phải có cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng… để hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường và tận dụng được nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hội.
Tại tờ trình dự thảo nghị quyết, Bộ Xây dựng cho biết đề án xây dựng một triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 của Chính phủ cần nguồn lực lên đến 500.000 tỷ đồng. Trong đó, khoảng 50% nhu cầu vay thuộc người mua nhà, tương đương 250.000 tỷ đồng.
Song hiện mới có gói 120.000 tỷ đồng được các ngân hàng thương mại chủ động cân đối và vốn ngân sách qua Ngân hàng Chính sách xã hội. So với nhu cầu vốn phát triển nhà ở xã hội đến 2030, gói 120.000 tỷ chiếm khoảng 24%. Do đó, cần thêm gói tín dụng ưu đãi để đảm bảo mục tiêu cả nước có 1 triệu căn nhà ở xã hội 5 năm tới.
Bộ này ước tính gói ưu đãi 100.000 tỷ đồng chiếm khoảng 20% tổng nhu cầu vốn phát triển loại nhà này tới 2030.
Thực tế, việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội vừa qua chưa hiệu quả. Tỷ lệ giải ngân mới đạt gần 1%, tức khoảng 1.344 tỷ đồng. Trong số này khoảng 1.295 tỷ cho chủ đầu tư tại 12 dự án, còn lại người mua nhà. Nhiều doanh nghiệp và người mua phản ánh lãi suất còn cao trong khi thời gian hưởng ưu đãi suất ngắn, trong 3-5 năm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!